De bouwbarometer blijft neerwaarts evolueren. In maart behaalt hij met 94,0 indexpunten een nieuw, triestig laagterecord, ver onder de gezonde grens van 100,0 waar optimisten en pessimisten elkaar in evenwicht houden. De bedrijfsleiders van de kleine en middelgrote bouwondernemingen zijn en blijven dus erg somber gestemd. Vooral over het werkvolume. Hun winstgevendheid wordt aangevreten door de scherpere concurrentie (meer spelers op een krimpende markt) en door de toename van de oneerlijke concurrentie van of met buitenlanders.
De helft (!!!) van de Vlaamse bouwkmo heeft nu minder werk dan in december (toen Bouwunie het vorige laagterecord optekende; 27% zei toen minder werk te hebben). Het slechte weer van de voorbije weken heeft daarin uiteraard een grote rol gespeeld, tenminste voor die bedrijven die buitenwerken uitvoeren. 18% heeft meer om handen. De verwachtingen zijn evenwel ook erg laag gespannen. Maar liefst 36% verwacht een (verdere) daling van het werkvolume. 22% ziet zich meer opdrachten uitvoeren. De evolutie van het aantal afgeleverde vergunningen voor nieuwe woningen en niet-residentiële gebouwen (een voorlopende indicator van de bouwactiviteit) creëert inderdaad geen hoge verwachtingen. In 2012 zijn in België 46.653 bouwvergunningen afgeleverd voor nieuwe woningen. Dat zijn er weliswaar 5,2% meer dan in 2011 (een absoluut rampjaar wat het aantal vergunningen betreft), maar wel 6,4% minder dan in 2010 en maar liefst 13,5% minder dan in het pre-crisisjaar 2007. Ook voor nieuwe niet-woongebouwen is het aantal afgeleverde vergunningen gedaald: met 1,4% t.o.v. 2011 en -4,9% t.o.v. 2010. (zie bijgevoegde grafieken)
De orderboekjes van de bouwbedrijven raken nog altijd zeer moeizaam gevuld. Het is crisis en de concurrentie (vaak ook erg hoge oneerlijke concurrentie) speelt op het scherp van de snee.
De prijzen die de aannemers voor hun werk kunnen aanrekenen, zijn volgens 41% van de bouwbedrijven gedaald. 38% verwacht bovendien een verslechtering van de prijzen in de komende maanden. Slechts 43% van de bedrijven geeft aan dat de huidige prijzen winstgevend zijn (ter vergelijking: in het vorige kwartaal was dat 47%, begin vorig jaar 53%). 7% werkt verlieslatend.
Ondertussen kampt de bouw nog altijd met een hoog aantal slechte betalers (41% spreekt van een toename) en 58% (!!!) ervaart meer concurrentie (ter vergelijking: in het vorige kwartaal was dat 56%, begin 2012 46%). Meer dan vroeger gaat het hier om oneerlijke concurrentie, vooral door of via buitenlandse onderaannemers, schijnzelfstandigen en andere, al dan niet schimmige, constructies.
De werkgelegenheid in de bouwsector lijdt daar ook onder. Tijdens de eerste crisis - najaar 2008-najaar 2010 - hield deze goed stand en bood het systeem van de tijdelijke werkloosheid voldoende soelaas. Maar nu werven beduidend minder bedrijven personeel aan en zijn er meer werknemers omwille van economische redenen (te weinig werk) moeten vertrekken. 6% van de Vlaamse bouwbedrijven heeft in de voorbije maanden aangeworven en 20% heeft werknemers ontslagen. 11% plant aanwervingen. 20% zegt in de volgende maanden met minder personeelsleden te werken. Ook hier zeggen velen niet te kunnen opboksen tegen de goedkopere buitenlandse concurrentie.
Ondertussen daalt de tevredenheid van de bouwbedrijven met de economie in het algemeen tot diep onder het vriespunt. Tot voor midden 2011 hielden ontevreden en tevreden bouwondernemers elkaar in evenwicht maar nu halen de pessimisten steeds meer de bovenhand (76%). Ook het vertrouwen in het eigen bedrijf heeft een harde knauw gekregen. Daarover is nog slechts een op drie bouwondernemers tevreden terwijl dit percentage in niet-crisisjaren boven de 90% ligt.
