De Nederlandse bouwers die behoren tot de Europese top-100 presteren ver onder de maat. De bouwspecialisten van accountants- en adviesbureau Deloitte waarschuwen de ondernemingen om niet in de degradatiezone te belanden.
“In de Europese eredivisie zijn de Nederlandse aannemers - qua rendement en innoverend vermogen - middenmoters die moeten oppassen voor degradatie”, aldus accountant L. van der Pal van accountants- en adviesbureau Deloitte.
“We zien bouwers die jarenlang niets verdienen. Hoe lang kun je zoiets volhouden? Dura Vermeer is een prachtig bedrijf, maar levert niets op. Er komt een moment waarop de eigenaren zich afvragen waarom ze hun geld wegzetten in een slecht renderend bedrijf.”
Volgens bouwspecialist J. Kets geldt voor de meeste grote Nederlandse aannemers dat ze hun huidige werkwijze niet kunnen volhouden. “Gebruikelijk in de bouw is het doel van 2 procent netto winst op de omzet. Is dat wel realistisch met zulke grote omzetten en risico’s? Het streven van 2 procent hoort meer bij een sector als de retail. Bovendien halen de grotere bouwers de 2 procent winst niet of nauwelijks. Wij maken ons bij Deloitte grote zorgen. De bedrijven lopen gemakkelijk kleerscheuren op.”
Uit Deloittes analyse van de Europese top-100 komt Frankrijk naar voren als het land van de giganten. Met Vinci (goed voor 15,0 miljard euro bouwomzet), Bouygues (13,4 miljard) en Eiffage (5,4 miljard) hebben de Fransen op de hoogste zeven plaatsen drie vertegenwoordigers. In de top-100 blijft de Franse score steken op vier.
Getalsmatig het nadrukkelijkst van de partij zijn de Britten met liefst 21 bedrijven in de Europese top. Nederland deelt met Duitsland de tweede plek met elk twaalf ondernemingen. Italië komt tot elf topbedrijven.
Deloitte vindt dat de grote bouwers zich nadrukkelijk moeten beraden op hun marktpositie. Bedrijven als het Britse Amec, Balfour Beatty en dichter bij huis Volker Wessels slagen erin zich te specialiseren tot dienstverlener. BAM heeft met inmiddels negentien concessies in portefeuille eveneens stappen op deze weg gezet. Heijmans en TBI zijn voor Deloitte bedrijven die de omslag naar dienstverlener hebben gemist.
Naast de profijtelijke dienstverlener ziet Deloitte drie andere bedrijfsmodellen om successen te boeken. Goede rendementen zijn ook te boeken als stapelaar met de beste prijzen, regionaal concern of specialist werkzaam in een specifieke niche.
Kets: “Als een volumebouwer kostleiderschap behaalt, zijn hele goede marges te halen. Accent ligt dan op het beheersen en heel efficiënt oplossen van de dagelijkse problemen. Ook sterke regionale spelers hebben kansen, waarbij ik Nederland zie als een regio. Denk aan bedrijven als Ballast Nedam en Dura Vermeer die de lokale markten erg goed kennen. Boskalis en AM halen hun voordeel uit de niches waarin ze werken.”
Spanjaarden
Deloitte verwacht dat met name de Spaanse bedrijven zich komende jaren sterk zullen roeren op de Europese markt. “Acciona heeft dankzij de verkoop van telecombelangen zo veel geld in kas dat de onderneming in één keer de hele Europese top tien kan kopen. Bij de Spanjaarden klotst het geld tegen de planken aan”, aldus Van der Pal.
De Olympische Spelen hebben volgens Deloitte in Spanje als een opmerkelijke gangmaker gefunctioneerd. Slim zijn sloten geld uit Brussel over de eigen bedrijven verdeeld. “De jongens zijn door hun overheid heel goed op weg geholpen”, stelt Kets.
Als uitblinker Acciona buiten beschouwing blijft, hebben de Spaanse bouwers vorig jaar altijd nog een rendement gehaald van 4,7 procent. Nederland steekt daarbij met 1,9 procent bleek af. In de Europese top-100 haalt slechts 45 procent van de bedrijven de volgens Deloitte povere doelstelling van 2 procent rendement.
Volgens Van der Pal kunnen de Nederlandse bouwers hun matige prestaties niet alleen in de schoenen schuiven van de algehele economische malaise en de naweeën van de bouwfraudeaffaire. “De aannemers kampen ook met een gebrek aan ondernemingslust.”
- Bouw & Wonen Partners:
