Stellingen aan het Justitiepaleis in Brussel worden gerenoveerd

In maart 2021 wordt gestart met het aanpassen van de stellingen aan de hoofdgevel van het Brusselse Justitiepaleis. De aanpassing is nodig zodat de stellingen gebruikt kunnen worden voor het uitvoeren van de restauratiestudie en de latere restauratie van de hoofdgevel. Tegelijkertijd worden er ook proefnemingen uitgevoerd om bijv. de verankering van de gevelstenen te onderzoeken.

Vanaf 15 maart 2021 wordt een werfzone geïnstalleerd aan de rechterkant van het voorplein van het Justitiepaleis.

Mathieu Michel, Staatssecretaris bevoegd voor de Regie der Gebouwen:

“Sinds 40 jaar zien onze burgers het Brusselse justitiepaleis in de steigers. Stel u voor dat de Triomfboog in Parijs of de Londense Big Ben gedurende 40 jaar omringd zou zijn met stellingen. Welke impact zou dit hebben op het wereldbeeld dat Frankrijk of het Verenigd Koninkrijk zou uitdragen. Het Justitiepaleis in Brussel is op meerdere vlakken cruciaal voor ons land. Het is het voorbeeld van de decarbonisatie van ons erfgoed, het is het symbool van een moderne en toegankelijke Justitie. En het is het grootste gerechtsgebouw in de wereld, verankerd in de Belgische en Europese hoofdstad. Daarenboven bepaalt het ook de skyline van Brussel.
Ik heb mij verbonden om de restauratie van het Brusselse Justitiepaleis als een prioriteit door te voeren. Deze werfinstallatie toont mijn vastberadenheid om in deze zin vooruit te gaan.”

Aanpassing van de stellingen

De stellingen aan de hoofdgevel werden begin de jaren 2000 geplaatst als een preventieve veiligheidsmaatregel om mogelijke vallende stenen op te vangen. Hierdoor kon de hoofdingang van het Justitiepaleis functioneel en toegankelijk blijven.

De stellingen, eigendom van de federale overheid, moeten aangepast worden om de restauratiestudie van de hoofdgevel in alle veiligheid uit te voeren. De stellingen worden gecontroleerd, bepaalde verweerde elementen worden vervangen en de verankeringen worden waar nodig versterkt. Indien nodig worden planken vervangen zodat in alle veiligheid kan worden gewerkt.

Dankzij deze aanpassingen kunnen reeds proefnemingen en proefrestauraties uitgevoerd worden op de gevelstenen. De verankeringen van de gevelstenen worden in kaart gebracht en indien nodig worden onmiddellijke pijnpunten verholpen (versteviging of vervanging van stenen, stoppen van waterinsijpeling) om de veiligheid te garanderen.

Er zal ook onderzocht moeten worden hoe de comforteigenschappen (thermische prestatie, warmtetransmissie) van de ramen kan worden verbeterd met het oog op duurzaam energieverbruik.

De veiligheidseisen die gepaard gaan met hoog-risico processen in het Justitiepaleis kunnen weliswaar een invloed hebben op deze termijn. Zo is het mogelijk dat werken op de stellingen tijdelijk worden geschorst als een hoog-risicoproces plaats vindt in het Justitiepaleis (veiligheidsaspect van het proces).

Renovatie en restauratie in drie fasen

Oorspronkelijk was de restauratie van de gevels en de onderbouw van de koepel voorzien in vier fasen. Om de uitvoering van de werken te versnellen, werden bepaalde zones samengevoegd zodat de werken nu in drie fasen zullen worden uitgevoerd.

In de eerste fase zal de gevel aan de kant van het Poelaertplein, met inbegrip van het peristilium en het plein dat zich voor het Justitiepaleis bevindt, en de sokkel van de koepel worden gerestaureerd.

De gevels aan de kant van de Miniemenstraat, de Wolstraat en de Wynantstraat volgen hierna.

Stellingvrij in 2030

Gezien de beschermde status van het Justitiepaleis volgen de Directie Cultureel Erfgoed van het Brussels Gewest en de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen de studies mee op.

Na de studie voor de restauratie van de gevel aan het Poelaertplein moeten de nodige vergunningen en attesten aangevraagd worden. Vervolgens kan de gunningsprocedure voor de werken en het aanstellen van een aannemer van start gaan.

De bedoeling is om de restauratie van alle gevels van het Justitiepaleis tegen 2030 af te ronden en het gebouw tegen dan stellingvrij te maken. Ook zullen de ramen verbeterd worden met het oog op duurzaam energieverbruik (thermische prestatie, warmtetransmissie).

De totale kostprijs voor de restauratie van de gevels wordt momenteel geraamd op iets meer dan 87 miljoen € (incl. BTW).

Binnenrenovatie van het Justitiepaleis

De restauratie, renovatie en herinrichting van het interieur van het Justitiepaleis hangt af van het behoeftenprogramma van de FOD Justitie.

De Regie der Gebouwen zal in samenspraak met de FOD Justitie in 2021 een studiebureau aanstellen voor de binnenrestauratie en -renovatie van het Justitiepaleis.

Deze zal in meerdere fasen worden uitgevoerd omdat het Justitiepaleis steeds operationeel dient te blijven.

De kostprijs voor de restauratie van het interieur kan pas bepaald worden na de aanstelling van het studiebureau en het te volgen bezettingsscenario.

Technische fiche

Eigenaar: Belgische staat
Opdrachtgever: Regie der Gebouwen
Gebruiker: FOD Justitie
Studiebureau restauratiestudie gevels: PERSPECTIV architecten (architectenbureau Karel Breda)
Aannemer aanpassingswerken stellingen: Monument Vandekerckhove
Kostprijs aanpassing stellingen: ca. 1,5 miljoen euro (incl.btw)
Aannemer restauratie gevels: nog te bepalen
Einde restauratie 4 gevels: 2030
Raming totale kostprijs restauratie 4 gevels: ca. 87 miljoen euro (incl. btw)

Lees ook:

• De Regie der Gebouwen vernieuwt de daken van Autoworld in het Brusselse Jubelpark
• 185 Fotovoltaïsche zonnepanelen op de Space Pole-site in Brussel
• Gloednieuw Rijksarchief in Aarlen
• Restauratie en renovatie van het oude gerechtshof in Antwerpen gaat van start