Het Brussels Gewest en Beliris kopen het kantoor van Eetvelde

Het Hotel van Eetvelde is een van art nouveau-erfgoed. Samen met drie andere werken van Victor Horta werd het in 2000 opgenomen in de werelderfgoedlijst van de Unesco (samen met het Hortahuis, het Hotel Tassel en het Hotel Solvay).

Het huis werd tot kort gebruikt als diplomatieke vertegenwoordiging voor de vorige eigenaar. Het kantoor van het Hotel van Eetvelde zal nu haar luister van weleer terugvinden en voor het grote publiek worden opengesteld voor bezoeken.

Op initiatief van Pascal Smet, Staatssecretaris voor Srtedenbouw en Erfgoed, en dankzij de gecoördineerde actie van het Brussels Gewest en de federale staat via het Beliris-fonds, is de overheid eigenaar geworden van dit emblematische gebouw.

Door het kantoor van Eetvelde open te stellen voor het publiek wordt het, na het Hotel Solvay, het Cauchiehuis en het Hotel Hannon, een van de hoekstenen van de strategie van Brussel om zich nog meer te positioneren als art nouveau-hoofdstad en haar schitterend art nouveau-erfgoed wereldwijd te promoten.

Ik ben zeer blij dat we dankzij het Beliris-fonds de uitbreiding van het herenhuis Van Eetvelde, een parel van de Brusselse Art Nouveau, hebben kunnen aankopen. Daarmee zetten we andermaal een stap om onze ambities waar te maken. Dit prachtwerk in Art Nouveau vormt namelijk een mooie aanvulling op het erfgoed van ons gewest. De geplande openstelling ervan voor het publiek zal ons ongetwijfeld ook een extra troef bieden om toeristen en bezoekers aan te trekken, Rudi Vervoort, Brussels Minister-President.

Karine Lalieux, minister bevoegd voor Beliris: "De openstelling voor het publiek van dergelijke uitzonderlijke gebouwen is nog te zeldzaam in Brussel. De aankoop van het Hotel van Eetvelde door het Brussels Gewest, mogelijk gemaakt door een financiering van 3,5 miljoen euro door Beliris, zal het een nieuw leven geven, een nieuwe attractie met de installatie van het toekomstige Art nouveau interpretatiecentrum. Of het nu gaat om financiering, zoals voor het Hotel van Eetvelde, of om projectbeheer, Beliris speelt elke dag zijn rol in tientallen projecten voor de ondersteuning van de uitstraling en de promotie van onze hoofdstad."

"We did it again! We gaan werelderfgoed teruggeven aan de Brusselaars en aan de Horta-liefhebbers van over de hele wereld! Brussel is de wereldwijde hoofdstad van de Art Nouveau. Deze aankoop strookt met onze strategie en ambitie om onze positie te versterken en Brussel nog meer internationale uitstraling te geven. Wij moeten dit bevestigen en bevorderen om ons Gewest te laten schitteren. De aankoop van dit gebouw, enkele dagen voor de Open Monumentendagen/Heritage Days, getuigt van onze vastberadenheid. Door ons erfgoed terug te geven aan het grote publiek maken we de Brusselaars nog fierder op hun stad en voegen we een belangrijke toeristische troef toe", aldus Pascal Smet, Staatssecretaris voor Erfgoed.

Geschiedenis

Victor Horta startte de werken aan dit herenhuis in 1895, toen de Art Nouveau nog in haar kinderschoenen stond. Het werd een van de mooiste realisaties van de architect. In het interieur bevestigde hij zijn genie met de inrichting van de ruimten, de verdeling van het licht en het gebruik van gekleurde materialen.

De opdrachtgever was Edmond van Eetvelde, diplomaat en adviseur van koning Leopold II. In 1885 was hij benoemd tot algemeen administrateur van buitenlandse zaken van de Onafhankelijke Congostaat. Hij onderhandelde de afbakening van de grenzen van het gebied met Frankrijk, Groot-Brittannië en Portugal. In 1897 hield hij toezicht op de koloniale tentoonstelling in Tervuren en kreeg hij van Leopold II de titel van baron. In het interieur van de woning gebruikte Victor Horta materialen uit Congo en een aantal motieven die verwijzen naar de kolonie. In de hal worden de bezoekers verwelkomd door mozaïek waar lianen doorheen lopen. Net als plantenstengels ondersteunen elegante colonetten de geaderde koepel waarvan de glas-in-loodramen gestileerde bladeren en bloemstengels afbeelden die het invallende daglicht kleuren. De eetkamer, versierd met sierlijke struiken, behield haar gewafelde muurbekleding in oker, groen en bruin waarop planten, olifanten en zeesterren zijn afgebeeld.

Door de wisselvalligheden van de geschiedenis werd het pand in tweeën gesplitst en het kantoor, dat vroeger met het hotel was verbonden, van het hoofdgedeelte gescheiden.

Het Van Eetvelde-kantoor werd in 2020 te koop aangeboden en werd door het Gewest aangekocht met de financiële middelen van Beliris (+/- 2 miljoen euro). Sinds medio juli 2022 is het Gewest (via zijn Grondbedrijf) de officiële eigenaar. Het verzoek van meer dan 1.000 ondertekenaars van de petitie die door Visite de Mon Voisin is geïnitieerd, is dus ingewilligd.

Begin 2023 zullen ook de eerste studies voor de opstelling van een beheersplan voor erfgoed beginnen, om na te gaan of het gebouw kan worden gerenoveerd.

Het project

• Oprichting van een Art Nouveau interpretatiecentrum en Art Nouveau jaar:
  Deze aankoop is de eerste stap in de ontwikkeling van een Art Nouveau interpretatiecentrum. In de komende weken zal het RANN (Réseau Art Nouveau Network) zich daar vestigen. Ter herinnering: Brussel herbergt het internationale secretariaat van dit netwerk, dat de grote Art Nouveau-steden in de wereld verenigt: Wenen, Barcelona, Nancy, Boedapest, Riga, enz.
  
  
• Creatie van een nieuw toeristisch aanbod, openstelling van het kantoor voor het publiek
  Na het Hotel Solvay en het Cauchiehuis te hebben opengesteld voor het publiek, verdiept het Gewest zijn actie om het Brussels erfgoed open te stellen. Zo zal vanaf begin 2023 een programma van rondleidingen in dit werelderfgoedgebouw worden georganiseerd.
  
  
• Openstelling van het Hotel Van Eetvelde
  Het aanpalende Hotel Van Eetvelde is privé-eigendom, maar Pascal Smet, Staatssecretaris voor Erfgoed, en de eigenaar hebben een principeakkoord bereikt om het open te stellen voor het publiek. In de komende maanden, en in de aanloop naar het jaar van de Art Nouveau, zullen de besprekingen worden voortgezet om een grotere toegankelijkheid mogelijk te maken.

De ultieme droom

Het kantoor en het hoofdgedeelte van het Hotel van Eetvelde bijeenbrengen. Deze droom, die door alle erfgoedliefhebbers wordt gedeeld, zal tijd vergen. Maar het Gewest werkt aan het project voor de lange termijn.

Geschiedenis en sporen van kolonisatie

Het Hotel van Eetvelde is een van de belangrijke sporen van de kolonisatie in Brussel. Het is als zodanig behandeld door de werkgroep dekolonisatie.

Lees ook:

• Gebouw D'Ieteren in Elsene binnenkort beschermd
• BONAS - Gerrit van Arkel (1858-1918)
• Residentie Miramar in Brussel beschermd
• Persoonlijke woning van architect Hemelsoet wordt Brussels Erfgoed