Algemeen

Machinaal straten neemt gestaag toe

Ten opzichte van vorig jaar is met name het gebruik van machinaal straten bij aannemers GWW toegenomen (van 15% naar 20%). Verder verwacht driekwart van zowel de gemeenten als de aannemers GWW een (sterke) groei. Voorwaarde om deze groei mogelijk te maken, is dat alle betrokken partijen (fabrikant, opdrachtgever en aannemer) in een vroegtijdig stadium met elkaar gaan samenwerken. Op deze manier kunnen eventuele uitvoeringsproblemen voorkomen worden. Onlangs maakte de Arbeidsinspectie namelijk bekend dat bij ruim de helft van de gecontroleerde stratenmakersbedrijven overtredingen werden geconstateerd. Dit had met name betrekking op lichamelijke overbelasting, wat voorkomen had kunnen worden door o.a. machinaal straten. Dit alles en meer blijkt uit de Gemeentewerken Scan 2009, een onderzoek dat USP Marketing Consultancy in opdracht van BouwKennis heeft uitgevoerd.

Machinaal straten zal steeds vaker in het straatbeeld te zien zijn In 2008 werd machinaal straten nog maar in een beperkt aantal projecten toegepast. Zo zeiden de gemeenten en aannemers GWW dat in respectievelijk 10% tot 15% van de projecten machinaal werd bestraat. In 2009 liggen deze percentages op 10% (gemeenten) en 20% (aannemers GWW). Het blijkt dus dat het aandeel machinaal bestraten bij gemeenten gelijk is gebleven en bij de aannemers GWW is gestegen. Het percentage gemeenten en aannemers dat geen enkel project machinaal bestraat heeft, is ten opzichte van een jaar geleden bijna niet veranderd: respectievelijk 49% en 31%.

Het lijkt alsof het gebruik van machinaal straten stagneert, maar zowel de gemeenten als de aannemers GWW verwachten een (sterke) stijging van het aandeel machinaal straten: 73% van de gemeenten verwacht een stijging in het aantal machinale bestratingsprojecten en bij aannemers is dit zelfs 76%, in 2008 lagen deze percentages op respectievelijk 80% en 87%. Dit mag dan een lichte daling zijn, feit blijft dat driekwart van de betrokken partijen zegt dat machinaal straten vaker toegepast zal gaan worden.

Nadeel: machinaal straten alleen bij grote projecten toepasbaar Hoewel innovaties de tijd nodig hebben om geaccepteerd te worden in de markt, zijn er wel enkele verklaringen te vinden voor het (te) weinig gebruik maken van machinaal straten. Hoewel men op de hoogte is van de voordelen (lagere belasting stratenmakers, snellere oplevering en hogere productie per dag), liggen deze verklaringen veelal verscholen in de (gepercipieerde) nadelen. Deze (gepercipieerde) nadelen liggen met name bij de grootte van de projecten en de kosten van machinaal straten. Zowel gemeenten als de aannemers vinden het een nadeel dat machinaal straten niet mogelijk is bij kleine projecten (resp. 33% en 25%). Tevens spelen de hoge investeringskosten een belangrijke rol (12% en 24%). Indien de markt een oplossing weet te vinden om deze nadelen (grotendeels) weg te nemen, dan maakt dat de weg vrij voor een grotere inzet van machinaal straten.

Samenwerking tussen fabrikant, opdrachtgever en aannemers essentieel voor succes Niet alleen het wegnemen van de (gepercipieerde) nadelen is nodig om machinaal straten vaker toe te gaan passen. Wat verder van belang is, is het feit dat alle betrokken partijen zich bewust worden van de voordelen van het machinaal bestraten en dat zij hierover in een vroegtijdig stadium met elkaar over spreken. Zeven op de tien gemeenten (72%) en aannemers (69%) geeft namelijk aan dat het slagen van een project reeds in de voorbereidingsfase wordt bepaald. Daarnaast zegt eenzelfde aantal gemeenten (70%) en aannemers (71%) dat de rol van fabrikanten essentieel is bij machinaal straten.

Er is kortom voldoende draagvlak om machinaal straten succes te laten worden. De markt is overtuigd van het principe, aangezien het oplossingen biedt voor ernstige huidige problemen zoals arbeidstekorten en de Arbowetgeving. Toch zijn er nog enkele obstakels die overwonnen dienen te worden, wil het machinaal straten echt regelmatig ingezet worden. Enkele voorbeelden zijn reeds in dit artikel genoemd, bijvoorbeeld ook kleine projecten rendabel maken voor machinaal straten en oplossingen aandragen waardoor de investeringskosten kunnen dalen. De Arbeidsinspectie geeft aan dat gemeenten een rol moeten hebben middels het eisen van goede werkomstandigheden. Daarnaast heeft de Arbeidsinspectie ook zelf een rol door bedrijven te ondersteunen, voorlichting te geven en door te blijven inspecteren op naleving van de regels. Indien alle betrokkenen (fabrikanten, opdrachtgevers, aannemers en toezichthouders) samenwerken om machinaal straten te promoten en zichzelf laat bewijzen, dan zal de uitvoering van bestratingprojecten er over een aantal decennia heel anders uit zien.


Build for Life