Markante ruitstructuur staalconstructie

Daar waar de Amstel vanuit het centrum van Amsterdam gezien een eerste bocht maakt, verrijzen op dit moment twee torens; de nieuwe centrale huisvesting voor de DWR en het Hoogheemraadschap Amstel Gooi en Vecht (AGV).

Plannen voor nieuwbouw dateren al vanaf de totstandkoming van de Dienst Waterbeheer en Riolering (DWR) in 1997. Onder andere bezwaarprocedures gooiden vervolgens roet in het eten. Maar nu is het dan zover.

Dat de nieuwe huisvesting geen overbodige luxe is, blijkt wel uit de huidige noodbehuizing met een oppervlakte van 3000 vierkante meter bij de rioolwaterzuiveringsinrichting Zuid. Plannen voor nieuwe behuizing dateren al van 1997 toen DWR door fusie ontstond. Ruud Cochius, projectleider bij Pb A4 was het bij de architectenkeuze die in 1998 plaatsvond vrij snel duidelijk wie verantwoordelijk zou zijn voor het ontwerp. “Vanwege de locatie aan de Amstel met zicht op het centrum van de stad moest het ontwerp ook voor mensen die vanuit de stad over de Amstel kijken een fraai ontwerp zijn. Het ontwerp van Herman Hertzberger was het enige van de inzendingen dat geen massief gebouw voorstelde maar een bijna luchtige combinatie van twee torens die beide zijn voorzien van een min of meer halfronde gevel die naar elkaar toe staan.” Hierdoor is het mogelijk vanuit verscheidene hoeken ‘door’ het gebouw te kijken. Het ontwerp met staal en vliesgevels met aluminium panelen versterkt de transparantie en weerspiegelt daarbij het water van de Amstel.
Cochius: “De noordelijke van de torens staat op een sokkel, de andere toren staat in het water. De sokkel vormt een kunstmatige dijk waaronder een garage zit. Het totaal verwijst naar het werk waar we ons mee bezig houden, namelijk het waterbeheer.”
Bouwkundig het meest specifieke aan het project is de staalconstructie. In aanzicht valt de markante ruitstructuur van de constructie op. De staalconstructie is namelijk samengesteld uit enorme gekoppelde A’s en V’s met hoogtes van drie verdiepingen. Volgens directievoerder W.L. Room van PKB bouwadviseurs komen de knopen voor de constructie gelast op het werk aan. “Ter plaatse koppelen we de profielen en hijsen vervolgens het staal op zijn plaats.”

‘Wandelstokken’
De betonnen kernen die met klimbekisting tot stand komen, vormen de bases van de torens. Room: “We werken in een stramien van drie lagen. De kern groeit met het systeem van de klimbekisting elke week een verdiepingslaag. Als de kern drie verdiepingen hoger is dan de staalconstructie, hijsen we de volgende A’s of V’s omhoog. Vervolgens brengen we de vloeren aan, waarna de puien aan de beurt zijn.”
Als de staalconstructie is ingehesen, stempelt de aannemer het staal tijdelijk horizontaal af op de kern. Definitieve verankering vindt plaats door het staal constructief via de druklaag van de kanaalplaatvloeren aan de kern vast te maken. Hiervoor zijn stekeinden in het beton van de kern opgenomen en stalen ‘wandelstokken’ aan de gevelzijden. De kanaalplaten zijn prefab afgeschuind maar de randbalk wordt door de aannemer in het werk gestort.
Vanwege het doorkoppelen van de staalconstructie is maatvoering zeer belangrijk. De knopen zijn met enorme precisie gelast omdat een kleine afwijking met profiellengten van drie verdiepingen grote afwijkingen tot gevolg kunnen hebben.
Bijzonder detail aan het ontwerp zijn de vijf bruggen die de torens op verschillende hoogten verbinden. De brug die zich op de negende verdieping bevindt is twee verdiepingen hoog en heeft een maximale breedte van 14 meter. In deze brug is nog een kleine (zesde) brug opgenomen die vanaf de verdiepingen en vanaf de brede brug met een wenteltrap bereikbaar is.
Het staal krijgt een brandwerende coating tot en met de tweede verdieping. Daarboven wordt brandwerende bekleding aangebracht.
Ballast Nedam Funderingstechnieken heeft voor dit project 494 vibropalen geleverd met lengten tussen 23,8 en 25,62 meter voor de fundering.
De bouw van het kantoor is met bijna twee jaar vertraagd. Dit heeft diverse oorzaken gehad, waaronder een bezwaar en beroep tegen de milieuvergunning en de bouwvergunning. Om te voorkomen dat de bouw te zeer zou vertragen, heeft het stichtingsbestuur de aannemer Ballast Nedam toch alvast deelopdrachten verstrekt, onder andere voor de bouwkuip. Op 25 mei viert de AGV/DWR het hoogste punt.