Duurzaam Bouwen

WTC Brussel Noord wordt ZIN in No(o)rd

WTC Brussel Noord wordt ZIN in No(o)rd
De Vlaamse overheid heeft de overheidsopdracht voor werken betreffende het ontwerpen, bouwen en de terbeschikkingstelling van een gebouw voor de Vlaamse overheid in Brussel aan Befimmo gegund. Het Brusselse architectuurbureau 51N4E zal in samenwerking met Jaspers-Eyers en l’AUC het project ontwerpen. De procedure werd in 2017 opgestart door de Vlaamse overheid.

Het innovatieve project, dat de naam "ZIN in No(o)rd" draagt, heeft als ambitie de emblematische WTC I en II torens in het hart van de Noordwijk te hergebruiken. In plaats van een eenvoudig hergebruik van het bestaande gebouw, voegt het ontwerp een nieuwe dimensie toe door de torens te verbinden met een nieuw volume van 14 verdiepingen met dubbele hoogte. Hierdoor ontstaat een nieuwe conditie voor een gemengde invulling, met een nieuwe manier van werken, appartementen, een hotel, sport- en vrijetijdsinfrastructuur, commerciële ruimtes en veel groen. Ook de relatie met de stad is totaal herdacht, met een open gelijkvloerse verdieping, die uit meerdere adressen bestaat, en een meervoudige relatie met de stad en de publieke ruimte ontwikkelt. Met dit nieuwe flexibele concept, wordt een nieuwe standaard gezet voor gemengde grootschalige gebouwen in Europa.

Het project zet radicaal in op hergebruik, niet enkel door het bestaande gebouw te beschouwen als een materialenbank, maar ook door een vernieuwend architectuurconcept. Door slim in te spelen op de bestaande randvoorwaarden en door deze aan te vullen met een aantal strategische ingrepen en een toekomstgerichte visie, ontstaat een robuust gebouw dat zich ook in de toekomst flexibel zal kunnen aanpassen aan een wijzigend gebruik. Door de toevoeging van een nieuw volume met dubbelhoge plafondhoogtes, door het voorzien van verschillende circuits van circulatie met meerdere toegangen, en door het activeren van de stedelijke ruimte, al was het een gedeelde lobby, ontstaat een complex dat niet voor één type gebruik bedacht is, maar door de tijd heen zal kunnen evolueren.

De Belgische architectuurbureaus 51N4E en Jaspers-Eyers werden in samenwerking met het Parijse l’AUC uitgekozen door Befimmo voor het ontwerp van dit ambitieus project. De keuze volgde op een oproep tot kandidaturen die in 2017 in samenspraak met de Brusselse Bouwmeester werd opgezet. Het team wordt bijgestaan door deskundigen in engineering, duurzaamheid, kringloopeconomie, toegankelijkheid en welzijn.

Na hun selectie hebben de architecten een werkplek opgezet op een van de verdiepingen van de WTC I toren, die ze toen samen met verschillende andere actoren tijdelijk gebruikten, om het project “on site” te ontwikkelen met de verschillende partners en deskundigen. Tegelijkertijd, en dankzij de grote investering van LabNorth, werden in 2018 verschillende initiatieven genomen om alle mogelijkheden van de Noordwijk te verkennen. Dit was een belangrijke proefperiode voor de introductie van nieuwe soorten toepassingen in de buurt, die geleidelijk de mogelijkheden van gemengd en hybride gebruik aantonen. Hoewel ze kwetsbaar zijn, kunnen deze initiatieven de basis vormen voor een andere toekomst voor de buurt.

Befimmo vroeg in 2018 de vergunning aan voor ZIN, de herontwikkeling van de site van het huidige WTC I en II. De eerste fase van de werken, het schoonmaken en de asbestverwijdering, start nog in het eerste kwartaal van 2019. De tweede fase zal starten midden 2020 na het bekomen van de nodige vergunningen. De werken zullen lopen tot midden 2023. Befimmo heeft al een akkoord met een aannemer voor de bouw van het project aan een verzekerde prijs. Ter herinnering, de huurovereenkomst die Befimmo had met de Belgische Staat (enige gebruiker van toren II) liep af op 31 december 2018. Enkele maanden later heeft Befimmo dus al een nieuwe huurder gevonden voor de gehele kantoorruimte.

De huurovereenkomst met de Vlaamse overheid, voor 70.000 m² aan kantoren, zal aanvangen in 2023 (bij voorlopige aanvaarding van de werken) en heeft een vaste termijn van 18 jaar. Ongeveer 3.900 Vlaamse ambtenaren zullen in « ZIN in No(o)rd » een nieuwe, inspirerende en duurzame werkplek vinden, gericht op het idee van uitwisseling en flexibiliteit. De kantoorruimtes bieden de mogelijkheid om elkaar te ontmoeten en samen te werken in een groene en gezonde werkomgeving met gevarieerde sferen. De appartementen op de site zullen verhuurd worden en een vernieuwend concept is gepland voor het hotel, in samenwerking met een gespecialiseerde operator.

“Dit is een echt voorbeeldproject, op een ongeziene schaal. Het bestaande gebouw is de grondstof voor het nieuwe project: 68% wordt hergebruikt in het project zelf. Als je de recyclage op zich bekijkt wordt het gebouw tot 95% gerecycleerd. Voorbij die cijfers, laat het project ook zien hoe het circulaire denken de manier verandert waarop je architectuur concipieert. Door de grote maatvoering kan het gebruik in de toekomst evolueren: het vernieuwde project is robuust in de tijd, door de opbouw en dimensionering, door de verschillende circulatiemogelijkheden en door relatie met de stad. Door het inbrengen van groen wordt het ook een gezonde en aantrekkelijke bestemming. Die diversiteit aan condities maakt van het gebouw een vat van mogelijkheden voor een open en circulaire toekomst.” Johan Anrys, mede-oprichter van 51N4E.

Ook interessant