Als we de kosten van de vergrijzing in de toekomst nog willen betalen, dan moeten er in de komende jaren begrotingsoverschotten worden gerealiseerd. Begrotingen in evenwicht volstaan niet langer. Dat zegt de Nationale Bank in haar jaarverslag. "De begrotingsoverschotten zijn nodig om de staatsschuld te verminderen. Op die manier kunnen we in de toekomst de sociale zekerheid blijven financieren", zegt gouverneur Guy Quaden.
Waar de overheid de centen moet gaan zoeken om de overschotten op haar begroting te realiseren, zegt de Belgische centrale bank niet. Ofwel moeten er nieuwe ontvangsten worden aangeboord, ofwel moet er gesneden worden in de uitgaven, luidt de simpele boodschap. Dat is een klus voor de Wetstraat, waar nieuwe inkomsten (lees: belastingen) nog altijd taboe zijn. Premier Verhofstadt (VLD) zei gisteren dan ook "de suggestie om in de uitgaven te snoeien ter harte te nemen". Hoe dat concreet moet is minder duidelijk, al wijzen verschillende regeringsbronnen erop dat dergelijke besparingen een "gezamenlijke inspanning van alle overheden moeten zijn". Vooral de provinciale en gemeentelijke besturen zouden de voorbije jaren meer geld uitgegeven hebben.
Ook het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) pleit voor besparingen en herhaalt daarmee zijn pleidooi om drastisch in het overheidsapparaat te snoeien. "Als de overheid efficiënter gaat werken, kunnen haar uitgaven met 7,5 miljard euro per jaar verminderen", zegt gedelegeerd bestuurder Rudi Thomaes in een opiniestuk in De Morgen van vandaag.
De vakbonden zetten zich schrap. "Tegen meer efficiëntie bij de overheid kan niemand zijn. Maar wij verzetten ons tegen bezuinigingen die een goede dienstverlening van de overheid aantasten of die asociaal zijn", zei Luc Cortebeeck, voorzitter van de christelijke vakbond ACV. Hij pleit voor maatregelen om de vermogende Belgen zwaarder te belasten. "De onlangs ingevoerde kapitaalbelasting is een piste waarop we verder kunnen gaan."
De gouverneur van de Belgische centrale bank herhaalde zijn oproep aan de overheid en de sociale partners om een nieuw pact te sluiten om het concurrentievermogen van de Belgische ondernemingen te vrijwaren. Er moeten snel afspraken worden gemaakt over loonmatiging, want ons land heeft een serieuze loonhandicap ten aanzien van zijn buurlanden. Dat breekt de Belgische bedrijven zuur op. "Het slechte nieuws is dat onze bedrijven vorig jaar bij de uitvoer marktaandeel hebben verloren", zegt Quaden.
De gouverneur lanceerde in december, na afloop van de discussie over het Generatiepact, een oproep om de concurrentiekracht te versterken. Die oproep werd toen bij de vakbonden eenzijdig begrepen als een oproep tot loonmatiging. Deze week corrigeerde Quaden zijn boodschap. "In ruil voor loonmatiging en loonlastenverlaging moeten bedrijven meer investeren in opleiding en in innovatie."
Voor het eerst sinds lang werd er in de Regentenraad van de Nationale Bank, waarin de sociale partners zitting hebben, nog eens een onthouding genoteerd. André Mordant, de voorzitter van het socialistische ABVV, keurde de passage over het Generatiepact in het jaarverslag niet goed. Het was van 1994 geleden dat er nog eens een dissidente stem werd genoteerd. Toen tekenden zowel ACV als ABVV protest aan tegen het globaal plan, het bezuinigingsplan van de regering-Dehaene.
- Bouw & Wonen Partners:
