Faillissementen bouwsector opnieuw gestegen ondanks licht herstel

In de eerste zes maanden van 2025 gingen 1.481 bouwbedrijven failliet, een stijging van 10,4% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Daarmee blijft de bouwsector koploper in het aantal faillissementen, blijkt uit cijfers van Statbel. "Het is een maandelijks terugkerende slechte déjà vu", zegt Bouwunie-topman Jean-Pierre Waeytens. "Opnieuw is onze sector koploper in het aantal faillissementen. Een bedenkelijke titel evenwel." Volgens Waeytens zijn de oorzaken bekend: minder volle orderboekjes, lage rentabiliteit én het hoge aantal starters.

"De vijf eerste jaren van een bedrijf zijn cruciaal. We zien dat starters niet altijd voldoende reserves hebben om op te boksen tegen crisissen", aldus Waeytens. Ook het gebrek aan kennis van bedrijfsbeheer en kostprijsberekening blijft volgens hem een belangrijke oorzaak van faillissement. Toch ziet Bouwunie een lichtpuntje: uit de meest recente Bouwbarometer blijkt een lichte verbetering van het werkvolume, al verschilt dat sterk per subsector.

Met een score van 97,7 boekt de Bouwbarometer in het tweede kwartaal van 2025 een lichte verbetering. Dat is bijna één punt hoger dan in het vorige kwartaal (96,8) en zelfs de beste score sinds het tweede kwartaal van 2023. Toch blijft de index nog steeds onder de psychologische grens van 100.

Werkvolume

In totaal geeft 24% van de bouwbedrijven aan meer werk te hebben, terwijl 27% minder werk rapporteert. Voor de komende drie maanden verwacht 32% een daling in het werkvolume, wat niet ongebruikelijk is vlak voor de zomervakantie. 17% verwacht meer opdrachten. 85% van de bedrijven zegt momenteel voldoende werk te hebben. Bij 15% is er sprake van onderbezetting.

Woningbouw in zwaar weer, renovatie stabieler

De woningbouw blijft de grootste kopzorg. Maar liefst 47% van de bouwbedrijven actief in dit segment verwacht een verdere daling van het werkvolume. De vraag naar nieuwbouwwoningen en -appartementen blijft laag. Een voorzichtig herstel wordt pas tegen begin 2026 verwacht. De aangekondigde uitbreiding van het 6% btw-tarief op sloop en heropbouw naar verkoopprojecten kan mogelijk helpen. Ook in de nieuwbouw van kantoren en winkels overheerst het pessimisme: 1 op de 3 bedrijven verwacht een terugval.

De renovatiemarkt doet het iets beter: 32% verwacht hier een stijging van het werkvolume, terwijl het merendeel van de bedrijven een status quo verwacht.

Voor overheidsopdrachten is het beeld somberder: 37% van de betrokken aannemers verwacht een daling, onder meer door het einde van relanceplannen en een verwachte afname van gemeentelijke investeringen na de verkiezingen van oktober 2024. Andere infrastructuurwerken (zoals van nutsbedrijven) blijven relatief stabiel: 60% verwacht een status quo.

Orderboekjes iets beter gevuld

De orderportefeuille varieert sterk van bedrijf tot bedrijf. 36% van de bedrijven heeft minder dan drie maanden werk. 45% beschikt over opdrachten voor drie tot zes maanden. 11% heeft werk voor zes tot negen maanden, en slechts 8% kan rekenen op opdrachten voor langer dan negen maanden. Dat is weliswaar een lichte verbetering ten opzichte van het vorige kwartaal.

Winstgevendheid blijft het zorgenkind

De rentabiliteit blijft onder druk staan. In de afgelopen drie maanden zag 29% van de bedrijven hun winstgevendheid afnemen, tegenover 17% die een verbetering noteerde. Voor de komende maanden verwacht 37% een verslechtering en slechts 13% een verbetering. 24% van de bedrijven zegt dat hun winstgevendheid slechter is dan een jaar geleden; slechts 15% spreekt van verbetering. Het aandeel bedrijven dat met winstgevende prijzen werkt is licht gestegen naar 52% (tegenover 49% vorig kwartaal). 6% werkt met verlies, de rest draait break-even. De hoge loonkosten en de sterke concurrentiedruk blijven hier de belangrijkste oorzaken. Het probleem van laattijdige betalingen blijft ook prominent: 29% van de bedrijven heeft meer last van slechte betalers, al is dat wel een verbetering ten opzichte van het vorige kwartaal (34%).