Rationeel energiegebruik zit in de lift

Rationeel energiegebruik staat volop in de actualiteit. Niet in het minst door de stijgende energieprijzen.
De Belgische gebouwen scoren inzake energieprestatie slecht in vergelijking met andere Europese landen. Zowat de helft van de woningen in België zijn slecht geïsoleerd terwijl een goed geïsoleerde woning 60% minder energie verbruikt. Er kan nog heel wat energie bespaard worden door meer thermische isolatie te plaatsen, hoogrendementsglas te gebruiken, verwarmingsketels met hoger rendement te installeren, enzovoort.
Wie bouwt of verbouwt in Vlaanderen, moet vanaf 1 januari 2006 alvast rekening houden met strenge isolatie- en ventilatie-eisen. Dat is een gevolg van de energieprestatieregelgeving. Bouwunie, de bij Unizo aangesloten Unie van het KMO-bouwbedrijf, schaart zich achter de doelstellingen van deze regelgeving, maar acht ze voor verbetering vatbaar. Bouwunie wil een kostenefficiënte regelgeving met een duidelijke toegevoegde - financiële - waarde voor de (ver)bouwer. Voor de aannemer wil Bouwunie een duidelijke rechtspositie. Voorts zijn minder administratieve rompslomp en de schrapping van de administratieve boetes nodig.
Met premies en fiscale voordelen proberen de overheden in ons land eigenaars aan te moedigen tot energiebesparende investeringen. Mediacampagnes moeten het energiebewustzijn aanscherpen. Bouwunie is tevreden met deze inspanningen. Aanmoedigingen om energiebewust te (ver)bouwen dragen niet enkel bij tot het verminderen van het energiegebruik, ze scheppen ook werkgelegenheid. Bouwunie vraagt zoveel mogelijk energiepremies en wil het toepassingsgebied van de belastingvermindering voor energiebesparende maatregelen uitbreiden.

Alle woningen en gebouwen waarvoor vanaf 1 januari 2006 een stedenbouwkundige vergunning wordt aangevraagd, zullen een bepaald niveau van isolatie en energieprestatie moeten behalen. Dit betekent dat de (ver)bouwer moet investeren in aangepaste isolatie, verwarming en ventilatie om zijn energieverbruik te beperken. Deze bepalingen vloeien voort uit de zogenaamde Energieprestatieregelgeving. Bouwunie sluit zich volledig aan bij de doelstelling van deze regelgeving, maar acht ze voor verbetering vatbaar.

Al van bij de start van het bouwproject - dit is vanaf de eerste pennetrek - moet nagedacht worden over de essentiële energieprestatiemaatrelegen. Hiermee tonen (ver)bouwer en architect aan voldoende aandacht te hebben besteed aan de manier waarop ze het gewenste E-peil willen bereiken. Bovendien moet de aannemer tijdig alle nodige technische informatie krijgen. Een goed doordachte en uitgewerkte planning biedt alle bouwparticipanten voordelen, aldus Bouwunie. De (ver)bouwer is zich bewust van zijn toekomstig energieverbruik en de architect komt zijn informatieverplichting na.

Bouwunie wil een duidelijke rechtspositie voor de aannemer en een goede afbakening van de aansprakelijkheden. De energieprestatieregelgeving moet duidelijk zeggen wie waarvoor verantwoordelijk is. De eindverantwoordelijkheid voor het bereiken van de energieprestatie-eis kan in ieder geval nooit bij de aannemer gelegd worden. Hij is enkel aansprakelijkheid voor de goede uitvoering van zijn eigen werk.
Zoals de situatie er nu uit ziet, dreigt de aannemer de dupe van de onduidelijkheid te worden. Wanneer het E-peil niet gehaald wordt, kunnen de (ver)bouwer of de architect de waarschuwings- en informatieplicht die rust op elke aannemer inroepen en hem met de vinger wijzen. Bovendien kunnen deze een deel van de laatste factuur inhouden totdat beweerde problemen opgelost zijn.

Bouwunie vraagt om de administratieve boetes wegens het laattijdig of niet indienen van bepaalde documenten te schrappen. Bouwunie meent dat boetes noodzakelijk zijn als stok achter de deur ingeval de energieprestatienormen niet behaald worden. Maar het opleggen van boetes wegens het niet naleven van puur administratieve formaliteiten gaat té ver. Het toekennen van premies is altijd een betere en efficiëntere aanpak dan het opleggen van boetes, aldus Bouwunie.

Bestaande gebouwen en woningen kunnen uiteraard ook hun energieverbruik drastisch beperken. De Vlaamse regering geeft daartoe een brochure uit met praktische tips om thuis energie te besparen en maakt de (ver)bouwer wegwijs in de bestaande energiepremies van de fiscus, de elektriciteitsnetbeheerders, het Vlaamse gewest en de gemeente- en provinciebesturen. Bouwunie juicht al deze maatregelen toe en stelt voor om ze nog uit te breiden. Zo is onder meer het toepassingsgebied van de belastingvermindering te beperkt. Bouwunie vraagt ook een belastingaftrek voor het plaatsen van voldoende dikke muur-, wand- of vloerisolatie, het isoleren van ramen en deuren of van sanitaire leidingen (voor warm water). Daarnaast zou ook het laten uitvoeren van een jaarlijkse onderhoudsbeurt van de verwarmingsinstallatie, een belastingvermindering moeten opleveren. Zo'n onderhoud, uitgevoerd door een gespecialiseerde aannemer/installateur, vermindert de uitstoot van schadelijke stoffen én verhoogt het rendement van de ketel.
Minister Reynders wil de belastingaftrek voor energiebesparende maatregelen verhogen. Zo staat althans in de beleidsverklaring van de federale regering van oktober 2005. Om het energiezuinig (ver)bouwen verder te stimuleren, zou hij volgens Bouwunie best gebruik maken van de in de wet voorziene mogelijkheid om het maximumbedrag van de jaarlijkse belastingvermindering te verhogen tot 1.000 euro (niet geïndexeerd, wat geïndexeerd ongeveer overeenkomt met 1.200 euro) (nu maximaal 750 euro voor renovatie en 620 euro voor nieuwbouw). Daarnaast zou het ook beter zijn indien het gedeelte van het investeringsbedrag dat het geïndexeerde maximum overschrijdt, zou kunnen worden overgedragen naar een volgend aanslagjaar.

Het zou volgens Bouwunie beter zijn om de Vlaming in plaats van een spaarlamp een energiebon te geven waarmee hij of zij een spaarlamp kan kopen, maar die hij/zij ook kan gebruiken voor korting op een onderhoudsbeurt van de cv-installatie, de aankoop van hoogrendementsglas, een energiebesparende koelkast of wasmachine, ... Zo kan eenieder kiezen voor de voor hem of haar meest nuttig of noodzakelijke toepassing van rationeel energiegebruik.

Al deze maatregelen zullen nog meer mensen aanzetten om hun woning energiezuiniger te maken.