Komende zomer staat de bouwnijverheid gerichte acties van de arbeidsinspectie te wachten. Zij zal dan expliciet controleren op valgevaar. Cees van Vliet vraagt zich af of deze bedrijven wel voldoende op deze inspecties zijn voorbereid.
Vallen van hoogte is een groot risico, daar kan geen misverstand over bestaan. Bovendien is vallen de meest voorkomende oorzaak van verwondingen en dodelijke arbeidsongevallen. Dat blijkt uit cijfers van het Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid, maar ook uit controles van de arbeidsinspectie. Tijdens het project Vinger aan de pols (2001) werden 3608 overtredingen geconstateerd. In 42 procent van de gevallen ging het om valgevaar.
Vanwege de omvang van het probleem gaat de arbeidsinspectie de eerste twee weken van juni en de derde en vierde week van september gericht op valgevaar controleren. De campagne zal zich richten op de veiligheid op bouwplaatsen, vluchtwegen en toegangen naar de werkplek. Daarbij wordt onder meer gekeken naar de keuze en de toepassing van de veiligheidsmaatregelen. Het gaat hier overigens om een Europees project, dat in vijftien landen van de Europese Unie wordt gehouden. Valgevaar is, en dat zal u niet verbazen, ook in de rest van Europa een probleem. Jaarlijks zijn in de EU door een val maar liefst duizend doden te betreuren.
De vraag is in hoeverre de bedrijven in de bouwnijverheid op deze inspecties zijn voorbereid. En dan bedoel ik met name het midden- en kleinbedrijf, want de arbeidsinspectie zal vooral daar gaan controleren. In die bedrijven zouden de meeste tekortkomingen zijn.
Natuurlijk verschilt het antwoord op deze vraag per bedrijf. Het lijkt me daarom verstandig dat de bouwnijverheid vooral eens kritisch naar zichzelf kijkt. Van arbouw.nl kunt u checklijsten downloaden. Daarmee kunt u projecten eigenhandig op valgevaar controleren. De lijsten voeren langs uiteenlopende punten, zoals de hoogte waarop wordt gewerkt. Is deze 2,5 meter of hoger? Dan zult u altijd maatregelen moeten nemen: randbeveiliging, afdichten met plaatmateriaal of persoonlijke bescherming in de vorm van een valgordel met vallijn. Veiligheidsmaatregelen kunnen ook onder de kritieke hoogte van 2,5 meter noodzakelijk zijn, als sprake is van zogenoemde risicoverhogende factoren. De aanwezigheid van verkeer bijvoorbeeld, of de kans om in water te vallen of op scherpe objecten. Ook sparingen zorgen voor valgevaar, tenzij veiligheidsvoorzieningen zijn aangebracht.
Gaat u ook eens na of de voorzieningen die u hiervoor hanteert altijd als zodanig herkenbaar zijn? Dat is immers mede bepalend voor de veiligheid. Het is meer dan eens gebeurd dat een werknemer een stuk plaatmateriaal dat niet verankerd op een sparing lag oppakte om mee te nemen, over de plaat heen keek en zó het gat in liep.
Inventariseren
Arbouw heeft in het verleden veel gedaan om de risico’s van het werken op hoogte en de mogelijke maatregelen te inventariseren, de omvang van het aantal ongevallen in kaart te brengen en het bewustzijn van werknemers en werkgevers omtrent valgevaar te vergroten. Arbouw wil ook in de toekomst aan deze onderwerpen veel aandacht schenken. Daarbij staat preventie centraal, want dat is het belangrijkste middel. Soms gaat aan een valongeval een menselijke fout vooraf, maar vaak wordt de fout al in een eerder stadium gemaakt. Zo wordt gekozen voor het verkeerde materieel, is de werkwijze niet veilig of zijn onvoldoende maatregelen genomen. Tijdens de uitvoering kan bovendien hoge werkdruk ontstaan, de bouwplaats rommelig zijn en sprake zijn van onvoldoende aandacht vanuit de leiding. Vooraf op deze factoren afdoende inspelen, kan veel ellende voorkomen. Datzelfde geldt voor het komende inspectieproject. Ook daar kunt u zich maar beter goed op voorbereiden. En laten we eerlijk zijn, dat doet u toch niet alleen om een boete te ontlopen?
- Bouw & Wonen Partners:
