AFM: niet meer lenen dan woningwaarde

De AFM wil dat er een eind komt aan de zogenoemde tophypotheek waarbij huizenkopers meer dan de woningwaarde lenen. De toezichthouder wil een maximum van 100% van de woningwaarde. Dit betekent dat huizenkopers de aankoopkosten zoals de overdrachtsbelasting en notariskosten, rond de 6-10% van de aankoopsom niet meer mee kunnen financieren.

In een eerste reactie noemt de Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM) de oproep van Autoriteit Financiële Markten (AFM) om hypotheekeisen in Nederland aan te scherpen volstrekt onnodig en buitenproportioneel. Het is volgens de makelaars een verkeerd signaal in een markt die door de financiële crisis toch al op slot zit. Dit is volgens de NVM werkelijk de kar achter de wagen spannen.

Hans Hoogervorst, voorzitter van de AFM, maakte de voornemens bekend bij de presentatie van het jaarverslag van de toezichthouder op de financiele markten. De nieuwe regels moeten op korte termijn van kracht worden. Hoogervorst had het dinsdag over een termijn van 1 maand. De toezichthouder wil wel rekening houden met de toestand op de huizenmarkt. 'Je wilt de huizenmarkt ook weer niet een zetje in de verkeerde richting geven', zei Hoogervorst. Hij zei dat banken die zich niet aan de nieuwe regels houden kunnen rekenen op boetes.

Hypotheekverstrekkers vrezen voor een verdere verstopping van de woningmarkt door deze verscherping van eisen.

Verder wil de AFM het aantal gevallen waarin de norm van 4,5 keer het jaarinkomen wordt overschreden terugdringen. Hypotheekverstrekkers kunnen van deze norm afwijken als sprake is van specifieke omstandigheden. Zij doen dat nu in 20 % van de gevallen. 'Twintig procent is geen uitzondering. Wij gaan dat sterk aanscherpen', zei Hoogervorst.

Dit betekent dat huizenkopers alleen nog boven de norm mogen lenen als zij kunnen aantonen dat hun inkomen op korte termijn zal stijgen. Als ze bijvoorbeeld een loonsverhoging in het vooruitzicht hebben moeten ze zwart op wit een verklaring hebben van hun werkgever waar dit in staat.

Hypotheekverstrekkers vrezen echter dat de huizenmarkt helemaal op slot gaat raken als de plannen van de Autoriteit Financiële Markten doorgaan. Dat zei directeur Bas Millenaar van De Hypothekers Associatie in reactie. Millenaar spreekt van een ´doodsteek voor de startersmarkt´, omdat startende huizenkopers straks eigen geld moeten meebrengen om de kosten voor hun aankoop te kunnen betalen. ´Dat is vaak niet mogelijk.´ Volgens Millenaar zijn mensen al snel 10% van de aankoopprijs kwijt aan kosten, waarvan 6% aan belastingen.