Duurzaam Bouwen

Stikstof arm bouwen, zet Scouting Hillegersberg een onverwachte nieuwe trend?

Stikstof arm bouwen, zet Scouting Hillegersberg een onverwachte nieuwe trend?
Op 12 oktober opent de heer Sven de Langen, wethouder gemeente Rotterdam, het nieuwe clubhuis van Scouting Hillegersberg in Rotterdam. Met het oog op de toekomst en passend binnen alle huidige duurzaamheidsthema’s heeft Scouting Hillegersberg drie jaar geleden de beslissing genomen om niet traditioneel te bouwen, maar te kiezen voor een, in Nederland compleet onbekende en volledige nieuwe, bouwmethode.

Frank Fondse, voorzitter van de groep en projectleider nieuwbouw: “Na jarenlange voorbereiding heeft Scouting een gebouw dat aansluit bij de toekomstige ambities van deze Scoutinggroep. Een plezierige en uitdagende vrijetijdsbesteding, met binnen- en buitenspel, is voor de toekomst zeker gesteld". Het gebouw past goed in het landschap aan de Bergse plassen, naast de Straatweg. Het is duurzaam, licht en compleet ingericht voor moderne, eigentijdse Scouting.

Oplopend gebouw

Op 16 maart 2019 zijn de vrijwilligers gestart met de sloop van het oude clubhuis en hebben ze onder professionele leiding van aannemer Adriaan van Tricht (AVT) de fundering gerealiseerd. Vervolgens is het gebouw als een “Ikeapakket” aangeleverd. Het casco is in slechts twee weken gemonteerd door de producent Walltec. Aansluitend heeft het team van de Scoutingvereniging het casco afgebouwd en afgewerkt.

De opvallend eenvoudige vorm met een schuine oplopende lijn is ontworpen door de architecten Flip Nieuwpoort (3Hoog architecten) en Bert Karel Deuten (Sputnik). Tijdens het ontwerpen stond de scoutingfunctie centraal. Praktisch gezien was het van belang om licht, snel, goedkoop en het liefst duurzaam te bouwen. Licht vanwege de zompige veenbodem en de smalle Molenwerf. Snel zodat de vereniging zo kort mogelijk zonder onderdak zou zitten. Goedkoop omdat er geen ontzettend ruim budget voor handen was en duurzaam omdat dat past bij scouting en deze tijd.

Licht, snel en duurzaam

Via een circulaire adviseur en ouder van één van de leden kwam Scouting voor het casco uit bij Skintong panelen uit Duitsland. Door het materiaal en de techniek bleek dat aan al onze bouweisen te voldoen.

Het hele gebouw bestaat uit een constructie van dezelfde prefab panelen. Die door vergaande automatisering in het productieproces in 3,5 week zijn gemaakt en geleverd. Vloerplaat, buiten-, binnenwanden en dak bestaan uit dezelfde sandwichpanelen. Het geheel staat op een betonnen fundering. De elementen zijn licht en snel op te richten tot casco, concurrerend qua investering en heel duurzaamheid met – in het geval van het scoutinggebouw - Rc-waarde van 7,4 in de gevel.

Niet traditioneel

Gevelvullende elementen zijn traditioneel houtskeletbouwelementen. Het hout dat daarin zit vormt bij de huidige isolatiewaardes een koudebrug. Om die koudebrug te compenseren moeten de elementen van een extra dik isolatiepakket worden voorzien. Skintong elementen hebben die koudebrug niet en kunnen daardoor veel slanker blijven. Voor de dragende gevelelementen volstonden skintong-elementen met een dikte van 200mm. Bij een dikte van 300mm van 30cm zou dit paneel een Rc-waarde van R=10,75 hebben. Wat hoger is dan bij traditionele bouw.

De gebruikte wand-elementen hebben een isolatiekern van Bio Pur 150-200 mm en aan weerszijden een industriële Magnesium Dragonboard van 12mm. De isolatiekern en de platen worden fabrieksmatig samengesteld tot een sandwichelement. De samenhang daarin geeft de paneel-elementen een grote stijfheid, zonder dat er materiaal nodig is. Alle draden en andere voorzieningen zijn al in het element opgenomen. Er zijn daarom ook geen extra ondersteunende constructies nodig. De wanden zijn zelfdragend. Het grote voordeel is dat dit veel materiaal bespaard. De sandwichpanelen zijn zo licht als hout en zo sterk als beton, zodat licht materiaal en veel handkracht bespaard wordt en er nagenoeg alleen de uitstoot is van een kleine machinekraan. Ook is er in dit proces geen bouwer, maar een afbouwer aan te pas gekomen omdat alles zoals een “Ikea bouwpakket” in elkaar gezet is. Zwaar materieel, veel onderaannemers met vervoer en ander materiaal is overbodig geworden. In Nederland wordt het bij deze scoutinggroep voor het eerst toegepast. Toch bestaat het bouwsysteem al 18 jaar in Duitsland en is doorontwikkeld tot de zesde generatie. Deze manier van bouwen is al in diverse landen toegepast zoals Engeland, Duitsland, Ver. Arabische Emiraten en diverse landen in Afrika, maar nu voor de eerste keer in Nederland.

Stikstof arm bouwen

Montage

De montage van de Skintong elementen is niet wezenlijk anders dan bij houtskeletbouw. In tegenstelling tot traditionele houtskeletbouw zijn sandwichpanelen echter damp open. Door het Magnesium Dragon board is er geen dampremmende folie. Waarbij het Magnesium Dragon board heel brandwerend en geluidwerend is.

De panelen zijn waterproof, zodat de gevel, na montage en plaatsen van de ramen, ook gelijk wind- en waterdicht is. Tegelijkertijd zijn de mogelijkheden tot afwerking van de wanden vrijwel onbeperkt. Variërend van traditioneel metselwerk tot een beplating. Voor het scoutinggebouw is gekozen voor een houten afwerking. Hierdoor is het een echt scoutingclubhuis geworden.

Uiteindelijk had het casco qua bouw nog duurzamer kunnen zijn. Conform de klassieke constructie berekeningen was er toch een betonvloer nodig. Doordat de sandwichpanelen op de vloer, de wanden en dak één constructief geheel vormen, zou een piepschuim fundering ingepakt in folie ook volstaan.

Wel zijn hout en onderdelen uit het oude houten gebouw (een voormalig houten kerkgebouwtje) weer hergebruikt. Dit systeem is een prima alternatief om sneller te bouwen met afbouwers en/of te gebruiken als je je bestaande gevel wilt isoleren naar een woning zonder aardgas.

Stikstof arm bouwen

Hoe is het gebouwd?

Tijdens de opening werd een prachtige korte film vertoond, waarin de oudbouw en nieuwbouw van de scouting in time laps in beeld kwamen. Om deze foto’s te zien kunt u naar de website scoutinghillegersberg.nl. Deze komen beschikbaar na 12 oktober.

Scouting Hillegersberg

Ons clubhuis “De Molenhorst” is gelegen aan de Molenwerf, een smal en knus straatje tussen aan de Bergse Achterplas in Rotterdam-Hillegersberg. Scouting Hillegersberg (sinds 1930) is een Scoutinggroep in Rotterdam voor jongens en meisjes. Het enthousiaste leidingteam zet zich, naast werk en studie, elke week vrijwillig in om de kinderen leuke en uitdagende activiteiten te bieden. Elke zaterdag hebben we een bijeenkomst, meestal op ons clubhuis. De groep bestaat uit drie speltakken. De welpen van zes tot elf jaar, de scouts van 11 tot 15 jaar en de explorers van 15 tot 18 jaar. De kinderen leren samenwerken, allerlei Scoutingtechnieken, ontwikkelen hun creativiteit maar zijn ook gewoon lekker samen aan het buitenspelen met diverse spelvormen.

Ook interessant