Bouwunie betreurt de beslissing van de federale regering om de grenzen op 1 mei niet open te stellen voor werknemers uit de nieuwe EU-lidstaten. Zeker voor de bouwsector betekent dit een serieuze klap. De bouw heeft nood aan geschoolde bouwvakarbeiders die ze momenteel in Vlaanderen niet meer vindt. Daarnaast ervaart de bouwsector zeer zware deloyale concurrentie van bedrijven uit de nieuwe lidstaten. Bouwunie betreurt dat in het debat over de openstellen van de arbeidsmarkt geen onderscheid wordt gemaakt tussen Belgische bedrijven die op een legale manier buitenlandse werknemers in dienst willen nemen en buitenlandse bedrijven met werknemers uit de nieuwe EU-lidstaten die hier werken uitvoeren. Dit laatste kan nu al ongestoord en is een bron van oneerlijke concurrentie. Twee derden van de buitenlandse bedrijven die hier actief zijn, lappen immers de Belgische loon- en arbeidsvoorwaarden aan hun laars, aldus recente cijfers van de sociale inspectie.
Het Centrum voor Gelijke Kansen en Racismebestrijding stelde vanmorgen een rapport voor over de migratiestromen uit Oost-Europa naar ons land. Daaruit blijkt dat nu al veel personen uit de nieuwe EU-lidstaten aan de slag zijn in België. Ze werken vooral in de bouwsector en de land- en tuinbouw. Een minderheid is hier legaal gevestigd als zelfstandige. De meesten zijn hier illegaal tewerkgesteld of via semi-legale constructies van een uitzendkantoor in hun eigen land.
Bouwunie is al jaren vragende partij om deze praktijken een halt toe te roepen. Bona fide bouwbedrijven zijn hier het eerste slachtoffer van.
Bouwunie vraagt een strenge aanpak van alle misbruiken. Iedereen moet sociale bijdragen betalen (hier of in het thuisland) en de Belgische arbeidsvoorwaarden en regelgevingen naleven. De Belgische inspectiediensten moeten meer mensen krijgen om meer en gerichter te controleren en er moet dringend samenwerking komen tussen de inspectiediensten van de verschillende EU-lidstaten. Ze kunnen informatie uitwisselen, de buitenlandse inspectiediensten kunnen hun eigen onderdanen in België komen controleren, enzovoort.
Bouwunie vraagt een aanmeldingsplicht voor buitenlandse bedrijven. Via zo'n aanmelding weet de inspectie dat onderneming X met arbeiders Y aan het werk is op werf Z. De inspectie kan zo efficiënter controleren. Ze moet daarnaast natuurlijk ook voldoende aandacht blijven besteden aan bedrijven en arbeiders die hier illegaal aan het werk zijn. Deze zullen ook de aanmeldingsplicht aan hun laars lappen. Ze zijn moeilijker opspoorbaar, maar brengen de bouwsector daarom niet minder schade toe.
Een Belgische hoofdaannemer kan op dit ogenblik niet weten of een buitenlandse onderaannemer zijn werknemers correct betaalt en de Belgische én buitenlandse wetgeving naleeft. Een ongenuanceerde uitbreiding van de aansprakelijkheid van de hoofdaannemer is dan ook uit den boze.
Bouwunie pleit voor een website waarop de aannemer kan controleren of een buitenlands bouwbedrijf, uitzendkantoor of arbeidsbemiddelaar voldoet aan alle verplichtingen. Zolang die er niet is, kan de hoofdaannemer niet verantwoordelijk gesteld worden voor de eventuele wanpraktijken van een buitenlandse onderaannemer.
Om de illegale praktijken een halt toe te roepen, wil Bouwunie de opdrachtgevers mee aansprakelijk maken voor het naleven van alle wet- en regelgevingen door de uitvoerders De goedkopere prijzen waartegen malafide bouwbedrijven hun diensten aanbieden (en die trouwens de markt ontwrichten) zouden bij hen immers onmiddellijk een belletje moeten laten rinkelen dat er iets niet pluis is.
De tijd van plannen maken is nu definitief voorbij. Er moeten concrete voorstellen met een duidelijke planning op tafel komen. Zeker voor de bouwsector is het nu al 5 na 12.
Bouwunie benadrukt dat de voorgestelde maatregelen niet nodig zijn om vandaag al toe te laten dat Belgische bedrijven werknemers uit de nieuwe EU-lidstaten rechtstreeks zelf aanwerven. Het zijn immers niet deze personen die de markt verstoren, wel integendeel. Zij zijn dan regulier tewerkgesteld aan de correcte arbeidsvoorwaarden. De twee dossiers mogen niet met elkaar vermengd worden.
