ION & Katoen Natie Groep herontwikkelen KBC-Boerentoren tot cultuurtoren

KBC heeft het aanbestedingsproces voor de integrale sanering, renovatie en herontwikkeling van de iconische KBC-Toren in Antwerpen succesvol afgerond. Op basis van de inzichten verworven in de loop van het aanbestedingsproces, het feit dat het iconische gebouw zich na de sanering in quasi ruwbouw(casco)staat zal bevinden en het gegeven dat de daaropvolgende renovatie een quasi nieuwbouwproject wordt, heeft KBC beslist om het gebouw te verkopen.

Na een grondige evaluatie van de herontwikkelingsvoorstellen en na dialoog met de Stad Antwerpen, de Antwerpse Stadsbouwmeester en het Vlaams Agentschap Onroerend Erfgoed, heeft KBC beslist om het gebouw te verkopen aan de Katoen Natie Groep.
De professionele vastgoedontwikkelaar ION zal optreden als projectmanager voor de Katoen Natie Groep.

KBC hoopt nog voor het einde van het jaar een definitieve verkoopovereenkomst te kunnen sluiten zodat de werken van start kunnen gaan in de loop van het voorjaar van 2021.
KBC wacht eveneens nog op een goedkeuring door de stad Antwerpen m.b.t. de overdracht van de historische concessies verbonden aan het gebouw.

De Katoen Natie Groep wil de toren omvormen tot een cultuurtoren aangevuld met een mix van retail, horeca, kantoren en bewoning. Met zijn ruimtes voor tijdelijke en langdurige tentoonstellingen, kunstdepots, restauratieatelier, beeldentuin, filmzaal, auditorium, panoramazalen, boekhandel etc. krijgt de toren een plaats tussen de andere grote erfgoed- en cultuurinstellingen van ’t Stad. De ‘cultuurtoren’ verbreedt bovendien de aantrekkelijkheid van de Scheldestad als heuse cultuurstad.

Voorafgaand aan deze herontwikkeling, zal ION een grondige en kwaliteitsvolle sanering laten doorvoeren door het consortium van gespecialiseerde firma’s, de Tijdelijke Maatschap Asbest Partners België BV (APB), Libreco NV, Monument Renovatie Technieken NV (MRT) en Monument Vandekerckhove NV uit Ingelmunster, dat door KBC zelf werd aangesteld voor de uitvoering van de afbraak-, asbestsanerings- en stabiliteitswerken aan de KBC-Toren.

KBC verkreeg met het oog op deze sanering een omgevingsvergunning van de stad Antwerpen en zal kwaliteitscontroles van de asbestsaneringen uitvoeren, zodat onder alle omstandigheden een kwaliteitsvolle sanering kan verzekerd worden.
Deze werken, die in het voorjaar 2021 van start gaan, zullen 36 maanden duren en aansluitend zal ION instaan voor de verdere herontwikkeling.

De partners van de Tijdelijke Maatschap (TM) verzorgden in het verleden al volgende projecten in Brussel : de restauratie van het Museum voor Schone Kunsten (KMSKB), de renovatie van de Nationale Bank (NBB), de Koninklijke Bibliotheek (KBR) en de asbestsanering van de Leopold 2- tunnel.
Tevens vormden ze een samenwerking bij de restauratie en renovatie van het Stadhuis in Antwerpen.
Tot hun andere referenties behoren de asbestsanering van voormalige oorlogsschepen van de Franse Marine in Gent, de restauratie, renovatie en nieuwbouw van de hoofdzetel van CERA in Leuven, de herbestemming en restauratie van het Predikherenklooster in Mechelen, de asbestsanering van het Universitair Ziekenhuis (UZ) van Antwerpen en Gent, …

De Antwerpse boerentoren in de jaren 1930.
De TM beschouwt de KBC toren als “een uitzonderlijke opdracht waarin erfgoed, mens en milieu de hoofdrol krijgen en elkaar uitdagen”.

Johan Thijs, CEO KBC Groep verduidelijkt de beslissing: “Ik wil beginnen met een welgemeend woord van dank uit te drukken aan het Antwerpse stadsbestuur, de Stadsdienst, in het bijzonder de Stadsbouwmeester, zijn medewerkers en de dienst Monumentenzorg. Ook het Vlaams Agentschap Onroerend Erfgoed wens ik van harte te bedanken voor de uitstekende samenwerking. Doorheen het hele proces hebben we kunnen rekenen op hun constructieve houding en hun bereidheid om met een open geest mee na te denken over de herbestemming van het iconische pand in een belangrijk stadsdeel van Antwerpen. Het hoeft niet te verbazen dat we gekozen hebben voor de combinatie Katoen Natie Groep - ION die de KBC-toren in de toekomst willen omvormen tot een cultuurtoren. KBC zet zich al jarenlang in voor kunst en erfgoed, met o.a. het gekende Snijders & Rockoxhuis in Antwerpen. We zijn ervan overtuigd dat de prachtige cultuurhistorische en toekomstgerichte oplossing die we voor de KBC-Toren gekozen hebben, niet alleen onze liefde voor cultuur onderstreept maar voor alle partijen - KBC, de Katoen Natie Groep, ION, de Antwerpenaren en bij uitbreiding de hele gemeenschap - een win-win situatie is.”

Wim Eraly, algemeen directeur Corporate Banking & Facilities KBC vult aan: “De integrale sanering en grondige renovatie van de iconische KBC-Toren in Antwerpen is voor ons een belangrijk project. We zijn dan ook verheugd dat we een partnerschap hebben kunnen sluiten met de Katoen Natie Groep en een professionele vastgoedontwikkelaar zoals ION. ION zal de herontwikkeling van de KBC-Toren aanpakken, in plaats van dat we zelf eigenaar blijven van het gebouw, het zelf saneren en nadien verder renoveren. Bij de selectie hebben we ook bijzondere aandacht besteed aan de duurzaamheid van het ontwerp en de bestemming. De KBC-Toren is sinds 1930 eigendom vanKBC. We zijn dan ook niet over één nacht ijs gegaan bij onze beslissing om de toren te verkopen. Toch zal KBC ook in de toekomst verbonden blijven met de toren. Het KBC-logo zal immers op de toren zichtbaar blijven. We zullen ook onze klanten blijven verwelkomen in een KBC-bankkantoor op het gelijkvloers. Zo blijft de toren nog altijd een beetje van ons.”

Fernand Huts, voorzitter en CEO van de groep Katoen Natie legt uit waarom dit project hem zo nauw aan het hart ligt: “Als geboren Antwerpenaar, opgegroeid in de Seefhoek en geschoold in het Sint-Jan Berchmanscollege aan de Meir, heb ik een grote verbondenheid met ’t Stad en haar iconen. Het geeft mij een intense voldoening om als Seefhoekenaar een bedrijf – Katoen Natie – uit te bouwen dat de Boerentoren een nieuwe dynamiek kan geven met een cultureleonderbouwing. Het project vormt een enorme uitdaging. Maar juist deze ‘challenge’ zet me ertoe aan om al mijn ervaring en talenten, alsook deze van mijn familie en bedrijf, in te zetten om met de Boerentoren geschiedenis te schrijven. De Boerentoren krijgt een plaats tussen de andere grote erfgoed- en cultuurinstellingen van ’t Stad. De ‘cultuurtoren’ verbreedt de aantrekkelijkheid van de Scheldestad als heuse cultuurstad. De Boerentoren wordt een geschenk aan de Antwerpenaren, de Vlamingen, de internationale bezoekers. Het wordt hun toren en we streven ernaar om een zo groot mogelijk deel van de toren voor het publiek open te stellen. Zodat ze een bezoek kunnen brengen aan tal van tentoonstellingsruimtes met tijdelijke en langdurige expo’s, aan de kunstdepots, aan het restauratieatelier, aan de film- en panoramazalen, aan de beeldentuin, de diverse horecagelegenheden, het auditorium en de congresruimtes, de boekhandel en andere shops, de markten en de binnenpleinen. Dankzij zijn toegankelijkheid en nieuwe functies wordt hij voortaan een echt en wezenlijk onderdeel van de stedelijke samenleving en een toren waar iedereen fier kan op zijn.”

Davy Demuynck, CEO ION is heel tevreden dat ION de iconische toren mag herontwikkelen in opdracht van en in samenwerking met Katoen Natie Groep: “ Van bij de start wisten we dat het niet eenvoudig zou zijn om als winnaar uit de aanbestedingsprocedure te komen. De grootschaligheid van dit project en onze wens om dit iconisch gebouw in één hand te houden, deden ons vrij snel beslissen om op zoek te gaan naar een partner. Bij voorkeur een lokale partner die kan zorgen voor Vlaamse verankering. Ik dacht meteen aan Fernand Huts en de groep Katoen Natie waar ik mijn loopbaan gestart ben. Snel kwamen we tot een akkoord over ons partnership. ION fungeert in dit project als projectontwikkelaar en zal het grootschalige project van A tot Z op maat ontwikkelen voor de groep Katoen Natie die optreedt als langetermijninvesteerder. ION is een Vlaamse projectontwikkelaar met kantoren in Waregem, Brussel en Antwerpen. Met een team van 100 medewerkers ontwikkelen we over heel België projecten met een totale marktwaarde van 2 miljard euro. De KBC-Toren wordt uiteraard onze grootste uitdaging en bevestigt onze ambitie om ook in Antwerpen een belangrijke projectontwikkelaar te zijn. Dit project te mogen realiseren maakt ons en onze medewerkers heel trots.”

Hoe zal de toren er in de toekomst uitzien?

Cultuur zal het kloppend hart van de toren worden, gecombineerd met toekomstgerichte retail op het gelijkvloers en de eerste verdieping (langs de Schoenmarkt, Meirbrug en Eiermarkt). Bezoekers zullen doorheen het gebouw kunnen wandelen. Er komt ook een mix van food & leisure als bron van beleving, terwijl in het smalle gedeelte van de toren (vanaf de 11de tot de 23ste verdieping) als vanouds appartementen voorzien worden. Als kers op de taart komt er ook een observatorium en panoramazaal verspreid over de bovenste 3 verdiepingen (24ste, 25ste en 26ste verdieping) die integraal onderdeel uitmaken van de culturele werking en publiek toegankelijk worden zodat iedereen ten volle kan genieten van het uitzonderlijke 360° uitzicht.

Het KBC-logo blijft op de toren zichtbaar en op het gelijkvloers zal KBC ook in de toekomst haar klanten blijven verwelkomen in een KBC-bankkantoor.

Wat eraan voorafging

Eind 2019 schreef KBC een offertevraag uit voor een volledige sanering van het gebouw door een gespecialiseerde asbestverwijderaar. Daarnaast bekeek KBC de optie van een mogelijk partnerschap en toetste de mogelijkheid af waarbij een vastgoedontwikkelaar de herontwikkeling van de KBC-Toren zou aanpakken, in plaats van dat KBC zelf eigenaar zou blijven van het gebouw, het zelf saneren en nadien verder renoveren.

Verschillende gespecialiseerde firma’s reageerden op het aanbestedingsdossier van KBC voor een grondige sanering van de KBC-Toren. KBC ontving eveneens een reactie van meerdere professionele vastgoedontwikkelaars voor de herontwikkeling en/of verkoop van dit iconische pand.

De KBC-medewerkers die tot de zomer van 2018 aan de slag waren in de KBC-Toren en vandaag nog verspreid zitten op verscheidene tijdelijke werkplekken, worden – zoals in augustus al gecommuniceerd werd - vanaf het voorjaar 2021 gecentraliseerd ondergebracht in het Kievit IIb-gebouw vlakbij het Antwerps Centraal-Station.

Lees ook:

• Historische site van Loonse Stroopfabriek krijgt gloednieuwe woonbuurt
• Financietoren in Brussel verkocht voor meer dan 1,2 miljard euro
• Corrosie Antwerpse KBC-toren vraagt om harde maatregelen
• Boerentoren van Antwerpen wordt volledig ingepakt