Algemeen

Bouwunie wil doortastende aanpak oneerlijke concurrentie

Didier Verbeke, coördinator-generaal van de federale cel ter bestrijding van de illegale arbeid en sociale fraude, bevestigde gisteravond tijdens de uitreikingsfeestelijkheden van de Glazen Baksteen, een initiatief van Bouwunie en NAV, de Vlaamse Architectenorganisatie, nog maar eens dat in België een pak illegalen aan het werk zijn. De overheid is de laatste tijd vooral gevoelig voor de tewerkstelling van buitenlandse werknemers. Maar de misbruiken en de oneerlijke concurrentie die de Belgische reguliere bouwarbeidsmarkt verstoren, komen niet alleen van daar. Bouwunie vraagt een strenge aanpak van alle misbruiken, zowel van buitenlanders als van Belgen.

Op de uitreiking van de "Glazen Baksteen" kaartte gastspreker Didier Verbeke de wijze aan waarop de overheid de illegale arbeid in de bouwsector denkt aan te pakken. De focus ligt daarbij op de onderdanen uit de nieuwe EU-lidstaten, vooral Polen. In de Belgische bouwsector zijn naar schatting 50.000 onderdanen uit Polen actief. Het rapport van de Hoge Raad voor de Werkgelegenheid meldt dat België in 2005 3.078 arbeidskaarten uitreikte aan Polen. In 2004 richtten 1.206 Polen hier een eigen zaak op. Dit cijfer zal voor 2005 ongetwijfeld hoger liggen. Daarnaast zijn er in België buitenlandse bedrijven met gedetacheerde Poolse werknemers actief. Het gaat om maximaal 15.000 Poolse detacheringen, aldus Didier Verbeke. Als we deze cijfers optellen, komen we bijlange niet aan 50.000. Bovendien blijkt uit recente cijfers van de sociale inspectie dat twee derden van de buitenlandse bedrijven die hier actief zijn, de Belgische loon- en arbeidsvoorwaarden aan hun laars lappen. Hun prijskaartje ligt dan ook beduidend lager dan dat van Vlaamse bouwbedrijven die de Belgische lonen en arbeidsvoorwaarden wel naleven en de veiligheids-, milieu- en andere strenge reglementeringen respecteren. Bona fide bouwbedrijven grijpen steeds meer naast opdrachten. Door de concurrentie kampt de bouwsector met een negatieve prijzenspiraal. Uit een Bouwunie-enquête van december 2005 bleek nog dat 80% van de Vlaamse aannemers 2006 somberder inziet dan 2005. Ze stippen als oorzaak vooral de oneerlijke concurrentie en het zwartwerk aan.

Alle vormen van oneerlijke concurrentie houden serieuze bedreigingen in voor de eigen, Vlaamse activiteit én werkgelegenheid. Bouwunie vraagt een strenge aanpak van álle misbruiken, zowel van buitenlanders als van Belgen. Iedereen moet sociale bijdragen betalen (hier of in het thuisland) en de Belgische arbeidsvoorwaarden en regelgevingen naleven. De Belgische inspectiediensten moeten meer mensen krijgen om meer en gerichter te controleren en er moet dringend samenwerking komen tussen de inspectiediensten van de verschillende EU-lidstaten. Ze kunnen informatie uitwisselen, de buitenlandse inspectiediensten kunnen hun eigen onderdanen in België komen controleren, enzovoort.

Bouwunie vraagt een aanmeldingsplicht voor buitenlandse bedrijven. Via zo'n aanmelding weet de inspectie dat onderneming X met arbeiders Y aan het werk is op werf Z. De inspectie kan zo efficiënter controleren. Ze moet daarnaast natuurlijk ook voldoende aandacht blijven besteden aan bedrijven en arbeiders die hier illegaal aan het werk zijn. Deze zullen ook de aanmeldingsplicht aan hun laars lappen. Ze zijn moeilijker opspoorbaar, maar brengen de bouwsector daarom niet minder schade toe.

Een Belgische hoofdaannemer kan op dit ogenblik niet weten of een buitenlandse onderaannemer zijn werknemers correct betaalt en de Belgische én buitenlandse wetgeving naleeft. Een ongenuanceerde uitbreiding van de aansprakelijkheid van de hoofdaannemer, zoals velen eisen, is dan ook uit den boze.

Bouwunie pleit voor een website waarop de aannemer kan controleren of een buitenlands bouwbedrijf, uitzendkantoor of arbeidsbemiddelaar voldoet aan alle verplichtingen. Zolang die er niet is, kan de hoofdaannemer niet verantwoordelijk gesteld worden voor de eventuele wanpraktijken van een buitenlandse onderaannemer. Om de illegale praktijken een halt toe te roepen, wil Bouwunie ook de opdrachtgevers mee aansprakelijk maken voor het naleven van alle wet- en regelgevingen door de uitvoerders De goedkopere prijzen waartegen malafide
Build for Life