Bijkomende woningbouw kan niet in natuur- en landbouwgebied
Onderzoekers van HOGENT en VITO stellen dat in de toekomst (2020-2040) vooral wonen zou wegen op het ruimtebeslag in landbouwbestemmingen. Maar niets is minder waar, aangezien de open ruimte in zachte bestemmingen strikt wordt beschermd. Woningbouw kan enkel op harde bestemmingen en de uitbreiding van bestaande zonevreemde woningen is strikt gereglementeerd. Wel kunnen bestaande hoeves in de ruimteboekhouding statistisch verhuizen van de rubriek landbouw naar de rubriek wonen. Wanneer een hoeve niet langer benut wordt voor landbouwdoeleinden, verandert van eigenaar en gepaard gaat met een renovatie of perceelveranderingen, dan kan die de nieuwe statistische invulling van ruimtebeslag toebedeeld krijgen.“Embuild Vlaanderen komt tot de conclusie dat de recente studie niet uitblinkt in transparantie over hetgeen op het terrein aan de grondslag ligt van het ruimtebeslag in zachte bestemmingen zoals landbouwgebied. Als leek die de ins & outs niet kent van de ruimteboekhouding, raak je er trouwens niet wijs. Want een hoeve die er al staat, kan van de ene op de andere dag in ruimtebeslag veranderingen. En ook serres, parken, militaire domeinen, recreatie enz. vallen onder ruimtebeslag en kunnen bijgevolg statistisch vereenzelvigt worden met woningen. Bovendien nemen de onderzoekers de trend van ruimtelijk rendement van wonen niet mee in hun toekomstscenario’s, die daardoor leiden tot doembeelden”, zegt Marc Dilllen van Embuild Vlaanderen.
Steekproef in gebied ten oosten van Antwerpen
De betongolf waar een paar jaar geleden experts gretig mee uitpakten, blijkt intussen veeleer om de gewenste verdichtingsbeweging te gaan. Nu wordt de ‘inname’ van natuur- en landbouwgebied hoog op de agenda gezet. Hoewel dat heel wat bouwactiviteit doet vermoeden, gaat het veeleer om functiewijzigingen van bestaande hoeves en een golf aan o.a. serres van landbouwers. Uit een steekproef van Embuild Vlaanderen in de regio ten oosten van Antwerpen, blijkt een groot landbouwgebied te worden gekenmerkt door verspreide bebouwing van serres. Die uiteraard benut worden door de landbouwsector. Naar nieuwe woningen is het zoeken met een vergrootglas, terwijl er wel voormalige hoeves statistisch in ruimtebeslag kunnen transformeren. Dat is het gevolg van de toenemende uitstroom van oudere landbouwers zonder opvolging, die hun hoeve verkopen als appeltje voor de dorst. Andere grote gebieden in zachte bestemmingen die ten oosten van Antwerpen onder ruimtebeslag vallen zijn o.a. groeves, parken, militaire en vliegbases.