Er komt flink wat beweging in het denken over brandveiligheid, maar tegelijkertijd zijn we de brand vaak niet meester. Zo luidde de conclusie van het Nationaal Brandveiligheidscongres 2008, op 17 april in Rotterdam. Brandveiligheid is zeer actueel, getuige de ruim 350 deelnemers aan dit congres, en brandveiligheid behoeft meer dan ooit onze aandacht: "Driekwart van de door ons bezochte organisaties heeft de boel qua preventie nog steeds niet op orde", aldus Elie van Strien, commandant van de Brandweer Rotterdam Rijnmond.
Als het gaat om een betere preventie steekt Van Strien de hand in eigen boezem: "Veel brandweerkazernes zijn een gesloten fort. Met de burgers hebben we nauwelijks een relatie. Die kennen ons alleen als we komen opdraven om te blussen." Ervaringen in bijvoorbeeld Groot-Brittannië, in Liverpool, leren volgens de brandweercommandant dat het veiligheidsbewustzijn onder burgers echt te bevorderen is. "Daar kan de brandweer een cruciale rol in spelen; we moeten dichter bij de mensen komen te staan. Kazernes moeten net zo toegankelijk worden als andere wijkgebouwen."
Integraal model
De brandweer moet focussen op brandveiligheid in totaal en niet alleen op repressie. Van Strien is sterk voorstander van een integrale benadering: "We kunnen als brandweer veel meer samenwerken met andere organisaties en netwerken met bijvoorbeeld interventieteams van de politie of met maatschappelijke organisaties zoals bewonersgroepen. Ik zie een 'brandveiligheids-APK' graag tegemoet."
Van Strien werd op zijn wenken bediend met het verhaal van André Bode, senior beleidsmedewerker R&D bij het College bouw zorginstellingen, Paul van de Wetering, hoofd Bureau Vergunningen & Handhaving van de Brandweer Den Haag en Sigrid Broekema, Underwriting Manager Rechtsbijstand bij Centraal Beheer Achmea. Deze organisaties zijn betrokken bij de ontwikkeling van een beoordelingsmodel dat de integrale brandveiligheid van zorggebouwen in beeld brengt. Op basis van dit model is in samenwerking met KIWA een certificeringssysteem opgezet.
Certificering
"Eind 2007 is een pilot afgerond en zijn de eerste twee keurmerken uitgereikt aan zorginstellingen in Den Haag", aldus Bode (Bouwcollege). "Nu willen we dit traject verder ontwikkelen richting verzekeraars", aldus Van de Wetering (Brandweer Den Haag). "Klanten die zich laten beoordelen volgens dit nieuwe systeem gaan we belonen in natura, met producten en diensten die weer leiden tot extra brandveiligheid", lichtte Broekema (Achmea) toe. Volgens de initiatiefnemers is deze werkwijze zeer efficiënt: instellingen krijgen nu heel veel bezoeken van diverse partijen. "Straks komt er nog maar een keer in de zoveel tijd een controleur over de vloer".
Twijfels in de zaal
Vanuit de zaal rezen veel kritische vragen. De belangrijkste kanttekening had te maken met de betrokkenheid van Achmea en het duidelijk commerciële tintje dat de certificering zo krijgt: "Wat als ik verzekerd ben bij iemand anders?" Broekema beaamde dat het dan lastig wordt: "Uiteraard gaan wij dit als één van onze USP's benutten." Andere opmerkingen gingen over het gevaar dat certificering vooral wordt aangewend als vorm van reclame en over de eisen die worden gesteld aan de certificeerders: "Maak keiharde afspraken over de opleidingseisen en competenties!" De drie sprekers benadrukten dat de brandweer zich geen zorgen hoeft te maken over de betrokkenheid van de andere partijen bij inspecties: "Brandweerkennis vormt altijd de basis."
Hilariteit
Aan het begin van de middag werd glashelder hoe belangrijk de menselijke factor eigenlijk is met het oog op brandveiligheid. Een onverwachte ontruimingsoefening werd in gang gezet. Die verliep volgens het boekje. Uiteraard niet vreemd omdat de congresdeelnemers allemaal professionals waren. Toch bleek achteraf, tijdens een evaluatie bij één van de middagsessies, dat bijna niemand de vluchtplannen had opgemerkt die overal hingen. Bovendien had een groep niet goed naar de aanwijzingen van de BHV'ers geluisterd en zich buiten het gebouw aangesloten bij een groep die helemaal niet meedeed aan de oefening.
Hoe vluchten professionals?
Na de oefening werd de deelnemers van een van de middagsessies gevraagd om een enquête in te vullen. Het Nederlands Instituut Fysieke Veiligheid (Nibra), die de oefening en deze workshop coördineerde, liet weten dat de uitkomsten van zowel de oefening als de vragenlijst worden geanalyseerd door een psycholoog van de Universiteit van Leuven. De uitkomsten komen in juni te staan op de website van het NIVF: www.nifv.nl.
In totaal konden de congredeelnemers twee sessies kiezen uit twaalf middagsessies. Die waren stuk voor stuk druk bezocht en leverden soms pittige discussies op.
Steamexfire wint verkiezing
De congresdeelnemers vonden Steamexfire van Liberty Gasturbine Holland het meest innovatieve idee in het kader van brandveiligheid. Meer over de verkiezing leest u elders op deze website.
Volgend jaar weer
De belangrijkste conclusie van het congres was dat er in vergelijking met enkele jaren geleden nu flink wat beweging komt in het denken over brandveiligheid, zowel bij de brandweer als bij onder andere gemeenten. "We hebben vandaag gezien dat de menselijke factor zeer belangrijk is voor brandpreventie, maar ook voor innovatie. Voor vernieuwing is immers gedrevenheid nodig. Die beweging is er, en die willen we vasthouden. Vandaar dat er in 2009 zeker weer een congres komt", aldus SBR-directeur ir. Jack de Leeuw.
- Bouw & Wonen Partners:
