Dat een asbestinventaris beschikbaar is bij de verkoop van een woning, is goed voor de burger. Hij is dan op voorhand op de hoogte van de mogelijke gezondheidsrisico’s die hij loopt bij de aankoop van een woning. De inventaris kan bovendien deel gaan uitmaken van de woningpas. Het is de bedoeling dat deze digitale toepassing op termijn al de gegevens die over een woning bestaan, zichtbaar maakt voor eigenaars én kopers. De woningpas zal in eerste instantie informatie bevatten over de energieprestaties om de woning energiezuiniger te maken. Volgens de VCB zou de woningpas ook informatie moeten bevatten om de woning gezonder te maken en dus ook over de aan- of afwezigheid van asbest. Renovatie- en saneringswerken worden ook best gecoördineerd uitgevoerd.
Kopers beter informeren
Momenteel worden kopers van een woning zelden over de aanwezigheid van asbest geïnformeerd. De meeste verkoopakten bepalen dat de verkoper niet kan worden aangesproken op verborgen gebreken. Deze clausule geldt niet als de verkoper op de hoogte was van het gebrek. Maar omdat een asbestinventaris niet verplicht is, valt ‘kwade trouw’ moeilijk te bewijzen. Een asbestinventaris, zoals die in Frankrijk al jaren is verplicht, zal hierin voortaan ook in Vlaanderen duidelijkheid kunnen scheppen.De gezondheidsrisico’s zijn zeer reëel. Bij alle huizen en appartementsgebouwen van voor 2001 is de kans groot dat ze asbest bevatten. België was immers koploper in de wereld op het vlak van asbestverbruik. Rond sommige verwarmingsbuizen en onder vinylvloeren bijvoorbeeld zit vaak nog losgebonden asbest dat altijd gevaarlijk is. In daken, gevels, dakgoten en pijpleidingen uit asbestcement was het asbest initieel gebonden maar bijvoorbeeld dakbedekking verweert naarmate het ouder wordt en dat proces begint al na 20 jaar. Daardoor verdwijnt het hechtgebonden karakter van het asbestcement. Asbestvezels komen los te zitten waardoor ze vrijkomen in de lucht of zich verspreiden via het regenwater naar de grond, de regenwaterput of de riolering.
Win-winsituatie bij renovaties
Een asbestinventaris is ook een goed idee voor wie sloop- en renovatiewerken laat uitvoeren maar ook als waarschuwing voor wie de werken zelf zou willen uitvoeren. Het instrument van de asbestinventaris is niet nieuw maar zijn toepassingsgebied is nog beperkt. Enkel als bij de sloop of renovatie werknemers betrokken zijn, is de aannemer door de federale arbeidswetgeving al sedert 2006 verplicht om ook voor werken bij particuliere woningen een asbestinventaris op te maken. Omdat de sloop- of renovatieaannemer dankzij een asbestinventaris weet waar het asbest zit, ontstaan er minder gezondheidsrisico’s voor zijn werknemers tijdens de werken. De aannemer kan zo voor hen de juiste beschermingsmaatregelen nemen.De beschikbaarheid van een asbestinventaris bij de particulier biedt een aantal extra voordelen. De uitvoerder (niet alleen het aannemingsbedrijf maar ook de zelfstandige) beschikt dan op voorhand via de particuliere opdrachtgever over een asbestinventaris en is zo beter gedocumenteerd om een offerte op te maken. De opdrachtgever wordt minder geconfronteerd met onverwachte kosten tijdens de werken. Hij loopt dan evenmin een aansprakelijkheidsrisico voor de verontreiniging die wordt verspreid in de omgeving door een onzorgvuldige uitvoering. Bovendien zijn er dan minder kosten. De verwerking van bouwafval dat door asbest is besmet, is veel duurder. De saneringskost na een onzorgvuldige verwijdering is vaak vele malen groter dan het asbest direct correct en veilig te verwijderen.
