Bouwsector verwacht een groei van 2,5% voor dit jaar om dan stil te vallen in 2023

De economische onzekerheid en de stijging van de rente voor woonkredieten weegt op het budget van gezinnen; zij stellen hun bouw- of renovatieplannen uit. De aanhoudende problemen met de aanvoerketen en de gestegen materiaalkost wegen eveneens op de bouwsector in België. Het activiteitenpeil ligt dan ook 6,1% onder het niveau van voor de pandemie. In zijn studie met betrekking tot de verwachtingen van de bouwsector gaat Wouter Thierie, economist bij ING België, nog uit van een groei van 2,5% voor 2022, groei die volgend jaar stilvalt.

De kostenstijging die het gevolg is van de fors gestegen energie- en materiaalkost, en de toenemende onzekerheid ten gevolge van de oorlog in Oekraïne wegen op de bouwsector. Deze activiteit was overigens nog niet helemaal hersteld van de gevolgen van de pandemie. Tijdens de eerste lockdown was deze immers veel sterker teruggevallen dan het Europese gemiddelde. En ook het daaropvolgende herstel bleef achterop. In juli 2022 was het volume in de bouwsector in België nog steeds 6,1% kleiner dan in juli 2019 terwijl de activiteit in de Europese Unie al 1,9% beter deed dan voor de pandemie.

Materialen, loonkost en kosten wegen op de rentabiliteit van de bedrijven uit de sector

Terwijl de druk op de prijzen van bouwmaterialen in de zomer licht leek af te nemen, zijn de prijzen van bouwmaterialen waarvan de productie erg energie-intensief is in de loop van de maand september opnieuw sterk gestegen. In tegenstelling tot de lente van dit jaar was deze nieuwe stijging van de prijs van bouwmaterialen niet het gevolg van een plotse stijging van de grondstoffenprijzen op de internationale markten, maar wel van de gestegen energiekost die de kosten voor de transformatie van grondstoffen in bouwmaterialen de hoogte in jaagt. Het gevolg hiervan is dat de verkoopprijzen opnieuw hoger gaan. Sinds september willen steeds meer bouwbedrijven hun prijzen opnieuw optrekken nadat deze in de zomer waren gedaald. In een omgeving waarin de vraag begint af te nemen wordt het voor bedrijven uit de bouwsector echter steeds moeilijker om de hogere kosten te verhalen op de eindklant. Daardoor komt de rentabiliteit onder druk te staan

Wouter Thierie, economist bij ING België

De Belgische residentiële markt wordt ondersteund door de automatische loonindexering

Door de toegenomen onzekerheid en de stijging van de hypotheekrente stellen de Belgen hun bouw- en renovatieplannen uit. We stellen al een daling vast van de vraag naar nieuwe bouwprojecten. Het aantal nieuwe vergunde residentiële gebouwen is de eerste 5 maanden van 2022 met 3,4% gedaald in vergelijking met dezelfde periode van 2021. Diezelfde tendens lijkt zich nu ook af te tekenen voor renovatieprojecten en zal wellicht ook de komende maanden aanhouden. ​ Uit de jongste consumentenenquête van de Europese Commissie blijkt dat het aantal Belgen dat in de loop van de komende 12 maanden verbeteringswerken plant aan hun woning in het derde kwartaal van dit jaar is teruggevallen tot het allerlaagste niveau in twaalf jaar.

We willen er echter ook wijzen dat de markt voor residentieel vastgoed in ons land beter standhoudt dan in de buurlanden, dankzij de automatische loonindexering. We verwachten echter dat de woningbouwactiviteit tijdens de tweede jaarhelft zal verzwakken aangezien de Belgische economie deze winter afstevent op een recessie. De markt van de woningbouw zal wellicht pas in de loop van het tweede kwartaal van volgend jaar hernemen

Wouter Thierie

De niet-residentiële markt krijgt het moeilijker dan deze van de openbare infrastructuur

Gezien de waarschijnlijkheid van een nieuwe economische recessie verwachten wij dat het ondernemersvertrouwen verder zal afnemen. Omwille van dit negatieve sentiment zullen bedrijven minder investeren in niet-residentieel vastgoed. In september is de component die het vertrouwen meet in de sector van niet-residentieel vastgoed (zoals handelspanden, bankkantoren, sportcomplexen, kantoorgebouwen, enz.) licht verbeterd, maar het sentiment blijft overwegend negatief ​

Wouter Thierie

Bij de openbare diensten zijn er de voorbije maanden tal van projecten uitgesteld omwille van de fors gestegen kost van bouwmaterialen en de stijging van de exploitatiekosten ten gevolge van de hoge inflatie. Openbare investeringen zijn traditioneel echter minder cyclisch en de nood om meer te investeren in openbare infrastructuur blijft erg hoog. Deze branche zal dan ook minder te lijden hebben onder de nakende recessie.

De sterke tegenwind zal de groei in 2023 afremmen

Hoewel de bouwsector het jaar goed is gestart, ondervindt deze nu steeds meer tegenwind. De problemen met de aanvoerketen zijn verbeterd, maar nog niet helemaal verdwenen. De stijging van de hypotheekrente en de daling van het consumentenvertrouwen maken dat bouwers terughoudend zijn om nieuwe projecten op te starten. De sector wordt bovendien opnieuw geconfronteerd met prijsstijgingen voor bouwmaterialen waarvan de productie erg energie-intensief is. Aannemers hebben vandaag nog genoeg werk omdat zij nog steeds achterstand moeten wegwerken die het gevolg was van de bevoorradingsproblemen veroorzaakt door de pandemie. Wij verwachten dit jaar daarom voor de sector nog een groei van 2,5%. Voor 2023 gaan wij echter uit van een stagnatie of zelfs een beperkte krimp van de activiteit.

Lees ook:

• Meespringen op de trein van prefabricage is noodzakelijk
• Bouwsector geen vragende partij voor uitbreiding systeem flexi-jobs
• Ondernemersvertrouwen bouw duikt dieperik in
• Donkere wolken pakken zich samen boven bouwsector