VDAB en VCB (Vlaamse Confederatie Bouw) ondertekenen vandaag een overeenkomst om de opleiding van werkzoekenden in de bedrijven zelf extra te promoten. Alhoewel Vlaanderen nog zo’n 191.000 werkzoekenden telt, geraken niet alle vacatures vlot ingevuld. Vaak heeft dit te maken met het feit dat de werkzoekenden onvoldoende zijn opgeleid. Dankzij de zogenaamde IBO of Individuele Beroepsopleiding kan hun opleiding in de bedrijven zelf plaatsvinden. De IBO is een uniek instrument om werkzoekenden op te leiden en aan het werk te helpen, met name in de bouw waar het aantal jobs blijft toenemen.
Toenemende knelpunten
De tewerkstelling in de Vlaamse bouw blijft op hoog niveau, ondanks de crisis. Zowel voor arbeiders als voor bedienden zijn er de laatste jaren in de Vlaamse bouwbedrijven enkele duizenden jobs bijgekomen. Nu reeds vormen de meeste bouwberoepen elk jaar opnieuw een knelpunt op de arbeidsmarkt. Dit betekent dat de bouwvacatures moeilijker ingevuld geraken dan gemiddeld.
Het knelpuntkarakter van de bouwberoepen dreigt nog verder toe te nemen. In Vlaanderen zijn ongeveer 14.000 bouwarbeiders en 3.500 bouwbedienden 50 jaar en ouder. Die zullen tijdens de komende jaren moeten worden vervangen. Daarnaast zijn er omvangrijke nieuwe behoeften. De bouw breidt uit met nieuwe energie- en milieuactiviteiten, bijvoorbeeld op het vlak van hernieuwbare energie, recyclage en bodemsanering. Haar economische maar ook haar tewerkstellingsimpact neemt toe.
Tegelijk is de instroom vanuit het secundair bouwonderwijs te beperkt: vanuit het schooljaar 2009-2010 bijvoorbeeld stroomden slechts een 700-tal afgestudeerde leerlingen door naar de sector. Uiteindelijk komt slechts 40% van de afgestudeerden van het secundair onderwijs later in een bouwjob terecht.
Belang van de IBO
Gezien de beperkte instroom vanuit het secundair bouwonderwijs blijft de inschakeling van werkzoekenden cruciaal voor de invulling van de bouwvacatures. Maar voor heel wat bouwberoepen bestaat zelfs bij de VDAB geen formeel opleidingsaanbod of is het aangewezen de opleiding in het opleidingscentrum te laten volgen door een IBO. Werken op een bouwplaats is toch vaak anders dan werken in een afgeschermd opleidingslokaal. Denk onder meer aan de wisselvallige weersomstandigheden en de steeds wisselende vormen van samenwerking op de bouwplaatsen, zowel met de eigen collega’s als met medewerkers van andere aannemers.
De bouwsector is nu reeds van alle sectoren de grootste gebruiker van IBO’s in Vlaanderen. Volgens de recentste cijfers van de VDAB zijn circa 21% of ongeveer 2.700 van de 12.500 IBO-cursisten in Vlaanderen in bouwbedrijven ingeschakeld. Met deze IBO’s wordt trouwens een zeer sterk tewerkstellingsresultaat geboekt. Maar liefst 68% van de werkzoekenden die in een bouwbedrijf een IBO volgt, vindt nadien een duurzame job in de bouw. In de bouw is geen enkel ander opleidingsinstrument op het vlak van doorstroming zo succesvol.
Michael Roels van bvba Roels uit Dilbeek getuigt: “Wij hebben via IBO reeds verschillende mensen aan het werk gesteld. Momenteel werken drie werklozen die bij ons een IBO hebben gevolgd, hier met een vast contract en we hebben nu een persoon die nog een IBO loopt. Wij vinden geregeld via deze weg geschikt personeel.” Het bedrijf Verhelst Aannemingen uit Oostende bevestigt: “Wij hebben ervaring met IBO-opleidingen. Elk jaar starten er enkele arbeiders eerst via deze weg bij ons op. Wij ervaren dit zeker als positief en hebben goed contact met de beheerder van de VDAB die ons hierin ondersteunt. We schatten dat 70% van de IBO-opleidingen geslaagd zijn, vast contact bij ons krijgen en hier nu nog steeds werken.”
Doel van de overeenkomst
De overeenkomst die VDAB en VCB hebben ondertekend, heeft tot doel het aantal IBO’s in de bouwbedrijven nog verder te doen toenemen. De VDAB wil tegen 2014 voor alle sectoren samen 17.000 IBO-overeenkomsten per jaar realiseren. De overeenkomst met de VCB moet daartoe bijdragen. Beide zullen het instrument nog actiever promoten: de VCB bij de werkgevers en de VDAB bij de werkzoekenden.
VDAB en VCB gaan ook samenwerken om de kwaliteit van de opleiding en begeleiding tijdens de IBO-overeenkomst te ondersteunen. De VCB zal de VDAB informeren over de bouwtechnische vaardigheden en kennis die actueel vereist zijn voor verschillende (ook nieuwe) beroepen uit de bouw, milieu- en energiecluster. De VCB zal fungeren als aanspreekpunt voor de IBO-consulenten van de VDAB voor de meer technische aspecten van de opleiding. Daardoor zullen de opleidingsprogramma’s voor de IBO’s meer op maat van de sector en van de individuele bouwbedrijven zijn gesneden.
De VDAB van haar kant zal de bedrijven beter informeren over de manier waarop zij de taalvaardigheid van de cursisten kan screenen. Dat is belangrijk voor de inschakeling van allochtonen. De VDAB zal de bedrijven wijzen op de mogelijkheden om op de bouwplaats of in het bedrijfsatelier instructeurs Nederlands in te schakelen.
- Bouw & Wonen Partners:
