Vastgoed

Leegstand dreigt voor duizenden sociale woningen

Voor 2012 alleen is meer dan 200 miljoen euro tekort voor renovatieprojecten die klaar zijn om aanbesteed te worden. Door dit tekort dreigt een grote leegstand in de sociale huisvesting. De sociale huisvestingssector vraagt de Vlaamse Overheid om dringend werk te maken van een oplossing die de doelstellingen tegen 2020 voor renovatie (naast die voor nieuwbouw) mogelijk maakt.

Financiering voor renovatie ontoereikend ondanks grote nood
Sociale huisvesting biedt huurders een woning aan tegen een beperkte huurprijs waardoor nieuwe woningen of grondige renovaties nooit volledig kostendekkend kunnen zijn. De Vlaamse Overheid doet daarom een belangrijke inspanning om deze projecten te financieren. Een deel van het bestaande patrimonium heeft - om tegemoet te komen aan de huidige vereisten inzake toegankelijkheid, comfort, energetische prestaties,… - nood aan een grondige renovatie. De budgetten die voorradig zijn, blijken ontoereikend.

Ingrijpende renovatiewerken vallen uit de boot
De sector wordt gevraagd om enerzijds vooral in te zetten op nieuwbouw (de doelstellingen van het Grond- en Pandenbeleid) en anderzijds eerder beperkte renovaties te realiseren met een groot rendement, bijvoorbeeld door het plaatsen van dubbel glas, dakisolatie,… Is een sociale woning in een relatief goede staat, dan zorgt dit voor een sterke verbetering tegen een beperkte prijs. Goede woningen worden dus nog wat beter, voor grote renovaties zijn er onvoldoende middelen. Als de woning een grondige renovatie nodig heeft, is een partiële aanpak soms weggesmeten geld. Voor een globale aanpak is er echter nauwelijks budget.

Meer leegstand tot gevolg
In afwachting van dergelijke grondige renovaties worden woningen leeggemaakt. Door de ontoereikende budgetten kunnen deze vaak voor lange tijd niet verhuurd worden.

Sociale huisvestingssector trekt aan de alarmbel
Een deel van de renovaties - energieprestaties - dienen voor Europa tegen 2020 te worden gerealiseerd. In totaal spreken we minimaal van een budget van 3 miljard euro enkel voor deze energetische verbeteringen. Daarnaast zijn nog talrijke grondige renovaties noodzakelijk. Het tekort in 2012 voor renovatiebudgetten zal dus zeker geen eenmalig probleem zijn. De sociale huisvestingssector vraagt de Vlaamse Overheid om dringend werk te maken van een oplossing die de doelstellingen van 2020 voor nieuwe woningen, maar ook voor renovatie mogelijk maakt. De sociale huisvestingssector begrijpt dat de Vlaamse Overheid wil inzetten op bijkomende woningen, maar in dit scenario blijkt bijna elke nieuwgebouwde woning gebruikt te moeten worden om huurders van een leeggemaakte bestaande woning te herhuisvesten. Dit verkort de wachtlijsten natuurlijk niet.

Sociale woningen verlagen armoederisico
Vlaanderen heeft strenge inkomensvoorwaarden voor kandidaat-huurders in sociale woningen. De 140.000 beschikbare sociale huurwoningen vormen voor een groot aantal gezinnen een dam tegen armoede. Toch blijkt dat nog minstens evenveel gezinnen in aanmerking komen voor een sociale woning. Op de private huurmarkt, of in aangekochte woningen in slechte staat, vormen zij een groot deel van de Vlaamse gezinnen die het moeilijk hebben om de eindjes aan mekaar te knopen. Recent onderzoek heeft aangetoond (CSB Herman Deleeck) dat een sociale woning voor deze doelgroep het armoederisico met 40% verlaagt! Inzetten op bijkomende sociale huurwoningen (43.000 tegen 2020) is dan ook enkel toe te juichen. Het is belangrijk om in te zetten op de grote groep gezinnen die in aanmerking komen voor een sociale woning, gezinnen die momenteel nog geen huurder zijn. Natuurlijk is het ook van groot belang om de energieprestaties, het comfort, de toegankelijkheid,… te garanderen voor de 140.000 gezinnen die momenteel een sociale woning huren.

Uit het uitvoeringsprogramma 2012
Dit programma werd door minister Freya Van den Bossche goedgekeurd op 31 maart 2012. Reeds op 6 maart werd door VMSW een renovatiestop aangekondigd. Deze werd op 8 mei bevestigd. Momenteel is er dus niet enkel een groot tekort, maar kan ook het beschikbare budget voor renovatieprojecten niet worden aangewend.



REP = Renovatie Eigen Patrimonium
Start Gunning, GA DO (gunstig advies definitief ontwerp), DO in (definitief ontwerp binnen) en GA VO (gunstig advies voorontwerp) geeft de status van het dossier weer. Vanaf ‘gunstig advies voorontwerp’ beschouwt VMSW dossiers als ver genoeg gevorderd om effectief in het jaar van programmatie gerealiseerd te kunnen worden.