Energieneutraal bouwen moet slimmer en zakelijker

Kopers staan niet te springen om meerkosten te betalen, innovatieve financieringsvormen laten op zich wachten en de subsidiekraan wordt dichtgedraaid. Toch moet Nederland in 2020 energieneutraal bouwen. Sleutel tot doorbraak:
wees innovatief, investeer in integrale samenwerking, transparantie en wederzijds vertrouwen. En: spreek aanstaande kopers aan met ‘selling points’ als het hoge comfort, de lagere woonlasten en de waardeontwikkeling van de woning.

Dit waren de belangrijkste lessen van de bijeenkomst die donderdag 2 december j.l. in Den Haag werd gehouden als onderdeel van het kennis- en leertraject ‘Excellente Gebieden’. Hiertoe werden begin 2010 twaalf innovatieve nieuwbouwprojecten uitgroepen en beloond met een subsidie door Agentschap NL. In de ‘Excellente Gebieden’ worden energiezuinige bouwmethoden toegepast en experimenteren gemeenten, projectontwikkelaars en andere partners o.a. met technieken, het bouwproces en de financiering. De kennis en ervaring die hiermee wordt opgedaan, wordt gebruikt om in 2020 energieneutraal te kunnen bouwen, zoals afgesproken in het Lente-akkoord.

Het succesverhaal van de gemeente Veere

De eerste bijeenkomst ging over een belangrijk knelpunt: de financiering en verkoop van energieneutrale/zuinige woningen. Excellent gebied Grijpskerke (Gemeente Veere) fungeerde als best practice: daar lukte het om 19 rendabele C02-neutrale woningen te bouwen, waarvan van de 14 koopwoningen er 13 zijn verkocht. En op 8 december a.s. gaat de eerste paal de grond in van een energiezuinig woonzorgcomplex. De sleutel tot succes blijkt een nieuw samenspel van diverse disciplines. Op het gebied van het bouwproces, de lokale politiek, de samenwerking, de financiering, de marketing, de verkoop. Het verhaal van Veere werd daarom vanuit deze invalshoeken belicht.

Investeren én besparen

De investeringen in energieneutrale woningen kosten geld, terwijl de consument nauwelijks bereid blijkt de meerkosten te betalen. Daarnaast nemen de subsidies af en zijn de financieringsmogelijkheden voor de consument beperkt.

Agentschap NL stelt in een presentatie dat er ook een andere oplossing denkbaar is: doe voor het organiseren van externe financiering eerst ingrepen in het ontwerp- en bouwproces en kijk op een integrale wijze naar de investering. Bijvoorbeeld door het nemen van de ‘total cost of ownership’ als uitgangspunt.

Selling points

Ook in de verkoop is een mindswitch nodig. Een energieneutrale woning is een ander product dat ook op andere manier in de markt moet worden gezet. Niet met terugverdientijd en meerkosten, maar met argumenten als hoger comfort, een lage en stabiele energierekening, en de gunstige waardeontwikkeling van de toekomstbestendige woning. Grijpskerke heeft reeds bewezen dat het werkt. Binnenkort start Marsaki overigens een nieuw energieneutraal project op Zuid-Beveland, zonder enige vorm van subsidie.

Conclusie van de bijeenkomst: rendabele financiering en succesvol vermarkten van (bijna) energieneutrale bouwprojecten kan, maar Nederland verkeert duidelijk nog in de pioniersfase. Om de ambities van 2020 te halen, moeten het energieneutraal bouwen snel opschalen en professionaliseren.