Het Vlaamse team is één van de vijf geselecteerde, en neemt de handschoen op tegen vier andere grote en belangrijke buitenlandse bureaus.
Le Creusot-Montceau-les-Mines
De streek van Le Creusot-Montceau-les-Mines wijkt sterk af van het beeld dat de meesten hebben van Bourgondië. Deze omgeving is niet gekenmerkt door een agrarisch landschap, grands crus en antieke kathedralen, maar door de sporen van grootnijverheid en ‘les châteaux de l’industrie’.
De oudste sporen van steenkoolwinning dateren er van 1502 en in 1782 werd overgegaan tot oprichting van "hauts fourneaux et autres usines "la maniere anglaise" voor de Franse Koning. Deze Fonderie royale du Creusot werd tijdens de Revolutie geconfisqueerd, verder door de Natie uitgebaat voor militaire doeleinden, en nadien via openbare aanbesteding toegewezen aan de broers Joseph-Eugene en Adolphe Schneider. Dit was het begin van één der belangrijkste ijzer- en staalimperia in Europa. De Scheider-groep zou later bv. 40% van de aandelen van de steenkoolmijn van Winterslag in portefeuille nemen en lag ook aan de basis van bedrijven als Framatome (koelvaten voor kernreactoren) e.a.
In het begin van de jaren 1970, toen de ijzernijverheid hier nog volop in activiteit was, werden lokale mensen én de overheid zich bewust van de waarde van deze geschiedenis en van het erfgoed dat daarmee verband houdt. Onder impuls van de grote Franse museoloog Georges-Henri Riviere werd er het eerste écomuseum opgericht , het Ecomusée du Creusot-Montceau-les-Mines. Dit probeert sedertdien op een gedecentraliseerde wijze en samen met de bevolking, sociale en culturele organisaties, onderwijsinstellingen de essentie van dit verleden voor toekomstige generaties veilig te stellen. Een ‘Route du Patrimoine’ verbindt er kanaalarchitectuur, een mijnmuseum, het kasteel van de Schneiders met de oude conische glasovens (waarvan één door de vroegere eigenaars als theater ingericht werd), het ‘Musée de l’Homme et de l’Industrie’, een oude steenbakkerij, de resten van de openluchtmijnen, en ... de ‘Lavoir des Chavannes’.
De Lavoir des Chavannes
Langs het Canal du Centre in Montceau-les-Mines staat de oude kolenwasserij ‘Lavoir des Chavannes’ als een merkpunt voor de omgeving. Een stille getuige, een ‘monstre sacré’ van de vroegere steenkool-nijverheid.De Lavoir, gebouwd in 1923, bleef 76 jaar in werking.
In 1999 werd ze buiten dienst gesteld.
Het was een enorme machine die bediend werd door 37 km spoor-lijnen. Het gebouw zelf beslaat meer dan 8000 m² grondoppervlak-te beslaat en drie tot vier bouwlagen. Per uur kon hier meer dan 1000 ton steenkool van de omgevende mijnzetels verwerkt worden.
Naast deze gigantische steenkool- verwerkingseenheid waren aan-vullende diensten gevestigd op een terrein van 32 ha: een havendok, een eigen communicatienetwerk, een elektrisch onderstation, burelen, douches en kleedkamers, onderhoudswerkplaatsen, en een reeks arbeiderswoningen.
In het complex zijn de meeste machines nog bewaard in 8 verwerkingslijnen: Wemco-trommels, waterafscheidings-cylinders, ziften, afscheiders, een ontelbaar aantal transportbanden en noria’s, silo’s, de installaties voor het laden en lossen van wagons, en noem maar op. Ook bevinden zich op de site nog twee locomotieven, tractoren, mijnwagens, en de installaties die nodig waren om al dit materieel te onderhouden en te herstellen.
Een indrukwekkende kathedraal van ijzer en staal wacht op een nieuwe toekomst, en kan een beeld worden waaraan een regio in reconversie zich opnieuw optrekt.
Het gebouw en zijn site vertegen-woordigen in Frankrijk een uitzon-derlijk belang voor de geschiedenis van nijverheid en techniek, en voor de sociale en economische geschie-denis van een streek. In 2000 werd het complex door de Franse staat voorlopig opgenomen op de lijst van beschermde gebouwen, en werd een zoektocht gestart naar mogelijke herbestemming.
Hiervoor werd in 2003 een internationale ideeënwedstrijd uitgeschreven, waarbij in eerste instantie vijf groepen geselecteerd werden die tegen einde maart hun visies dienen te formuleren. Nadien volgt een consultatieperiode, en uiteindelijk zal één project voor realisatie weerhouden worden.
