Verbouwen

Ongeveer evenveel nieuwe flats als huizen gebouwd in Vlaanderen

Ongeveer evenveel nieuwe flats als huizen gebouwd in Vlaanderen
Het aantal flats is al langer in opmars in Vlaanderen. Hoewel de stijging momenteel vertraagt, zijn appartementen op weg om de voornaamste woonvorm te worden voor de huishoudens. Oorzaak is de stijging van het ruimtelijk rendement van nieuwe woonvormen, de verdunning van huishoudens, de verdichtingsgolf en het gebrek aan beschikbare bouwgronden. Vooral in en rond stedelijke centra en dorpskernen is er steeds minder ruimte voorhanden voor bijkomende woningen. De recente, vertraagde groei van het aantal flats is onder meer te wijten aan de hernieuwde populariteit van huizen met tuin tijdens de Coronaperiode. Globaal heeft Vlaanderen immers blijvende behoefte aan een mix van woonvormen van flats, studio’s, halfopen bebouwingen, rijhuizen enz.

Flats zijn op weg om voornaamste woonvorm te worden

In 1995 was minder dan 20% van het totaal aantal Vlaamse woningen een flat. Huizen in open bebouwing, of villa’s, was de meest voorkomende woonvorm. 31.5% van alle woningen in 1995 was een open bebouwing. Demografische ontwikkelingen zoals gezinsverdunning, de vergrijzing en het toenemende aantal alleenstaanden zorgen voor een sterke toename van het aantal nieuwbouw flats. In 1996 was slechts 35% van alle nieuwe woningen een flat. Dit aandeel zou echter de volgende decennia stelselmatig stijgen. 2017 is het hoogtepunt voor flats: 64% van alle nieuwe woningen is een flat. De sterke verschuiving van huizenbouw naar appartementsbouw zorgde voor een belangrijke verandering van de bestaande woningvoorraad. Het aandeel van de verschillende huizentypes (open, halfopen en gesloten bebouwing) neemt af, en het aandeel bestaande flats stijgt. In 2021 zijn er ongeveer evenveel flats als open bebouwingen. Volgens het laatste Ruimterapport worden 9 op de 10 appartementen gerealiseerd binnen bestaand ruimtebeslag. Er wordt dus geen nieuwe ruimte voor aangesneden en het draagt aanzienlijk bij tot verdichting.

Revival van huizen met tuin

De laatste jaren is er terug een afname van het aandeel flats. In de eerste 5 maanden van 2022 is nog maar 52% van het aantal nieuwe woningen een flat. Deze daling zette zich verder na de coronacrisis, maar startte al enkele jaren voor de coronacrisis. De grotere belangstelling voor een huis met tuin na de periodes van lockdown, kan niet de enige verklaring voor deze trend zijn. Het aandeel flats daalt in Wallonië onder de 40% en ligt daarmee een heel stuk onder het aandeel van flats in Vlaanderen.

“Het aandeel flats is de laatste jaren zo sterk toegenomen dat dit niet kon blijven duren. Zo wonen er in ons land al meer huishoudens in een flat dan in Nederland. Maar Vlaanderen heeft nood aan een gezonde mix van de verschillende woonvormen. Onze regio heeft de afgelopen 25 jaar een inhaalbeweging gemaakt om het beperkte aanbod van flats dat er midden jaren ’90 was, te doen toenemen. De veranderende demografie en de beperkte hoeveelheid bouwgrond heeft de bouwsector aangespoord om meer flats te realiseren. Maar tijdens de coronacrisis is gebleken dat veel huishoudens ook belang hechten aan een woning met tuin”, zegt Marc Dillen, directeur-generaal van Embuild Vlaanderen.



Figuur 1 Flats zijn de minst voorkomende woonvorm in 1995. De afgelopen 25 jaar zien we echter een sterke toename van het aandeel flats.


Figuur 2 In 1996 was 35% van elke vergunde woning een flat. Dit aandeel stijgt tot 64% in 2017, waarna het weer afneemt.


Figuur 3 In Wallonië is de trend gelijk aan deze in Vlaanderen. Gemiddeld zien we dat het aantal vergunde flats in Wallonië een stuk lager ligt. In Brussel daarentegen worden

Ook interessant