Architectuur

Honderd jaar Renaet Braem: de erfenis van een architect

Renaet Braem zou dit jaar honderd geworden zijn. VMSW klopte voor zijn magazine Woonwoord aan bij Braem-kenner Jo Braeken om te vernemen wat deze sociaal bewogen architect zo bijzonder maakte.
Renaat Braem werd geboren te Antwerpen in 1910. Van jongs af aan waren zijn artistieke interesses duidelijk. Hij kwam uit een gezin met een heel vrije ingesteldheid. Zijn vader was sympathisant van de Frontpartij en behoorde tot de links-pacifistische en sociaal bewogen vleugel van de Vlaamse Beweging. De sociale bewogenheid zat er bij Renaat Braem dus al vroeg in. Het zou de leidraad vormen van zijn hele carrière. Vanaf zijn zestiende studeerde hij aan de Academie. Daarna studeerde hij nog drie jaar verder aan het Hoger Instituut voor Schone Kunsten te Antwerpen, waar hij in 1935 afstudeerde als architect. In dezelfde periode brachten professoren hem in contact met socialistische literatuur. Die zou hem sterk beïnvloeden: het ideaal van de klasseloze samenleving zag hij als het einddoel van een revolutionaire hervorming van de samenleving. De architectuur moest volgens Braem op die samenleving anticiperen: ze moest de samenleving zelf vormgeven.

Sociale bewogenheid zou de leidraad van zijn hele carrière worden. Als enige Belgische architect liep hij midden jaren ’30 stage bij Le Corbusier, maar ook daar haalde zijn ideologische instelling de bovenhand. Architectuur mocht zich niet beperken tot het vormelijke, ze moest zelf maatschappelijk geëngageerd zijn. In 1934 definieert Braem architectuur als volgt: ‘Architectuur is de kunst van het organiseren van het levensmilieu met als doel de stoffelijke en de geestelijke bevrijding van de mens.’ Dat vat zijn ideologie perfect samen.

Lees verder op Vlaamsearchitectuur.be