Een reproduceerbare, comfortabele en betaalbare renovatie-oplossing
Wat dit klimaatrenovatieproject zo uniek maakt, is de reproduceerbaarheid ervan, zowel op financieel als op technisch vlak. Het is vandaag de dag inderdaad niet meer zo moeilijk om energiebesparend te bouwen of te renoveren. Dat doen tegen een betaalbare prijs, daar ligt de uitdaging. Met het experiment wil Velux dan ook een betaalbare en schaalbare oplossing bieden die over heel Europa kan worden toegepast. Een analyse van het vastgoedpotentieel ligt aan de basis van de keuze voor deze woontypologie. Velux hoopt dan ook dat een wijdverspreide implementering van dit concept zal leiden tot grootschalige energiebesparingen.
Om het concept in de praktijk uit te testen, is Velux een strategisch partnerschap aangegaan met de sociale huisvestingsmaatschappij Anderlechtse Haard, die eigenaar is van ongeveer 3600 sociale woningen in Brussel. Een compacte half vrijstaande woning die in een heel slechte staat verkeert en die dateert van halverwege de jaren 1920 werd ter beschikking gesteld voor het project. Er werd een architectuurwedstrijd uitgeschreven om nieuwe ideeën en innovatieve concepten te verzamelen voor de klimaatrenovatie. Het Antwerpse architectenbureau ONO Architectuur won de wedstrijd en mag het project dus verder ontwikkelen.
Christian Fosseur, General Manager van Velux België, geeft een woordje uitleg: “Bij VELUX willen we ons steentje bijdragen aan het debat rond duurzaam wonen. We investeren tijd en middelen in dit project omdat we vinden dat er meer aandacht moet worden besteed aan gezondheid en welzijn, vooral in energie-efficiënte woningen. Ook vanuit sociaal opzicht vind ik dit een belangrijk project: duurzame en gezondere gebouwen moeten namelijk voor iedereen toegankelijk zijn.”
Met het klimaatrenovatieproject wil men enkele huidige problemen aanpakken. De nadruk ligt in de eerste plaats op renovatie: 90 % van de bestaande gebouwen zal in 2050 nog in gebruik zijn. Nieuwbouwprojecten vormen slechts een klein deel van de Europese huizenmarkt. Daarnaast werd er bij de bouw van de meeste huidige woningen weinig tot geen aandacht besteed aan een gezond binnenklimaat en aan energie-efficiëntie. Gebouwen nemen bijgevolg maar liefst 40 % van het hele energieverbruik voor hun rekening en 30 % van de gebouwen waarin we wonen of werken biedt geen gezond binnenklimaat. De Europese gebouwen zijn dus dringend aan renovatie toe. Volgens Velux ligt de oplossing in zogenaamde ‘klimaatrenovaties’, renovaties die gezondheid en welzijn combineren met energiebesparingen. “Daglicht en natuurlijke ventilatie spelen een cruciale rol in dergelijke klimaatrenovaties”, benadrukt Christian Fosseur.
De visie van active house: woningen die meer geven dan nemen
De technische specificaties die we voor dit project in acht nemen, zijn de specificaties die bepaald werden door de Active House Alliance. Velux steunt deze ngo, die producenten van bouwmaterialen, wetenschappers en architecten verenigt rond een visie op actieve gebouwen ‘die meer geven dan nemen’. De visie van Active House concentreert zich niet enkel op energie-efficiëntie, maar ook op het binnenklimaat en de impact op het milieu. Ze streven met andere woorden naar een holistische benadering van gebouwen.Het begin van de renovatiewerken staat gepland voor eind 2014. Na de zomer van 2015 zal Velux het huis gedurende twaalf maanden openstellen voor bezoekers. Op die manier bereikt het concept een groot publiek. Daarna zal het huis bewoond worden door iemand die recht heeft op een sociale woning. Het huis wordt dan nog twee jaar verder wetenschappelijk opgevolgd. Velux zal de resultaten en bevindingen van dit project bekendmaken en zo bijdragen aan het debat rond de gebouwen van de toekomst.
Meer over het winnende project
ONO Architectuur heeft een subtiel voorstel uitgewerkt om de halfopen bebouwing een facelift te geven en om een impuls te geven aan het verbeteren van de algemene woonkwaliteit van de omgeving, de tuinwijk Goede Lucht. Het voorstel werd bekroond vanwege het rationele ruimtegebruik, de kostenefficiëntie en de doeltreffende maar eenvoudige technische benadering die gemakkelijk kan worden gereproduceerd.Binnen het huis van zo’n 100 vierkante meter staat het concept van een gezond en comfortabel binnenklimaat centraal. De indeling creëert een overvloed aan daglicht. De trappen zijn verplaatst naar het midden van het huis om een circulatiekern te creëren die fungeert als een as voor ventilatie en daglicht. Via het project wordt zo dus daglicht en verse lucht binnengebracht in de woning en wordt er ruimte gemaakt om een uitzicht op de tuin te bieden.
Het winnende project werd gekozen door een jury die bestond uit Sylvie Reuter (adjunct-directeur-generaal van de Anderlechtse Haard), Grégoire Clerfayt (directeur van de energieafdeling van het BIM), Georges Brutsaert (ARIB - Architecture in Brussels) en twee vertegenwoordigers van Velux: Christian Fosseur (General Manager van Velux België) en Lone Feifer (directrice van het Sustainable Living-programma van Velux AS).
