Op het TU-terrein in Delft verrijzen in ijltempo 132 studentenwoningen. De onderkomens zijn gemaakt van composiet, een sterk, stijf en superlicht materiaal dat in de bouw zijn primeur beleeft.
De onderkomens op het TU-terrein in Delft zijn gemaakt van composiet, een sterk, stijf en superlicht materiaal dat in de bouw zijn primeur beleeft.
“Het gaat om een volledig nieuw product dat nu voor het eerst in de woningbouw wordt toegepast”, zegt B. Du Toy van Hees van Holland Composites Industrials, dat de units produceert. Tot nu toe werd composiet alleen in de luchtvaart en jachtbouw toegepast.
De spacebox is een gezamenlijke ontwikkeling van de Delftse studentenhuisvester DUWO, Holland Composites Industrials en M. de Jong van architectenbureau De Vijf. Partijen spreken van “een revolutionaire ontwikkeling”.
Composiet kent een aantal eigenschappen waar ook de bouwsector zijn voordeel mee kan doen. “Het is sterk, heeft een grote stijfheid, is superlicht en biedt tevens een grote vormgevingsvrijheid”, somt De Jong de voordelen op. “In principe is elke vorm te maken. Daarbij is een grote vrije overspanning van 30 bij 30 meter geen enkel probleem.”
Prefab
Nog dit jaar worden in opdracht van de plaatselijke studentenhuisvester DUWO 132 spaceboxen geplaatst op het Delftse TU-terrein. Deze week is de in Lelystad gevestigde producent begonnen met de plaatsing van de eerste 33 woningen volgens een modulair bouwsysteem. De huizen zijn volledig geprefabriceerd in Lelystad. Het (de)monteren ter plaatse gaat snel. “Zo’n woonblokje van 33 huizen kan binnen twee dagen worden geplaatst.”
De geheel recyclebare woningen worden in Delft volledig ingericht en zijn bedoeld om buitenlandse studenten snel te kunnen huisvesten. De woonunits hebben een levensduur van twintig jaar.
Composiet is een combinatie van hard schuim dat is voorzien van twee toplagen glasvezel. Een plaat multiplex zorgt voor extra stijfheid en de mogelijkheid om spijkers en schroeven aan te brengen in de wand.
Het geheel wordt met kunsthars geïnjecteerd. Bij de productie wordt gebruik gemaakt van vijf mallen, één voor elke zijde; aan de voorzijde wordt een raamkozijn geplaatst. Wanden en vloeren worden in de fabriek aan elkaar verlijmd. “Het is zo sterk dat je het aan één punt kunt optillen, zonder dat het zijn vorm verliest”, aldus de producent.
Brandveiligheid
De zelfdragende woonunits van 6,5 bij 3 meter voldoen aan alle eisen van het Bouwbesluit. De brandveiligheidseis bleek een tijdrovende bezigheid vanwege de onbekendheid van het materiaal bij de noodzakelijke instanties. Wanden, vloer en dak voldoen uiteindelijk aan de brandvertragingseis van 30 minuten. De wand- en dakpanelen zijn 104 millimeter dik en vormen een sandwichconstructie die een brandwerende plaat bevat. “Het sandwichpaneel in combinatie met de staalconstructie zorgen ervoor dat het gebouw bij brand niet in elkaar stort.” De vloerpanelen zijn 2 millimeter dikker om de laatste trillingen weg te krijgen. De vloer is belastbaar tot 175 kilo per vierkante meter.
De taps toelopende vorm is naast esthetische ook om constructieve redenen gekozen. De Jong: “De kracht komt op de kozijnen. Door die schuine kant ontstaat een betere krachtverdeling waardoor de kozijnen worden ontzien.”
Een woonunit van 18 vierkante meter kost circa 20.000 euro (inclusief btw). Met zijn 2000 kilo is het daarmee 1000 kilo lichter dan een stalen container. Deze gewichtsreductie maakt dat kan worden volstaan met een fundering van Stelconplaten.
In Delft worden de woningen drie bouwlagen hoog gestapeld en in twee rijen van respectievelijk vijf en zes huizen geplaatst. De rijen worden door een bordes van elkaar gescheiden. De bouwhoogte voldoet aan de huidige bouwnormering. De breedte van een unit (2824 millimeter) is gelijk aan die van een trap waardoor ze uitwisselbaar zijn.
In de wanden zijn vier verticale stalen kokers opgenomen van 70 bij 110 millimeter die met H-vormige elementen met elkaar worden gekoppeld. Elke koker zit uiteindelijk maar met één bout aan de volgende vast.
De huizen – leverbaar in elke gewenste kleur – zijn in principe eindeloos stapelbaar. Du Toy van Hees: “De stijfheid en sterkte wordt gehaald uit de materiaaltoepassing. Door een grotere laminaatdikte kunnen meer krachten worden opgenomen.”
Tussen de woningen zit rondom 2 centimeter ruimte om contactgeluid te vermijden. Alle benodigde voorzieningen in het woongebouw (riolering, water, elektra, CAI, telefoon) schuiven in en klikken aan elkaar door flexibele koppelingen.
De woningen zijn zowel elektrisch te verwarmen als aan te sluiten op stadsverwarming. Composiet beschikt over goede thermische eigenschappen; de R-waarde van de wandelementen komt op 4 WK per vierkante meter. UV-straling en weersinvloeden hebben geen invloed op het materiaal.
Patent
In navolging van Delft wil ook de universiteit Utrecht 252 van deze spaceboxen plaatsen. Daarnaast hebben verscheidene andere universiteiten grote belangstelling. “Er zijn meerdere vergelijkbare concepten, maar de spacebox komt qua prijs, isolatie, verplaatsbaarheid in alle opzichten tegemoet aan de gestelde vraag” aldus de producent.
Het – inmiddels gepatenteerde – product is echter nog in ontwikkeling. “We willen naar een grotere variatie in afmeting. Daarbij denken we aan huizen van 9 bij 3,5 meter. De flexibiliteit zit hem vooral in de indeling. Daarnaast zijn die grotere boxen ook onderling te koppelen waardoor ze bij renovatieprojecten als tijdelijke eengezinswoning dienst kunnen doen.”
Voor de fabrikant is het in meerdere opzichten een primeur. “Dit ons eerste eigen product. Tot dusverre bedienden we drie branches (transport, defensie en luchtvracht). Daar komt nu de bouwsector bij.”
