Architectuur

Tentoonstelling: Levensecht. De performantie van de moderne stad

Een stad die vijftig jaar geleden uit het niets werd opgetrokken en toen gold als hét prototype van een moderne samenleving. Hoe sterk is zo’n ontwerp bestand tegen de tand des tijds? Samen met zijn studenten onderwierp Tom Avermaete, hoogleraar aan de Faculteit Bouwkunde van de TU Delft, iconische steden als Brasilia, Casablanca en Chandigarh aan een grondige analyse. Het resultaat is een tentoonstelling met een hoopvolle boodschap: ‘Goede architectuur is in staat haar eigen fundamenten te moderniseren.’

Eind jaren 1940, begin jaren 1950. Enkele vooraanstaande architecten en stedenbouwkundigen krijgen de kans om uit het niets compleet nieuwe steden op te trekken, volledig volgens de principes van het nu geboekstaafde ‘naoorlogse modernisme’. De steden moeten de geschiedenis ingaan als blinkende symbolen van moderne huisvesting, ideale toonbeelden van nieuwe collectiviteit, prototypes van het moderne leven.

Een herinterpretatie van de ‘moderne stad’

Na meer dan vijf decennia van menselijke aanwezigheid, is vandaag een volledig nieuw beeld van deze steden ontstaan. Naast hun kwaliteit als inspirerende symbolen van moderniteit, hebben ze ook bewezen de gave te bezitten zich keer op keer aan wisselende noden en aspiraties aan te passen. Ontwikkelaars, aannemers en bewoners hebben elk op hun beurt de geürbaniseerde omgeving telkens opnieuw naar hun hand gezet, terwijl de steden hun moderne waarden en kwaliteiten steeds hebben behouden.

De tentoonstelling ‘Levensecht. De performantie van de moderne stad’ herinterpreteert de moderne stad. Moderne gebouwen en hun bijhorende wijken worden niet voorgesteld als perfecte plaatjes, maar als performante en adaptieve infrastructuren. Ze zijn in staat om het wisselende individueel en collectief gebruik op te vangen en tegelijkertijd de moderne principes te bewaren. De architecturale kwaliteit om te transformeren en op te vangen, om te modificeren en te weerstaan, is geen abstract gegeven of enkel de verdienste van een handvol creatieve bewoners. Het is het gevolg van particuliere architecturale keuzes van vormen, typologieën en materialen. Maar is het ook het resultaat van specifieke ontwerpkeuzes in relatie met de urbane morfologie of het karakter van de publieke ruimte.

Wat is ‘moderne architectuur’?

Het vermogen om steeds opnieuw om te gaan met wisselende noden en aspiraties stelt de invulling van de term ‘moderne architectuur’ in vraag. Curator Tom Avermaete schetst een rijk gedocumenteerd overzicht van enkele tot de verbeelding sprekende steden en hoe ze zich gedurende vijftig jaar hebben ontwikkeld. Naast originele tekeningen en maquettes van iconen van de moderne stedenbouw als Chandigarh (Fondation Le Corbusier), Brasilia (House of Lucio Costa) en Casablanca (Aga Kahn Foundation) toont de tentoonstelling een reeks grafieken, waarin de evolutie die de steden hebben ondergaan nader wordt bekeken. Ze zijn het resultaat van een onderzoek door architectuurstudenten aan de TU Delft. Dat ook hedendaagse fotografen en filmmakers hun inspiratie vinden in deze parels van modernistisch urbanisme, bewijzen de vele foto’s en films in de tentoonstelling.

Door enkele van ‘s werelds beroemdste en minder bekende voorbeelden van naoorlogse moderne architectuur en stedenbouw te herbekijken en te portretteren als verwezenlijkingen van complexe processen, biedt deze tentoonstelling een nieuw perspectief op het begrip ‘moderne architectuur’.

Gelijklopend met de tentoonstelling ‘Levensecht’ kan u in de VAi-vitrine een intiem portret bekijken van de restauratie van ‘Huis Guiette’, de enige realisatie van Le Corbusier in België.

Tentoonstelling van za 26.09.2015 tem. zo 10.01.2016
deSingel Internationale Kunstcampus - Antwerpen
Vernissage op vr 25.09.2015 om 20.00 uur (Blauwe zaal deSingel)
Coproductie van het Vlaams Architectuurinstituut en deSingel Internationale Kunstcampus / Curator: Tom Avermaete (Faculteit Bouwkunde TU Delft)

Ook interessant