Nieuwbouw

Stadsgebouw Oude Dokken in Gent krijgt vorm

Stadsgebouw Oude Dokken in Gent krijgt vorm
© XDGA
Het architectenbureau Xaveer De Geyter Architects (XDGA) heeft een opmerkelijk ontwerp afgeleverd voor het stadsgebouw langs de Schipperskaai. In het gebouw zelf komen een kinderdagverblijf, een buitenschoolse kinderopvang, een basisschool en een wijksporthal. Door deze constructie, aan de kant van de Koopvaardijlaan, bijzonder compact te houden, ontstaat er aan de zijde van het water plaats voor een grote ‘groene buitenkamer’, een enorme pergola waar verschillende buitenruimtes worden gestapeld. Een speellint loopt door het ontwerp heen, en sluit perfect aan op het woonproject en het buurtpark waaraan het stadsgebouw grenst. Voor deze opdracht vormde XDGA een tijdelijke vereniging met het studiebureau Ney & Partners en het studiebureau Boydens. Het Gentse stadsontwikkelingsbedrijf sogent staat in voor de realisatie van het gebouw. Als alles volgens planning verloopt, starten de bouwwerken in de loop van 2017 en opent de school in 2019.

In de Oude Dokken verrijzen de komende jaren ongeveer 1500 nieuwe woningen. De eerste ontwikkelingen vinden plaats op de gronden tussen de Schipperskaai en de Koopvaardijlaan, waar vandaag de vzw DOK actief is. Daar ontwikkelt de cvba Schipperskaai Development drie bouwvelden, goed voor in totaal ruim 350 woningen en appartementen.

In het centrale bouwveld, net ten zuiden van de Bataviabrug, realiseert sogent een publiek gebouw met kinderdagverblijf, buitenschoolse kinderopvang, basisschool en wijksporthal. Het stadsgebouw grenst in het noorden aan de woningen en een marktplein die deel uitmaken van het woonproject langs de Schipperskaai, en in het zuiden aan woongroen.

Plaats voor 240 leerlingen

Het gebouw bestaat uit 5 verdiepingen, goed voor een totale hoogte van 18 meter. Het kinderdagverblijf komt op het gelijkvloers. Op de eerste verdieping komen de buitenschoolse opvang, de kleuterschool en de refter. De lagere school komt op de tweede verdieping, rondom de dubbelhoge refter. In het hart van het gebouw vertrekt een brede trap vanuit de inkomhal naar deze verdiepingen. De trap kan tegelijk als tribune dienst doen.

Op de derde verdieping komt de sporthal, die twee verdiepingen in beslag neemt. Vanuit de bar ophet bovenste verdiep kijk je uit op het sportveld.

De basisschool biedt plaats aan 96 kleuters en 144 leerlingen uit de lagere school. Er zijn 56 plaatsen voor buitenschoolse opvang. In het kinderdagverblijf kunnen 28 kinderen terecht.

Enorme buitenruimte

Aansluitend op het effectieve gebouw komt er aan de kant van de Schipperskaai een grote groene buitenkamer, een soort reusachtige pergola met ongeveer dezelfde afmetingen als het gebouw zelf. Daarin worden verschillende buitenruimtes gestapeld, zodat ze meteen in verbinding staan met de functie waar ze bijhoren. De open sportkooi is opgevat als een kleine kamer die in de grote is opgehangen.

Kenmerkend voor de constructie is een staalskelet, dat met een metalen gaas is overspannen. Een groene begroeing zorgt voor een intieme sfeer in de buitenkamer. Uit de groene wanden van de buitenkamer zijn verschillende grote ‘ramen’ gesneden. Op die manier blijft de relatie met de omgeving altijd verzekerd en is er vanuit het gebouw aan de Koopvaardijlaan nog altijd zicht op het water, plein of park.

Verhouding met de buurt

Het stadsgebouw sluit naadloos aan op de directe omgeving. Het gebouw zelf bevindt zich naast het marktplein. De groene open ruimte bevindt zich dan weer naast de toekomstige bebouwing in het woonproject. Op die manier behoudt iedereen een optimaal zicht op groen en water. De hoofdingang van het gebouw bevindt zich vlak naast het marktplein van het woonproject. Ook langs de Koopvaardijlaan is er een ingang.

Doorheen het volledige woonproject langs de Schipperskaai slingert een speellint, een soort informele route die de verschillende onderdelen van het project met elkaar verbindt. Dit speellint loopt ook doorheen het stadsgebouw. De doorgang tussen de buitenruimte van het kinderdagverblijf en de speelplaats van de kleuters sluit vlot aan op het buurtpark in het zuiden en het marktplein in het noorden. Ook de sportkooi sluit aan op het speellint. Dat maakt dat die altijd toegankelijk is.

Stadsgebouw Oude Dokken in Gent krijgt vorm
© Xaveer De Geyter Architects

Passief

De ambities op het vlak van duurzaamheid en energievoorziening liggen hoog in de Oude Dokken. Het stadsgebouw is opgevat als een passiefgebouw. Het sluit bovendien aan op het systeem van collectieve energievoorziening dat voor het woonproject langs de Schipperskaai wordt ontwikkeld.

Brede school

De school zal functioneren volgens het principe van de Brede School. Dat wil zeggen dat organisaties uit verschillende sectoren (zoals sport of jeugdwerking) van het gebouw gebruik kunnen maken, met als gemeenschappelijk doel: de brede ontwikkeling van kinderen en jongeren, zowel op school als in de vrije tijd. Ook de wisselwerking tussen de verschillende functies in het gebouw zelf is cruciaal.

“Anders dan bij een klassiek schoolgebouw is het stadsgebouw onderdeel van de publieke ruimte”, aldus architect Xaveer De Geyter. “Met het speellint doorkruist het publiek domein letterlijk de school. De groene kamer biedt de kinderen veiligheid, maar plaatst ze tegelijk middenin de maatschappij. Het toekomstige schoolgebouw wordt een echt stedelijk gebouw, waar diversiteit en interactie, wisselwerking en kruisbestuiving centraal staan.”

Ook bewoners van de nieuwe wijk zullen van de infrastructuur kunnen genieten. Ze kunnen volop gebruik maken van de sporthal, en ook de refter en de vergaderzaal zullen als gemeenschapsruimte dienst kunnen doen. Het stadsgebouw zal op die manier een belangrijke sociale rol spelen in de wijk.

Klaar in 2019

In de loop van dit jaar worden de plannen verder verfijnd. Volgend jaar volgt dan het definitief ontwerp, waarna de nodige vergunningen worden toegekend. Als alles volgens planning verloopt, starten de bouwwerken in 2017 en is het gebouw in 2019 klaar voor gebruik.

Maquette

De maquette van het stadsgebouw is ingepast in de grotere maquette van de volledige ontwikkeling langs de Schipperskaai. U kunt ze bekijken bij sogent (Voldersstraat 1, 9000 Gent), in de tentoonstellingsruimte op de eerste verdieping. Die is toegankelijk van 8.30 tot 12.30 en van 13.30 tot 16.30 uur op weekdagen en van 10 tot 17 uur op zaterdag

Ook interessant