De start van de Boswijzer en de aanplanting van de één Miljoenste Boom vallen in het Internationaal Jaar van het Bos. Bij bossen wordt gekeken naar de kwaliteit (de soortenrijkdom, de mogelijkheden tot recreatie, het belang voor houtproductie e.a.) en de kwantiteit (de oppervlakte). Zo zijn zowel grote boscomplexen zoals het Zoniënwoud belangrijk voor Vlaanderen, als kleinere bosjes in parken, tuinen en aan de rand van wegen en rivieren. Allemaal vormen ze een belangrijk stukje in de Vlaamse bospuzzel.
Boswijzer
Sinds de jaren ’90 wordt de bosoppervlakte in Vlaanderen in kaart gebracht. Nadeel van de ‘oude’ methode was dat ze was gebaseerd op een eerdere generatie van luchtfoto’s en veldopnames. Dit was heel arbeids- en tijdsintensief. Met de Boswijzer, een boskartering nieuwe stijl, wordt er gewerkt met digitale luchtfotografie met zeer hoge resolutiebeelden die automatisch verwerkt kunnen worden. Gemakkelijker, maar ook heel nauwkeurig.
Vlaams minister Joke Schauvliege: “Het grote voordeel is dat deze objectieve geautomatiseerde methode eenvoudig kan herhaald worden in de toekomst. Voortaan zullen we om de twee jaar de evolutie van het bosbestand in Vlaanderen nauwgezet in kaart kunnen brengen. Met de Boswijzer kunnen we de toestand sneller evalueren én indien nodig het bosbeleid bijsturen.”
Bij de boskartering 2010 wordt d.m.v. digitale luchtfoto’s in een 1ste stap een onderscheid gemaakt tussen groen en niet-groen. In een 2de stap wordt een digitaal hoogtemodel gemaakt en een onderscheid tussen hoog groen (= bomen, hoogte > 3 m) en laag groen. In een 3de stap wordt de ‘bomenkaart’ omgezet in een ‘boskaart’.
De nulmeting van de Boswijzer 2010 geeft volgende cijfers voor Vlaanderen:
Vlaams minister Joke Schauvliege: “De vorige meting van tien jaar geleden gebruikte een andere, minder geavanceerde methodiek. De nieuwe methode staat technologisch veel verder zodat de cijfers van de Boswijzer 2010 vanaf nu kunnen gelden als referentie voor de volgende metingen. Zo vertrekken we nu met het gegeven dat 13 procent van het Vlaams grondgebied bos is.
Omwille van de vernieuwde methodiek is vergelijking met de voorgaande boskartering onmogelijk. Het belangrijkste van de nieuwe Boswijzer is dat er eindelijk een objectief instrument is dat zowel het beleid als iedereen die bekommerd is om het bos in Vlaanderen, een scherper en nauwkeuriger zicht geeft op de evolutie van het bos in Vlaanderen. Zo kan iedereen ook met dezelfde gegevens en taal spreken.”
Miljoenste Boom
Als symbool waarom inspanningen nodig blijven om Vlaanderen bosrijker te maken, plantte minister Schauvliege op een privé-eigendom in Herzele de Miljoenste Boom voor Vlaanderen - een forse kastanjeboom. Dat was een orgelpunt van de campagne 1 Miljoen Bomen voor Vlaanderen, een initiatief van de Vereniging voor Bos in Vlaanderen (VBV) en het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) dat in de zomer van 2008 van start ging om de Vlaamse bosuitbreiding een duwtje in de rug te geven.
Dat de Miljoenste Boom kon worden geplant één jaar voor de vooropgestelde deadline van 31 juli 2012, illustreert de dynamiek van de actie. Minister Schauvliege: “Die is in ruime mate te verklaren doordat tal van partners zich als sponsor achter de campagne hebben gezet, van privé-eigenaars, lokale besturen, bedrijven tot tal van middenveldorganisaties.”
De verdeling per provincie van het aantal geregistreerde boompjes varieert sterk. Frappant is dat in de bosarmste provincies (Oost- en West-Vlaanderen) er het meest geplant wordt.
De actie kon ook rekenen op het ambassadeurschap van actrice Marie Vinck. Zij is onder meer het gezicht van een deelactie waarbij de campagne kwaliteitsvolle inheemse bomen en struiken aan een democratische prijs aan de particulier aanbiedt. Elke boom telt immers.
De initiatiefnemers van de campagne droegen de Miljoenste Boom op aan prof. Wangari Maathai, de Keniaanse academica, milieu-activiste en Nobelprijswinnares voor de Vrede, die vorige maand overleed na een slepende ziekte. Zij wijdde haar hele leven aan het planten van bomen, en met haar organisatie The Green Belt Movement maakte zij op die wijze het verschil in het (over)leven van vele duizenden mensen. Wangari Maathai lanceerde ook de wereldwijde Billion Tree Campaign, die als directe inspiratie diende voor 1 Miljoen Bomen voor Vlaanderen.
