Het was net niet goed voor de jaarlijkse uitvindersprijs, het computerprogramma waarmee VBM het ideale mengsel bepaalt om afvalstoffen om te toveren tot waardevolle bouwstoffen. Maar prijs of niet, de verwachtingen van de receptengenerator zijn er niet minder om..
Het idee is eigenlijk heel simpel. Met een uitgekiende mengverhouding kunnen afvalstoffen uit tal van productie- en verbrandingsprocessen worden omgezet in bouwstoffen die geschikt zijn voor diverse toepassingen in de gww-sector zoals het fundament van wegen. Gebruikte afvalstoffen moeten goed worden gekarakteriseerd om te kunnen bepalen welke chemicaliën, structuurstoffen en vochtregulators erbij moeten om een bouwstof met de vereiste druksterkte te krijgen, die de verontreinigingen ook nog eens goed vasthoudt.
De algoritmes en het computerprogramma dat afvalverwerker VBM daarvoor ontwikkelde staat inmiddels bekend als de receptengenerator. De octrooigemachtigde die de patentaanvraag in behandeling kreeg, vond het idee zo opmerkelijk dat hij de vondst instuurde voor de jaarlijkse uitvindersprijs van IDNL eind vorig jaar. Daar greep de afvalverwerker helaas net naast de prijzen, maar het octrooi is wel bijna rond en de eerste praktijkresultaten zijn veelbelovend.
Het ontwikkelen van de juiste recepten, moest VBM volgens directeur ir. R. Bleijerveld nagenoeg op eigen kracht doen. Hoewel het voor de hand zou liggen over de grens ideeën op te doen, maken de afwijkende Nederlandse regels dat eigenlijk onmogelijk. De Zwitserse regelgeving kijkt bijvoorbeeld maar naar twaalf componenten, terwijl het Nederlandse Bouwstoffenbesluit scherpe uitloognormen stelt voor maar liefst 22 componenten.
Gelukkig had VBM de afgelopen jaren de nodige ervaring opgedaan in een verwante tak van sport. Op zijn bedrijfsterrein pal naast de Slufter, op het uiterste puntje van de Maasvlakte, beheert het bedrijf de enige zogenaamde C2-deponie. Dat is de plaats waar de zwaarste categorie afvalstoffen worden opgeslagen. Vanwege het gevaar van uitloging moet dat overdekt gebeuren, zodat regenwater zware metalen of andere verontreinigingen niet kan uitspoelen naar het grondwater. Sinds in 1996 besloten is niet nog zo’n stortplaats bij te bouwen, moest VBM op zoek naar methoden om C2-afvalstoffen om te zetten in de wat minder schadelijke variant C3. Dat zijn de matig uitloogbare anorganische afvalstoffen. Mits afgedekt aan de onderkant kunnen C3-stoffen in de openlucht worden opgeslagen.
Koude immobilisatie blijkt een goede methode om die C2-afvalstoffen op te werken naar C3. Door er cement en vochtregulatoren aan toe te voegen, krijgen de afvalstoffen ook nog eens nodige druksterkte die de stabiliteit van de stortplaats garandeert. Steeds meer van het vuilste industriële slib, afkomstig van vooral de metaalindustrie en vuilverbrandingsinstallaties, wordt op die manier opgewerkt en gestort in de C3 deponie van VBM.
Mobiel
“Maar in de bouwstoffen zal dat materiaal nooit terechtkomen, verzekert Bleijerveld. Om elke verdenking in die richting te voorkomen, wordt de nieuwe techniek in praktijk gebracht door een apart bedrijf, genaamd A&G Bouwstoffen. Net als bij VBM zijn AVR en Grontmij daarin de partners.
A&G Bouwstoffen is het bedrijf dat met de receptengenerator aan de slag gaat en beschikt inmiddels over een mobiele menginstallatie waarmee op locatie immobilisaat kan worden gemaakt. Het is immers de bedoeling de verontreinigde grond zoveel mogelijk ter plekke te bewerken en toe te passen als bouwstof. De recente motie van de Tweede Kamer waarin wordt gepleit om ook immobilisatie toe te staan van licht verontreinigde grond, is door Bleijerveld met gejuich ontvangen. Dan hoeft die grond hoeft dus niet meer per se naar de reinigingsinstallaties waarvan de capaciteit volgens het huidige beleid ten volle moet worden benut. Dat besluit vergroot de mogelijkheden om de nieuwe techniek concurrerend op de markt te brengen.
Daarvoor is het wel zaak zo weinig mogelijk bindmiddel of cement toe te passen, maakt ing. H. van Wetten van de afvalverwerker duidelijk. Dat is immers veruit de kostbaarste component. Naast het bekende portlandcement wordt ook gebruikgemaakt van het bindmiddel Topcrete dat in een andere installatie van AVR wordt geproduceerd uit slib dat overblijft bij het recyclen van oud papier
Op het terrein van VBM is eerder dit jaar een 500 meter lange weg aangelegd met de geïmmobiliseerde C3-stoffen. De weg wordt dagelijks bereden door zwaar beladen vrachtwagens, die van hun vuile lading afmoeten. De toplaag van de weg bestaat uit traditioneel asfalt; daaronder is een 30 centimeter dik fundament van immobilisaat gemaakt. Een soort schraal beton met een druksterkte van zo’n 5 mPa. Het stuk weg, dat uit meerdere secties bestaat, samengesteld uit verschillende mengsels afvalstoffen wordt de komende drie jaar intensief gemonitord.
Er zijn vergevorderde plannen om een bedrijfsvloer op een nabijgelegen kavel op de Maasvlakte te leggen met immobilisaat. Aan de hand van deze projecten hopen Bleijerveld en Van Wetten ook andere partijen te kunnen interesseren. De certificering van het productieproces, waaraan hard wordt gewerkt, moet daar ook aan bijdragen.
- Bouw & Wonen Partners:
