Bouwbedrijven zijn regelmatig het slachtoffer van diefstal. Bij meer dan een op de vijf diefstallen op bouwwerven verdwijnen grote werktuigen. Dat staat te lezen in een enquête die Bouwunie, de bij Unizo aangesloten Unie van het KMO-bouwbedrijf, deed bij 120 bestolen bouwbedrijven. De dieven hebben het niet alleen gemunt op groot materieel zoals compressoren en graafmachines maar ook op materialen en klein materieel zoals nog te verwerken bakstenen, radiatoren die al aan de muur hangen, hamers en boormachines. De schade loopt op tot ettelijke tienduizenden euro per diefstal. Bouwunie werkt momenteel samen met de Federale Overheidsdienst Binnenlandse zaken en de federale politie aan een actieplan om dit soort diefstallen in de toekomst te vermijden. Het is een globaal plan met verschillende acties, gaande van preventieve maatregelen, door de aannemers zelf te ondernemen, tot het opstellen van een centraal register van gestolen voorwerpen waardoor gevonden materieel sneller terug bij de eigenaar belandt. In het najaar plant Bouwunie een grote infocampagne.
Bouwunie hield dit voorjaar een enquête onder haar leden-bouwondernemingen die al het slachtoffer werden van diefstal op hun bouwwerven. 120 leden vulden de enquête in waardoor Bouwunie een kwalitatief beeld kan schetsen van de diefstallen én van de acties die nodig zijn om deze plaag een halt toe te roepen.
Vrijwel alles wat er op een bouwwerf te vinden is, komt in aanmerking voor diefstal. 77% van de bestolen bouwbedrijven ziet regelmatig klein materieel (hamers, boormachines, kruiwagens) verdwijnen. Bij 41% werden niet-verwerkte materialen (bv. palet met bakstenen) gestolen, bij 26% werfsignalisatie en bij 18% verwerkte materialen (bv. al geplaatste radiatoren die terug van de muur gehaald en meegenomen worden). Groot materieel zoals voertuigen, machines, kranen, compressoren en dergelijke werden in de voorbij drie jaar al bij 22% van de ondervraagde bouwbedrijven gestolen. Dit is vaak een zware dobber voor het betrokken bouwbedrijf, zowel voor de werkplanning als financieel.
De meeste van de diefstallen gebeuren buiten de werkuren, ’s nachts of in het weekend als de bouwplaatsen verlaten zijn. Het maakt geen verschil waar deze gelegen zijn: zowel in als buiten de stad wordt er veel gestolen. Slechts 10% van de bouwbedrijven zag zijn gestolen waar ooit terug. Ontvreemde goederen of materieel dat in het buitenland terecht komt, vindt zelden of nooit de weg terug naar de rechtmatige eigenaar, aldus nog de geënquêteerden.
De meeste aannemers nemen dan ook speciale anti-diefstal-maatregelen. 72% van de ondervraagde bouwondernemers neemt dagelijks alle materieel mee, 63% graveert waardevolle voorwerpen en 63% plaats het werfmaterieel en alle bouwmaterialen ’s avonds achter slot en grendel. Andere populaire maatregelen zijn het sleutelbeheer (sleutels enkel in het bezit van één verantwoordelijke) (37%), het goed verlichten van de bouwplaats (26%), het plaatsen van vergrendelingssystemen op trekhaken (27%), de immobilisatie van materieel door de machinearmen in de grond te steken (20%) of via stuur- of wielsloten (19%), het afkoppelen van de batterijen (17%), het afsluiten van de dieseltoevoer (12%) en het plaatsen van een GPS-systeem in duurdere voertuigen of machines (12%).
De diefstallenplaag moet volgens Bouwunie op diverse manieren worden aangepakt. Het allerbelangrijkste is uiteraard de preventie. Voorkomen is beter dan genezen. Hierbij denkt Bouwunie aan maatregelen die door de aannemer zelf kunnen worden genomen. Dat gaat over het afsluiten van de werfkeet, het plaatsen van betere verlichting en afrastering van de bouwplaats, het veelvuldig gebruik van stuur- of wielsloten, het duidelijk identificeren en markeren van het machinepark door bv. het aanbrengen van identificatienummers of het schilderen van de machines in de bedrijfskleur(en), sleutels niet op de machines laten zitten, tijdens het bouwverlof het materieel niet achterlaten op de werf, …
Het plaatsen van GPS-systemen in groter materieel is ook een optie, maar dit is voorlopig nog een vrij duur systeem en zeker niet haalbaar voor alle materieel. Verzekeringsmaatschappijen die bereid zouden zijn hun verzekeringspremies gevoelig te laten zakken wanneer de aannemer voldoende investeert in preventie, zouden ook een stap in de goede richting zetten.
Bouwunie ziet een belangrijke taak voor omwonenden: de zogenaamde sociale controle. Bouwunie vraagt met aandrang dat wanneer omwonenden of voorbijgangers verdachte situaties merken op een werf, ze de aannemer hiervan zouden verwittigen. Hierdoor kan al veel onheil worden vermeden. Ook kan de aannemer de politie vragen zijn werven op te nemen in de politiepatrouilles die dagelijks worden gehouden. Dit zal zeker een preventief effect hebben.
Daarnaast is er ook overleg nodig met de fabrikanten van het materieel om ervoor te zorgen dat bv. het chassisnummer op één plaats wordt aangebracht. Op die manier kan de politie machines identificeren, nagaan of het om gestolen waar gaat en aan de eigenaar terugbezorgen. Ook een centraal register van gestolen materieel is uiterst belangrijk. De databank opgesteld door Sigma is een eerste stap, maar deze moet aangepast worden en ondergebracht bij de federale politie. Pas dan zal ze door iedereen worden ingevuld en geraadpleegd.
Om al deze punten te realiseren, is er momenteel overleg tussen de FOD Binnenlandse Zaken, de federale politie en de bouwsector. Bouwunie hoopt dat er tegen het najaar een actieplan op tafel ligt zodat er in dit dossier uiteindelijk een serieuze stap voorwaarts wordt gezet. Bouwunie zal ook haar leden in het najaar grondig informeren aan de hand van info-avonden en een brochure met preventietips.
