9.200 euro minder overheidssteun voor woningrenovatie

De Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) heeft berekend hoeveel de overheidssteun de laatste twee jaar is verminderd voor de grondige renovatie van een gemiddelde woning van 140 m² en een investering van ongeveer 60.000 euro. Terwijl een gezin in 2011 hiervoor nog tegemoetkomingen kon krijgen van circa 17.200 euro zijn deze tegemoetkomingen intussen gedaald tot circa 8.000 euro. Onvermijdelijk gaat de renovatieactiviteit daardoor achteruit. Die ondersteunt in belangrijke mate de bouwmarkt. In het najaar zag de VCB het aantal jobs in de bouw na jaren groei opnieuw met ongeveer duizend dalen. Voor 2013 verwacht de VCB geen groei in de overheidssteun voor woningrenovaties. De VCB raadt kandidaat-verbouwers dan ook aan hun verbouwplannen nu te realiseren: de rente ligt nog historisch laag, de bouwkosten zijn het laatste half jaar opnieuw sneller gaan stijgen dan de inflatie en ook de energiefactuur blijft almaar aandikken. Wachten met verbouwen is geen optie.

In haar voorbeeld heeft de VCB gekozen voor een combinatie van ingrepen: isolatie, hoogrendementsbeglazing, de vervanging van een oude ketel door een condensatieketel en hernieuwbare energie in de vorm van PV-panelen en een zonneboiler.

Van cruciaal belang voor de vermindering van de overheidssteun was de afschaffing op federaal niveau van de groene leningen en van de fiscale aftrekbaarheid voor de plaatsing van hoogrendementsbeglazing, condensatieketels en PV-panelen vanaf begin 2012. Enkel dakisolatiewerken kunnen momenteel nog fiscaal in mindering worden gebracht. Deze belastingsvoordelen hadden bovendien als voordeel dat ze alle verbouwers ten goede kwamen vermits hiervoor geen inkomensgrenzen golden.

Na de afschaffing van de federale fiscale aftrekbaarheid van al de energiebesparende investeringen buiten dakisolatie heeft de Vlaamse overheid een aantal premies opgetrokken, met name voor buitenmuurisolatie. Ook voor dak- en vloerisolatie en voor een zonneboiler kan een kandidaat-verbouwer, afhankelijk van de precieze situatie, nu van de Vlaamse overheid een licht verhoogde tegemoetkoming krijgen. Voor spouwmuurisolatie heeft de Vlaamse overheid nieuwe premies ingevoerd. Daarnaast bestaat er op Vlaams niveau nog een systeem van renovatiepremies maar die zijn inkomensgebonden. Hiervoor geldt een jaarinkomensgrens van ongeveer 56.000 euro. Voor het gemiddelde Vlaamse gezin in het voorbeeld van de VCB zijn zij niet toegankelijk.

Uit het concrete voorbeeld dat de VCB heeft uitgewerkt, blijkt dus dat de stijging van een aantal Vlaamse premies het wegvallen van de federale steunmaatregelen geenszins heeft gecompenseerd. In de voorbeeldwoning van de VCB is dan nog niet eens rekening gehouden met de groenestroomcertificaten: de ondersteuning hiervoor bedraagt nu slechts ongeveer 15% van het bedrag waarop een kandiaat-(ver)bouwer nog kon rekenen in 2011.

Dalende renovatieactiviteit
De statistieken over de hypothecaire leningen geven aan dat eind 2011 een forse piek aan leningen voor woningrenovaties heeft plaatsgehad. Deze piek was het gevolg van de toen nakende afschaffing van de groene leningen. Maar voor de eerste helft van dit jaar merken we dat de hypothecaire leningen voor woningrenovaties in aantal en bedrag op een veel lager niveau zijn teruggevallen dan de jaren voordien. De VCB stelt bovendien vast dat het aantal vergunde woningrenovaties dit jaar andermaal met 4% aan het dalen is in vergelijking met vorig jaar.

Marc Dillen, directeur-generaal van de VCB: "We merken dat de overheid geregeld nieuwe maatregelen voor de ondersteuning van particuliere energiebesparende investeringen aankondigt. Maar al de aangekondigde wijzigingen verdoezelen de algemene vaststelling dat de overheidssteun voor energiezuinige investeringen de laatste twee jaar sterk werd afgebouwd.

Gezien de beperkte budgetten van de overheid verwachten we niet onmiddellijk beterschap. Het zal er voor de Vlaamse overheid vooral op aankomen creatiever in te spelen op de nood aan woningrenovaties, bijvoorbeeld door de inkomensdrempel voor de renovatiepremie te verhogen, de verzekering gewaarborgd wonen meer te promoten en in het kader van het Vlaamse Bankenplan het kredietbeleid van de banken zo aan te passen dat zij verbouwers extra ondersteunen als zij extra willen investeren in energiezuinige renovaties.

De laatste jaren is het aantal jobs in de bouw blijven stijgen, ondanks de crisis. Maar we hebben zopas een eerste indicatie gekregen dat de laatste maanden ook in de bouw het aantal jobs aan het dalen is. In de maanden september, oktober en november telde de bouw een duizendtal minder arbeiders dan in dezelfde maanden vorig jaar. Als de renovatieopdrachten verder afnemen, zal het verlies aan jobs nog groter worden”. Bovendien raken ook de orderboekjes van de aannemers voor nieuwbouwprojecten momenteel minder gevuld zodat dit ook negatief zal zijn voor de tewerkstelling in de bouwsector.