Draagmuur van monument in Amsterdam ingestort

De noordelijke draagmuur van het verwaarloosde monument Bloemgracht 5 in Amsterdam is ingestort. Dat gebeurde tijdens voorbereidend werk voor een ingrijpende restauratie. De Vereniging Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad (VVAB) reageert furieus.

“De manier waarop met het erfgoed in Amsterdam wordt omgegaan is hemeltergend”, stelt W.M.J. Schoonenberg, voorzitter van de VVAB. “Het achterstallig onderhoud aan monumenten is gigantisch. Van de bijna 8000 monumenten worden 1500 het meest bedreigd. Het totale achterstallig onderhoud bedraagt ongeveer 50 miljard euro.”
Bij voorbaat verwacht Schoonenberg dat de voorbereidende werkzaamheden voor de restauratie ondeskundig zijn uitgevoerd. “Het komt vaker voor dat schade aan monumenten wordt veroorzaakt door al of niet malafide aannemers. Steeds vaker worden restauratiewerkzaamheden uitgevoerd door aannemers die niet op de hoogte zijn van de specifieke situatie, die maar wat aanklooien. Ook worden panden vaak bewust zo slecht onderhouden, dat ze van de monumentenlijst afgevoerd moeten worden.” Volgens Schoonenberg staan op de lijst van meest bedreigde monumenten ook panden van de gemeente.
De Bloemgracht 5 is particulier eigendom. Het ligt vlakbij de Prinsengracht, schuin tegenover het Anne Frank Huis. De restauratieplannen zijn door een commissie van de VVAB bekeken en van enkele kanttekeningen voorzien. Het monument verkeerde in zeer slechte staat. Schoonenberg, met onverhuld cynisme: “Eigenaren worden bijna nooit door de gemeente aangeschreven. Volgens de Monumentenwet is het verboden om een monument te beschadigen, maar het hoeft niet onderhouden te worden. Dat leidt uiteindelijk dus toch tot schade en zelfs het verlies van monumenten, zoals in dit geval.”
Door het instorten van de bouwmuur is het pand Bloemgracht 5 niet meer te herstellen. De gevels en het dak worden gedemonteerd, meldt D. Schreurs van het stadsdeel Centrum. De eigenaresse heeft toegezegd de monumentale onderdelen op te slaan en in een nieuw te bouwen pand op te nemen.

Evacuatie
Stadsdeelwethouder Monumenten G. Frankfurther vindt het belangrijkste, dat er geen slachtoffers gevallen zijn. Hij wil dat de monumentale delen in veiligheid worden gebracht, want het gaat om een waardevol Rijksmonument. “In een later stadium zullen we bekijken of we het pand kunnen herbouwen.”
De belendende panden lijken geen schade te hebben opgelopen. Bloemgracht 3 heeft een eigen draagmuur. De gedeelde draagmuur van de panden 5 en 7 staat nog overeind. De bewoners van Bloemgracht 7 zijn voor de zekerheid door het stadsdeel Centrum geëvacueerd. Plaatsvervangend hoofd van Bouw- en Woningtoezicht De Vries stelt een onderzoek in naar de oorzaak van de instorting. Het is niet de eerste keer dat een monument op zo’n manier verloren gaat. Vier jaar geleden stortte de Keizersgracht 268 in en enkele jaren terug een pand aan de Leidsedwarsstraat.