De sector is al jarenlang sterk afhankelijk van de algemene economische conjunctuur, maar ziet zich nu geconfronteerd met een opeenstapeling van problemen. "Als het economisch moeilijker gaat, worden bouwprojecten uitgesteld of geannuleerd, wat leidt tot omzetverlies en liquiditeitsproblemen", aldus Niko Demeester, gedelegeerd bestuurder van Embuild. Het uitstel van de nieuwe btw-regeling van 6% voor sloop en heropbouw bij verkoopprojecten, dat vandaag in werking had moeten treden, komt volgens hem bijzonder ongelegen.
Het aantal faillissementen in de bouw breekt opnieuw records, zo blijkt uit cijfers die GraydonCreditsafe vandaag vrijgaf voor de eerste 6 maanden van 2025. 1.443 bouwbedrijven gingen van januari tot en met juni over de kop in de bouw- en installatiesector, een absoluut record. Ook dit jaar blijft de bouw het dus bijzonder moeilijk hebben. Uit de economische vooruitzichten van Embuild blijkt dat de sector ook in 2025 geen groei zal optekenen, terwijl ook 2026 en 2027 kwakkeljaren riskeren te blijven. De woningbouw en woningrenovatie hebben het al een aantal jaar erg moeilijk, maar na het verkiezingsjaar 2024 vallen nu ook de infrastructuurwerken terug.
Kwetsbaarheid van de bouwsector
De bouw- en installatiesector fungeert als barometer van de economie: als het goed gaat in de bouw, floreert de hele economie, maar tegelijk is de bouw één van de meest kwetsbare economische sectoren. De huidige crisis is volgens Embuild niet het gevolg van één factor, maar van een neerwaartse spiraal van problemen die zich ophopen. Een combinatie van economische terugval, oplopende kosten (personeel, bouwmaterialen) en politieke onzekerheid zorgt momenteel voor een negatieve cocktail voor onze sector. Bovendien is de bouw- en installatiesector altijd al een faillissementsgevoelige sector geweest. De sector kent veel starters, maar ook lage winstmarges, waardoor het aantal faillissementen sowieso steeds aan de hoge kant is.Embuild roept de regionale en federale regeringen daarom op om btw, vergunningen, registratierechten, premies, waarborgen en leningen goed in te zetten en blijvend werk te maken van investeringen in allerhande infrastructuur. Meer bouw- en renovatieactiviteit heeft trouwens ook een positief effect op de rest van de economie en op de overheidsopbrengsten. In die zin vraagt de bouwfederatie een snelle oplossing voor de 6% btw voor verkoopprojecten van sloop en herbouw. Dat tarief zou normaal gezien vandaag, op 1 juli, ingaan, maar is uitgesteld doordat de Programmawet is stilgelegd in het federaal parlement.
Niko Demeester, CEO van Embuild:
"Die 6% btw voor verkoopprojecten van sloop en heropbouw is nochtans een belangrijke hefboom om de noodzakelijke vernieuwing en uitbreiding van ons woningpark te ondersteunen. Tussen nu en 2030 moeten er elk jaar minstens 75.000 extra huizen en appartementen bijkomen en dat kan enkel worden gerealiseerd door verkoopprojecten voor sloop en heropbouw. Dat uitstel komt dus bijzonder ongelegen voor de consument, maar ook voor onze sector die het momenteel, getuige ook het recordaantal faillissementen, erg moeilijk heeft. Daarom vragen we een zo kort mogelijke cesuur tussen de tijdelijke overgangsmaatregel die gisteren, op 30 juni, afliep en de definitieve regeling."