10 jaar na het bouwen van het eerste passiefhuis in België is er al heel veel geëvolueerd. Momenteel zijn er al meer bouwsystemen beschikbaar en is het passiefhuis concept niet alleen toepasbaar voor woningenbouw, maar ook voor schoolgebouwen, kantoorgebouwen, rusthuizen, hotels, restaurants, … .
Het eerste aandachtspunt daarbij is dat er grote verschillen zijn tussen woningbouw en andere toepassingen zoals horeca. De bezettingsgraad is meestal van kortere duur, maar veel intenser en de interne warmtewinst van keukens en het aantal bezoekers heeft een zeer sterke invloed.
Over het algemeen is het passiefhuis concept goed toe te passen binnen de horeca sector. Dit voornamelijk doordat men meestal een vrij groot volume heeft.
Uiteraard hangt er een extra prijskaartje aan het bouwen volgens de passiefhuis standaard. Deze ligt meestal tussen de 5% en 20% t.o.v. de bouwkost en is sterk afhankelijk naargelang het project. Om de kostprijs toch zoveel mogelijk te beperken is het van essentieel belang vanaf de ontwerpfase de juiste beslissingen te nemen.
Wat houdt passief bouwen juist in, waar situeren zich de verschillen?
Passief bouwen is gebaseerd op 3 pijlers:
- Doorgedreven en correct isoleren
- Luchtdicht bouwen en ventileren met warmterecuperatie
- Optimaal gebruik maken van zonnewinsten
In eerste instantie gaat men dus doorgedreven isoleren en koudebruggen zoveel mogelijk uitsluiten. De wanden hebben een maximale u-waarde van 0.15 W/m²K of m.a.w. minimaal 20cm PUR isolatie of 30cm isolatie uit minerale wol, cellulosevlokken, … .
De luchtdichtheid van het gebouw moet < dan 0.6h-1 zijn, m.a.w. 0,6 volumewisseling per uur. Hiervoor moeten alle overgangen tussen de verschillende constructiematerialen hermetisch afgedicht worden om zo kieren, spleten te kunnen uitsluiten. Na het afwerken van het gebouw wordt de luchtdichtheid getest via een blowerdoor meting waarbij het gebouw in over- en onderdruk gebracht wordt. Zo wordt de ex-filtratie en infiltratie gemeten.
Omdat men luchtdicht bouwt, is er een mechanische ventilatie noodzakelijk. Dit ventilatiesysteem is altijd in balans en voorzien van warmterecuperatie. De koude verse buitenlucht wordt dus d.m.v. een warmtewisselaar opgewarmd door de warme ‘vervuilde’ binnenlucht, zonder daarbij in aanraking te komen met elkaar.
Om gebruik te kunnen maken van de zonnewinsten moet de beglazing van het gebouw goed georiënteerd zijn, maar dit wil niet zeggen dat we enkel op zuidelijk georiënteerde percelen volgens de passiefhuis standaard kunnen bouwen.
Deze maatregelen zorgen voor een minimale warmteverlies met een maximaal rendement met als resultaat dat er in de winder veel minder moet verwarmd worden en in de zomer veel minder moet gekoeld worden.
Hotels worden gequoteerd op het aanwezig zijn van een aircosysteem, een energieverslinder die in een passieve constructie volledig overbodig wordt. Om de koeling te gaan verzekeren wordt er op de aanvoer van verse lucht een bodemwarmtewisselaar of warmtepomp (lucht/lucht) gekoppeld waardoor de temperatuur kan bijgestuurd worden.
Gepaard met deze koeling is het noodzakelijk in de zomermaanden oververhitting te voorkomen door het plaatsen van een degelijke zonnewering. Deze wordt automatisch gestuurd bij te hoge buitentemperaturen, maar is daarom niet noodzakelijk verduisterend. Anderzijds is het ook mogelijk deze zonnewering in de architectuur te verwerken d.m.v. een luifel of dakoversteek.
Op zich is er dus niet veel verschil op architecturaal of organisatorisch vlak, het verschil zit hem vooral in de uitvoering en de precisie daarvan.
Massief passief bouwen, wat houd dat in?
De eerste passieve woningen in België werden gebouwd in houtskelet structuren, systemen die hun degelijkheid al bewezen hebben. Maar er reizen daarbij ook vragen die we in het massief passief concept hebben kunnen beantwoorden.
Er wordt volledig volgens de traditionele principes gebouwd met metselwerk wanden en betonplaten. Deze akoestisch en stabiliteitstechnisch heel goede constructiewijze, gekend bij de Belgische bouwbedrijven, wordt volledig voorzien van een geïsoleerde schil in vloer, wand en dak waarrond een traditionele afwerking komt in bvb baksteen, gevelbepleistering, enz.
Er wordt extreem veel meer aandacht besteed aan de geïsoleerde schil die hermetisch afgesloten moet worden om koudebruggen uit te sluiten.
Het pleisterwerk aan de binnenzijde zorgt voor een perfecte luchtdichtheid van de wanden en plafond, enkel de overgangen tussen vloerplaat, wand en dak enerzijds en anderzijds tussen de wanden en het buitenschrijnwerk vragen extra aandacht tijdens de uitvoering.
De balansventilatie met warmterecuperatie wordt zoals elk ventilatiesysteem geïntegreerd tijdens het ontwerp van het gebouw zodat dit volledig is weggewerkt in kokers en verlaagde plafonds.
Het eerste massief passief hotel in Belgïe
Het eerste massief passief hotel in België is momenteel in aanbouw in de Kerkstraat te Heusden-Zolder.
Meer over Duurzaam Bouwen
- Bouw & Wonen Partners:
