De bouwbarometer daalt in september opnieuw en kraakt zo de hoop op een spoedige heropleving. Deze hoop flakkerde wat op met de lichte stijging van de bouwbarometer in het vorige kwartaal, maar vandaag overheersen spijtig genoeg somberheid en nervositeit.
Weinig investeringsbereidheid vanwege overheden, bedrijven en particulieren
29% van de Vlaamse bouwkmo’s heeft nu minder werk dan in juni. 17% heeft meer om handen. De verwachtingen voor de eerstvolgende periode zijn slechter. Maar liefst 37% verwacht een afname van het werkvolume in de eerstvolgende weken. 17% verwacht meer opdrachten.
Het orderboekje van de bouwbedrijven op iets langere termijn is ook minder goed gevuld. In vele segmenten van de bouw laat de afschaffing of vermindering van de premies en de belastingvermindering voor energiebesparende investeringen zich duidelijk voelen. Dit is zeker het geval voor het plaatsen van ramen met hoogrendementsglas en het plaatsen en onderhouden van verwarmingsketels. De investeringsbereidheid brandt momenteel op een erg laag pitje.
Moordende prijsdruk
De prijzen die de aannemers voor hun werk kunnen aanrekenen, zijn volgens minder dan de helft van de ondervraagden winstgevend (47%, wat 5% minder is dan in het vorige kwartaal). 48% werk met break-even-prijzen en 5% scheurt zijn broek aan de huidige opdrachten. Volgens 28% van de bouwbedrijven zijn de prijzen die ze voor hun werk kunnen aanrekenen, gedaald. 38% verwacht een verdere verslechtering van de prijzen in de komende maanden. Ondertussen kampt de bouw nog altijd met een hoog aantal slechte betalers (41% spreekt van een toename) en 42% ervaart meer, en dan vooral oneerlijke, concurrentie. Hierin ligt de grootste verklaring van de moordende prijsdruk. Steeds meer spelers zitten op een krimpende markt. De concurrentie is zeer scherp. Veel bouwbedrijven willen kost wat kost voldoende opdrachten binnenhalen en verlagen hun prijzen. Deze situatie is op termijn uiteraard onhoudbaar en ondermijnt ondertussen de gezondheid van de hele sector.
Nooit eerder zoveel spontane sollicitaties
De werkgelegenheid in de bouwbedrijven uit het barometerpanel blijft verhoudingsgewijs nog vrij stabiel, hoewel er toch iets meer bedrijven zijn die ontslagen dan dat er aanwerven. 18% geeft aan dat ze met minder krachten werken. 12% heeft in de voorbije weken aangeworven. 14% plant aanwervingen terwijl 16% aan ontslagen denkt. Bouwbedrijven proberen werknemers zo lang mogelijk in het bedrijf te houden omdat hun kennis, kunde en ervaring moeilijk te vinden zijn eens het werkvolume opnieuw aantrekt en de zoektocht naar extra werkkrachten intensifieert. De bouwbedrijven melden zelfs dat ze nog nooit eerder zo veel spontane sollicitaties hebben ontvangen. Een rare vaststelling voor bouwbedrijven die jarenlang vruchteloos vacatures lanceerden. De situatie op de markt en de nervositeit en stress die deze veroorzaken bij heel wat bouwbedrijfsleiders, stralen af op de werknemers die vervolgens kijken of het gras aan de andere kant van de heuvel niet groener is. Enerzijds zorgt de slechtere economie situatie ervoor dat bedrijfsleiders hun rendement wat beter nakijken en al eens tot de conclusie komen dat ze het best met minder personeel doen. Anderzijds werkt de druk van de baas om beter te presteren sommigen op de zenuwen en deze proberen dan elders aan de bak te komen.
Doorbreek de negatieve gedachtenstroom!
Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat de tevredenheid van de bouwbedrijven met de economie in het algemeen hoe langer hoe meer ondermaats scoort. 60% van de Vlaamse bouwbedrijfsleiders schat deze echt somber in. Het vertrouwen in het eigen bedrijf ligt traditioneel wat hoger maar heeft de jongste tijd ook serieus van zijn pluimen verloren. 22% is hierover uitgesproken ontevreden. Hoog tijd dus voor overheid en verantwoordelijken op diverse niveaus om de heersende onzekerheid weg te nemen, de investeringen aan te wakkeren en het tij ten goede te keren!
