28% van de ondervraagde Vlaamse bouwkmo’s heeft nu minder werk dan in het laatste kwartaal van 2008 (toen ze ook al veel minder werk hadden dan in de eerste jaarhelft), terwijl 21% nog minder opdrachten verwacht in het volgende kwartaal. De grote meerderheid heeft nog voor minder dan 6 maanden werk. 7% heeft geen of praktisch geen werk meer. 23% heeft nog opdrachten voor meer dan 6 maanden. Er is dus grote onzekerheid over wat er zal gebeuren na het bouwverlof. Hoe het najaar van de meeste bouwbedrijven er zal uitzien, is nu nog een vraagteken.
De prijzen die de bedrijven voor hun werk kunnen aanrekenen, liggen bij 22% lager dan enkele maanden geleden. Slechts 55% zegt nu nog met winstgevende prijzen te kunnen werken. Niet minder dan 41% draait net break-even (wat op termijn onhoudbaar is). De overige 4% werkt met verlies.
31% geeft dan ook aan dat de winstgevendheid of rendabiliteit van het bedrijf serieus afgenomen is en ze verwachten daarin niet onmiddellijk verbetering.
14% van de Vlaamse bouwbedrijven heeft in de voorbije 3 maanden een of meer personeelsleden moeten ontslaan. Dat is aanzienlijk meer dan in de voorgaande kwartalen en zeker meer dan in de “gouden” jaren 2006 en 2007. Voor de toekomst verwacht (of hoopt ?) slechts 6% te moeten overgaan tot ontslagen. Goede vaklui zijn en blijven schaars waardoor de bedrijven hen zo lang mogelijk willen behouden.
Maar liefst 34% heeft nu meer af te rekenen met slechte betalers en 29% spreekt van een scherpere concurrentiestrijd. 23% ervaart een verhoogde druk van leveranciers op de betalingstermijnen. Kredietverzekeraars doen moeilijk. Ze leggen strengere voorwaarden op (volgens 11%) en reduceren de toegestane kredietlimieten (aldus 43%). 14% van de ondervraagde bouwbedrijven laat zijn commerciële transacties dekken door een kredietverzekering. Bovendien hebben de meeste leveranciers (fabrikanten en bouwmaterialenhandelaars) nog meer te maken met die kredietverzekeringsproblemen. Ze stellen op hun beurt hogere eisen waardoor de bouwbedrijven zich geconfronteerd zien met kortere betalingstermijnen. Als de bouwbedrijven zelf hun leveranciers snel moeten betalen en tegelijkertijd moeten wachten op het geld van hun klanten dan dreigen ze snel in betalingsproblemen te geraken. De financiële situatie van de bouwbedrijven ziet er dus niet al te rooskleurig uit. Temeer daar slechts 34% van hen erin slaagt om in het kader van de crisis zijn kosten te verlagen. 31% kan zijn omzet niet op niveau houden. Ze spreken van een aanzienlijke daling van de opbrengsten. Bovendien klaagt 21% over de laattijdige terugbetaling van btw-tegoeden door de overheid. Een op vier zegt dat deze langer op zich laten wachten dan voorheen.
Dit alles is ongetwijfeld het gevolg van de crisis. In het begin (het najaar van 2008) hadden vooral de schilders te lijden onder de crisis. Ondertussen heeft die alle subsectoren van de bouw getroffen. Vooral zij die actief zijn op de projectmarkt (nieuwbouw van kantoren, fabrieken, winkels, ...) en/of in de nieuwbouw van appartementen, hebben minder werk.
71% van de ondervraagden is nog tevreden over het eigen bedrijf. Dat lijkt nog OK maar is toch een aanzienlijk lager percentage dan anders. Het betekent ook dat 29% het momenteel niet echt goed ziet zitten en in diepe problemen raakt als de crisis lang(er) aanhoudt.
