Renovatiemarkt vandaag nog té ondoorzichtig

Betere inzichten moeten leiden tot gerichtere oplossingen en ondersteuning voor mensen die in hun eigendom investeren. Die betere inzichten vragen om gecombineerd onderzoek naar de renovatiegewoonten bij de Belg.
De renovatiemarkt is een belangrijke groeipool van de Belgische economie. Hoe belangrijk ? Dat weten we niet. Als marktinformatiebureau organiseert Essencia jaarlijks een grootschalig onderzoek bij huiseigenaren naar hun renovatieactiviteit. Een noodzakelijk onderzoek want de industrie en zelfs beleidsmakers zitten op hun honger wat betreft informatie over wat er jaarlijks gebeurt in onze 3,7 miljoen gebouwen, waarvan 75% meer dan 35 jaar of ouder zijn! Dat betekent dat ze absoluut niet aan de huidige energie- en comforteisen voldoen. Een noodzakelijk onderzoek dus, maar verre van voldoende: “Ons Renovatieonderzoek peilt naar de activiteiten, de perceptie en de mening van de particulier inzake verbouwings- en herstellingswerken. Een schat aan informatie alvast, waaruit ons bepaalde tendensen worden aangereikt. Een prima basis, maar … het zou nog veel verder kunnen gaan.”

Enkele voorbeelden:
Het aantal huiseigenaren dat een herstel of verbouwingswerk uitvoert of laat uitvoeren zien we stilletjes achteruit gaan. Dit betekent niet dat de renovatiemarkt over haar top is. De lichte achteruitgang van het aantal renoveerders wordt deels toegeschreven aan de 55-plussers. Het tempo waarmee deze bewoners hun huizen energiezuiniger maken, vertraagt. Het krijgen van een subsidie wordt in deze leeftijdscategorie vaker aangegeven als stimulerende reden dan bij de jongere leeftijdsgroepen.
Gemiddeld genomen is iets meer dan 1 op 4 van de verbouwers jonger dan 40 jaar. En hun aandeel neemt jaarlijks toe. Het budget dat deze groep jaarlijks in hun meestal pas gekochte woning pompt stijgt ook. Nochtans gaat bijna 70% hiervoor niet extra lenen. Van zij die geleend hebben, stelt 11% dan weer dat indien de bank had meegegaan, ze een hoger bedrag zouden geleend hebben. Dat de markt niet het volledige potentieel benut, blijkt eens te meer uit de uitspraak van 66% van deze jongste leeftijdscategorie dat ze meer hadden willen doen in hun woning als er meer middelen waren geweest.

Dit zijn niet alleen interessante ‘weetjes’. Het zijn belangrijke aandachtspunten die verder uitgeplozen kunnen worden. Klopt het dat 55-plussers zich sterk laten leiden door het subsidieverhaal om hun patrimonium energiezuiniger te maken ? Wat betekent dit voor een uitdovend premieverhaal ?
Of anders, wat is het effect van het optrekken van de leningscapaciteit voor jonge verbouwers ? We kennen allemaal een voorbeeld van het jonge koppel dat een betaalbare, maar onderkomen woning koopt om vervolgens, de komende zeven jaar (en bij 20% zelfs langer dan 10 jaar), ieder weekend iedere zuur verdiende euro in deze ‘betaalbare’ woning te steken.
Maar het is zeker en vast niet kommer en kwel. Een stijgende tendens van het inroepen van professionele ondersteuning (architect of energiedeskundige) wordt door alle partijen positief onthaald. Nu moet nagegaan worden of die professionalisering ook verder doorgetrokken wordt in de uitvoering door echte vakmannen in te schakelen. Want het zou zonde zijn als niet alle tijd, energie en budgetten zouden leiden tot het kwalitatieve woningenbestand dat we voor ogen hebben tegen 2050.

Onze jaarlijkse monitoring is een noodzaak, die onze klanten reeds een de eerste inzichten geeft, maar het zou nog veel beter kunnen. De eigenheid van de renovatiemarkt vraagt naar meer gecombineerd onderzoek. Het samenbrengen en koppelen van verschillende bronnen, zoals overheidsgegevens, kennis van de industrie, ervaring van de aannemers en verschillende onderzoeksresultaten zou ons inzicht nog verruimen. Willen we deze markt op een professionele manier aanpakken en ondersteunen, dan zal bijkomend fundamenteel onderzoek nodig zijn, waarbij verschillende inzichten, visies en uitgangspunten samengebracht worden. Een mooie droom die ik als onderzoeker koester…