Na een jarenlange daling van het aantal bouwvergunningen voor huizen en flats zagen we vorig jaar duidelijk een heropleving, nog meer in West-Vlaanderen dan gemiddeld in Vlaanderen. Al na de eerste zeven maanden van 2010 werden in West-Vlaanderen evenveel woningen vergund als in 2009 voor alle maanden samen. De Confederatie Bouw wijt deze heropleving aan twee factoren: de historisch lage hypothecaire rentevoet en de tijdelijke BTW-verlaging op nieuwbouw. Momenteel hebben de woningbouwers hun handen vol met de uitvoering van eerder vergunde woningen. Maar zij krijgen nu wel minder nieuwe opdrachten binnen. Van cruciaal belang voor de verdere evolutie van de woningbouw is de betaalbaarheid. Als de hypothecaire rentevoet opnieuw stijgt en de overheid de bouw niet opnieuw steunt, ziet het er voor het tweede helft van 2011 niet zo goed uit.
Zopas werden de cijfers bekendgemaakt over de bouwvergunningen die tot en met september 2010 werden toegekend. Sedert de jaren 2004-2006 is het aantal vergunningen voor nieuwe woningen almaar verminderd. Voor flats was de achteruitgang zelfs nog meer uitgesproken dan voor huizen. Maar tijdens de eerste zeven maanden van 2010 is dan plots terug een stijging van het aantal vergunningen voor nieuwe woningen opgetreden.
Dit heeft in belangrijke mate te maken met twee fenomenen: de historisch lage hypothecaire rentevoet en het tijdelijk verlaagd BTW-tarief op nieuwbouw. Om van dit lagere BTW-tarief te kunnen genieten moesten de bouwvergunningen ingediend worden tegen eind maart 2010. Die vergunningen werden de maanden daarop door de gemeenten afgehandeld en toegekend. Vandaar de piek aan toegekende vergunningen in de maanden mei, juni en juli 2010, zowel in Vlaanderen als in West-Vlaanderen. Maar in de maanden augustus en september 2010 is het aantal toegekende vergunningen weer fors teruggelopen, zelfs onder het zwakke niveau van 2009.
Toch zal 2010 in zijn geheel geboekstaafd worden als een positief bouwjaar, zeker in West-Vlaanderen. Als we al de vergunningen samentellen die tot eind september 2010 werden toegekend, werden in West-Vlaanderen maar liefst 63% meer vergunningen toegekend aan nieuwe flats dan tijdens de eerste negen maanden van 2009. Voor huizen bedroeg de stijging 48%. Deze stijgingspercentages liggen nog stukken hoger dan gemiddeld in Vlaanderen (+29% voor flats en +27% voor huizen).
Voor de eerste zeven maanden van 2010 zat men in West-Vlaanderen in totaal al aan 6.873 vergunningen voor nieuwe woningen (d.w.z. voor huizen en flats samen). Dit totaal voor de eerste zeven maanden komt ongeveer overeen met het totaal aantal vergunningen voor gans 2009 (6.760). Naar aantal vergunningen voor nieuwe woningen zal 2010 voor West-Vlaanderen sowieso beter zijn geweest dan 2009. Dat staat nu al vast.
De Confederatie Bouw stelt vast dat de woningbouwers op dit ogenblik nog veel werk om handen hebben, met name bij de verwerking van de piek aan bouwvergunningen die tijdens de eerste zeven maanden van vorig jaar werden toegekend. Maar zij krijgen wel te maken met een slinkend aantal nieuwe opdrachten. De vooruitzichten voor de tweede helft van 2011 zijn dan ook minder gunstig.
Van cruciaal belang voor het toekomstige verloop van de woningbouwactiviteit is de betaalbaarheid van nieuwe woningen. Hoe zal de hypothecaire rentevoet in 2011 verlopen? Deze rentevoet kan nog moeilijk lager liggen dan nu. De kans is reëel dat zij weer gaat stijgen. Zal de overheid de woningbouw met nieuwe maatregelen ondersteunen? De verlaging van de BTW op nieuwbouw heeft de woningbouwactiviteit enorm gestimuleerd. Maar dit effect zal tegen de tweede helft van 2011 volledig uitgedoofd zijn. Zal de (nieuwe?) federale regering tegen dan nieuwe stimulerende maatregelen voor de bouw kunnen treffen?
En wat zal het effect zijn van de almaar strengere energie-eisen die de overheid aan woningen zal stellen? Zo is er vanaf begin dit jaar de verplichting om nog zorgvuldiger om te gaan met bouwknopen om op die manier koudebruggen te vermijden. Bovendien gaat het maximale E-peil vanaf 2012 nog eens verminderen van E80 naar E70. De sector hoopt dat de banken bereid zullen zijn hiervoor aan de kandidaat-bouwers meer middelen te lenen. In ieder geval gaat door deze strengere eisen de initiële kost van een woning alvast omhoog.
Wat betreft de andere markten van de bouw – de niet-woongebouwen (kantoor-, handels-, industriegebouwen en dergelijke) en de infrastructuurwerken – kan de analyse kort blijven. Voor de niet-woongebouwen kenden zowel Vlaanderen als West-Vlaanderen een piek in 2007 met een vergund volume van respectievelijk 44 en 8 miljoen m³. Daarna is het vergund volume in Vlaanderen er licht op achteruit gegaan (-14%). In West-Vlaanderen is het vergund volume voor niet-woongebouwen tussen 2007 en 2009 relatief constant gebleven. Op basis van het volume dat tijdens de eerste negen maanden van 2010 werd vergund, kan men besluiten dat de bouwactiviteit voor deze sector zich nog een tijd goed zal handhaven.
Infrastructuurwerken zouden normaal een extra stimulans moeten krijgen zo vlak voor de volgende gemeenteraadsverkiezingen in 2012. Maar de budgettaire problemen van de gemeenten laten niet toe veel extra bouwwerken te financieren. De Confederatie Bouw verwacht dan ook dat de piek aan gemeentelijke werken vlak voor de verkiezingen minder hoog zal liggen dan in vroegere pre-electorale periodes.
Meer over Nieuwbouw
Meest gelezen
- Bouw & Wonen Partners:
