Miljard euro voor drie weken plezier

Met zeven splinternieuwe en drie op hoog niveau gerenoveerde voetbalstadions is Portugal klaar voor de niet alleen sportieve, maar zeker ook financiële krachttoer die het Europese Kampioenschap Voetbal met zich meebrengt.

Als 12 juni de aftrap plaatsvindt voor het EK 2004, heeft Portugal meer dan een miljard euro uitgegeven voor een evenement dat drie weken duurt. Veel geld? Het is maar hoe je het bekijkt.

Met bouw en renovatie van de tien stadions voor het voetbalkampioenschap was ruim 600 miljoen euro gemoeid, waarvan de Portugese staat ruim een zesde heeft betaald. Het meeste geld is opgehoest door de lokale overheden en de voetbalclubs van de acht steden waarin de wedstrijden plaatsvinden.
Omdat zes van de tien EK-stadions eigendom zijn van gemeenten, werden ze aanbesteed volgende de Europese regels, aldus professor Vasco Lynce, voorzitter van Portugal 2004 namens het Edificio da Secretaria de Estado da Juventude e Desportos in Lissabon, het overheidsorgaan dat onder meer is belast met toezicht op de bouw van sportaccommodaties.
Volgens Lynce is de aanbesteding van alle stadions zeer transparant verlopen. Dat er maar zes van de tien Europees zijn aanbesteed, heeft volgens hem alleen te maken met het percentage staatsfinanciering, dat bij vier van de stadions onder de grens van 25 procent is gebleven.
In totaal waren zo’n honderd bedrijven betrokken bij alle bouwactiviteiten. Daarvan kwamen er slechts zes uit het buitenland, zoals het voor parkeergaragetechniek verantwoordelijke Imtech.
“Een laag getal”, beaamt Lynce, “Maar er is geen sprake geweest van corruptie of iets dergelijks – we zijn hier niet in Griekenland. Het zijn uiteindelijk Portugese bedrijven geweest die de beste prijs neerlegden.

Tip
Lynce geeft de overheid en het bedrijfsleven graag een tip: “Door geld te stoppen in stadions en infrastructuur zijn ook allerlei private partijen in de omgeving van de stadions aan het investeren geslagen. Dat heeft gunstige effecten op de werkgelegenheid. En niet te vergeten: ruim 85 procent van de verwerkte bouwmaterialen komt uit Portugal zelf. Daarnaast geloven de Portugezen nu weer in zichzelf, zien ze na een eerste aarzeling de kampioenschappen als een unieke kans om de rest van Europa te tonen waartoe een klein land in staat is.”

Achterstand
Volgens Lynce zorgt de EK 2004 er vooral voor dat grote bouwprojecten niet langer maar vooruit en vooruit worden geschoven, zoals in Portugal eerder regel dan uitzondering is. Zo heeft Porto nu een eerste metrotraject en wordt het vliegveldgebouw uitgebreid en gemoderniseerd. Het snelwegennet in het gehele land is fors onder handen genomen en in Coimbra is een brug over de rivier gebouwd om het stadion beter bereikbaar te maken.
Lynce: “Dat vooruitschuiven betreft ook de voetbalstadions in de grotere steden. Daar hadden we binnen nu en tien jaar toch geld in moeten stoppen, omdat ze sterk verouderd waren en al lang niet meer voldeden aan de veiligheidseisen van de UEFA. De EK 2004 is dus eigenlijk een groot excuus om dat geld nu maar meteen uit te geven.”