Architectuur

Brick award 2008 gewonnen door Peter Zumthor

Wienerberger reikte donderdag 3 april, tijdens een groots gala in de aula van de Weense Academie voor de wetenschappen, voor de derde keer de Brick Award uit aan de beste internationale baksteenarchitectuur. Peter Zumthor won de prijs met het Kolumba Museum in Keulen. Aan deze prijs is een geldbedrag van in totaal 21.000 euro verbonden. De Brick Award is bestemd voor ’s werelds meest creatieve baksteenarchitectuur en de ontwerpers ervan.

In totaal dienden architectuurcritici 255 projecten uit 19 landen in voor de Brick Award 2008. Het aantal ingezonden projecten is daarmee sinds 2004 (120) meer dan verdubbeld. Een internationale vakjury, voorgezeten door de Britse architect George Ferguson, koos uit deze veelheid aan projecten drie winnaars uit Duitsland, Zwitserland en Finland.

De vakjury bestond behalve de Britse architect George Ferguson uit Ferenc Cságoly (een van de winnaars van de Brick Award 06), uit de architecten Lipa Goldstein uit Frankrijk, Mart Kalm uit Estland en Ryszard Jurkowski uit Polen.

Driehonderd gasten uit heel Europa woonden de plechtigheid bij. Wienerberger reikte niet alleen de trofeeën uit maar presenteerde ook het architectuurfotoboek ‘Brick08’. Dit boek toont behalve de winnende projecten nog eens 35 bijzondere bakstenen bouwwerken uit alle hoeken van de wereld. Het gaat om bewoonbare en niet-bewoonbare gebouwen en toont de baksteenarchitectuur aan zowel de buitenkant als de binnenkant.

Eerste prijs

De eerste prijs ging naar Peter Zumthor met zijn ontwerp voor het Kolumba Museum. Boven en naast de ruïnes van de in 1943 vernielde Sankt Kolumba-kerk bouwde Peter Zumthor een museum voor de collectie van het aartsbisdom Keulen. Het museum is sinds september 2007 geopend.

De jury over het ontwerp: ,,Een bijzondere baksteen in combinatie met ‘gebreid’ metselwerk – achter het spectaculaire schuilt de eenvoud en zinnelijkheid. Enerzijds door de toepassing van een bepaalde baksteen, die in harmonie is met de grijs/gele voorgevels in de omgeving. Anderzijds door het gefilterde metselwerk, wat bij Zumthor ook wel ‘pullover metselwerk’ wordt genoemd. De transparantie als bij een breiwerk zorgt voor licht- en temperatuurverhoudingen die gunstig zijn voor de kunstverzameling.”

Tweede prijs

De tweede prijs ging naar de architecten Bearth & Deplazes voor hun uitbreiding van een wijngaard in Fäsch (CH) met een nieuwe gistingshal en een wijnproefruimte.

Bearth & Deplazes maakten gebruik van de precisie en de snelheid van een robot die speciale bakstenen muurelementen in elkaar heeft gezet. Deze bakstenen muurelementen moeten zorgen voor een fijngevoelige omgang met de ruimte, temperatuur en het licht. Dit is nodig voor het Terroir principe dat de wijngaard in Fläsch hanteert. Volgens dit principe weerspiegelt de lokale kleur – bodem, microklimaat, plaatselijke gebruiken en de hand van de wijnbouwer – zich direct in de wijn.

Derde prijs – technische schoonheid

Met het IT-huis sleepten de Finse architecten Tuomo Siitonen en Esko Valkama de derde prijs in de wacht. Het huis van de informatietechnologie van de VTT (overheidscentrum voor technologie) bevindt zich in Otaniemi, in de buurt van de Finse hoofdstad Helsinki, op de campus voor technische ontwikkeling en hogeschoolonderwijs.

De uit rode bakstenen opgetrokken gevels zijn karakteristiek voor de technische elite-oorden uit de jaren vijftig. Het IT-huis werd in Finland al beloond met de titel ‘bouwobject van het jaar 2005’.

Het stijlvolle atrium trekt de aandacht. Het werd conform het duurzaamheidsprincipe gebouwd, wat met name opvalt bij de pragmatische indeling van de werkruimtes. Het gebouw is op velerlei manieren te gebruiken, waarmee de architecten erin geslaagd zijn om vermeende tegenstellingen met elkaar te verenigen. Zij hebben een moderne en gebruikersvriendelijke werkomgeving gecreëerd, die bovendien niet belastend voor het milieu, levendig en artistiek is.

Speciale prijzen

Naast deze prijzen zijn twee speciale prijzen toegekend. Voor deze projecten vormde naast de innovatieve, uiterlijke, architecturale vormgeving en de inzet van het materiaal ook de functionaliteit van het gebouw een doorslaggevend criterium.

De ene speciale prijs ging naar het hoofdkantoor van het WWF te Zeist van architect T.M. Rau. De andere ging naar Markus Wespi, Jérôme de Meuron Architekten BSA voor hun ontwerp voor een woonhuis in Morcote, Zwitserland.

De volgende Brick Award wordt in 2010 uitgereikt. Net als bij de voorgaande Brick Awards zullen bekende architectuurcritici opnieuw worden gevraagd om interessante projecten op het gebied van baksteenarchitectuur in te dienen.