Architectuur

En route met AIM Architecten in Turnhout

En route met AIM Architecten in Turnhout
Kantoor van AIM - Foto: Mark Larmuseau
Binnenkijken bij AIM (Architects in Motion) is laveren tussen verleden, heden en toekomst. Laat dit nu net het in het oog springend DNA zijn van een ontwerpbureau dat zijn wortels heeft in het vooroorlogs modernisme en vandaag aansluiting heeft met de eigentijdse stedelijke complexiteit. BVA trok naar Turnhout en liet zich inspireren door Bart Janssens en Luc Vanhout, de bevlogen bezielers van het architectenbureau aan de groene Parklaan.

Het wemelt aan de Turnhoutse ring en in de omgeving van het provinciestadje van modernistische architectuur van coryfeeën als Lou Jansen, Paul Schellekens, Carli van Hout, Eugène Wauters Paul Neefs, Rudi Schiltz. Hun werk staat bekend als de Turnhoutse School en wordt tot het kruim van de architectuur gerekend in de golden sixties.

Ingreep

Veel van deze woningen uit het midden van de jaren zestig hebben hun beste tijd gehad en zijn toe aan een facelift. De Villa Verlinden van Lou Jansen was zo’n aftakelende parel uit de tijd. Aan de voorzijde lekker breed uitgesponnen en zo typisch met zijn grijze betonsteenstructuur en afhellende ramen. Architect Bart Janssens, medezaakvoerder van AIM, greep in en ging daarbij heel delicaat te werk. De argeloze passant merkt weinig van zijn ingreep al is die er wel.

Romaans & Renaissance

De kantoren van AIM zijn ondergebracht in een woning ontworpen door van Carli Vanhout vader van Luc Vanhout. Het concept is Scandinavisch geïnspireerd al verwijst zoon Luc Vanhout verwijst graag naar de ingetogen Romaanse architectuur in tegenstelling tot zijn privéwoning waar voor hem de Renaissance orde schept door het vele licht en de open ruimtelijke structuur. Op het belendend perceel staat een gelijkaardige constructie met referenties aan het brutalisme en aan de Scandinavische stijl. Wegens plaatsgebrek zitten hier eveneens medewerkers achter schermen, uitkijkend op weelderig tuingroen met parkallures.

Smaakmakers

Luc Vanhout, de zoon van de bijna legendarische architect Carli Vanhout, kleinzoon van architect Jozef Schellekens en neef van de architecten Paul Schellekens en Karel Beuten, bouwde aanvankelijk verder op de verworvenheden van zijn vader. Carli Vanhout had in Turnhout een ontwerpkantoor samen met Paul Schellekens. Het bureau Vanhout - Schellekens was een van de smaakmakers van de Turnhoutse school. Dat verleden heeft het huidige bureau met respect van zich afgelegd door bewust te kiezen voor naamsverandering. Architects In Motion (AIM), is vooral een speler van deze tijd als is de connotatie met de familie Schellekens nooit helemaal weg. Aan de huidige uitbreiding van de Warande deed het bureau beroep op Paul Schellekens die het ‘monument’ van de eerste steen heeft meegemaakt en er als jong student zijn eindwerk van maakte. Bart Janssens, medebestuurder van AIM liet in en eerdere ontmoeting weten dat de nieuwe naamvoering een grondige heroriëntering was van het ontwerpbureau en dat AIM als een begrip geldt met een sterke conceptuele insteek.

En route met AIM Architecten
Luc Vanhout en Bart Janssens -AIM - foto P. Willaert

Kolenkot

Het verleden van AIM is in het stadsbeeld nog heel tastbaar aanwezig. Daarvan getuigt de modernistische baksteenwoning van Jozef Schellekens (1934) aan de Steenweg op Mol in Turnhout waar een deel van AIM vandaag resideert en behoudens architectuur ook andere culturele activiteiten plaatsvinden en straks de inboedel professioneel wordt geïnventariseerd. De woning bezit nog zijn authentieke glans en ruimtelijkheid. In de vide is een wand volledig bezet met ontwerptekeningen. “Sommige schetsen hebben we in een kolenkot gevonden” zegt Luc Vanhout . Hij wijst het VBA-gezelschap op een plattegrond van het oude Warandepark – de tegenwoordige Warande - en duidt de gebouwen aan die er inmiddels zijn bijgekomen. “Deze cultuurcampus is uniek voor Vlaanderen” weet architect Luc Vanhout.

En route met AIM Architecten
Woning Jozef Schellekens (1935) - Foto: Mark Larmuseau

Nieuw elan

Van de woning Jozef Schellekens lopen we onder een stralende zon naar de Warande. Opvallend: er wordt overal naarstig gebouwd. Het Turnova toren(B-Architecten) schiet behoorlijk hoog op en geeft de oude Brepols site een nieuwe toekomst. Woon- winkel- en kantoorfaciliteiten zullen de wat teloorgegane binnenstad een nieuw elan geven. “Turnhout komt uit een dip maar nu zien we overal kranen en bouwputten”, weet architect Luc Vanhout. De stad is zich aan het heruitvinden zo blijkt.

En route met AIM Architecten
De Warande uitbreiding door AIM 2018 - Foto: Mark Larmuseau

Ruptuur

We wandelen richting Warande waar we kennismaken met de uitbreiding van de theaterscene gekenmerkt door een weelderige lichtinval en vooral door veel theaterruimte (400m²). Grotere producties zullen er kunnen plaatvinden. De ingreep vormt een scherpe ruptuur met het verleden waar vooral baksteen de hoofdtoon zette, maar waar vandaag constructief beton en grote raamvlakken duidelijk het breukvlak markeren tussen ontstaan en uitbreiding van het Cultuurhuis.

En route met AIM Architecten
Uibreiding toneelscene Warande door AIM, 2018 - Foto: Mark Larmuseau

Welzijnscampus

Wat verderop bezoeken we het gloednieuwe gevelgolvende gebouw CAW De Kempen. CAW De Kempen sloot met Janssen Farmaceutica een samenwerkingsakkoord om de oude fabriekssite, gelegen in de Renier Sniedersstraat, te slopen en om te bouwen tot een volwaardige Welzijnscampus. Voor CAW De Kempen zullen er ruim 100 medewerkers en 70 vrijwilligers aan de slag zijn. De sociale dienst van OCMW Turnhout verhuist met ongeveer 65 medewerkers naar de nieuwbouw. AIM tekende een ontwerp van de Welzijnscampus dat volledig beantwoordt aan de tegenwoordige noden en verwachtingen. Het ontwerp houdt rekening met mogelijke opportuniteiten, niet alleen voor de initiatiefnemers, maar ook voor de buren in de ruime omgeving. De nieuwe campus getuigt van een visie die tegemoetkomt aan alle hedendaagse eisen aangaande stadsontwikkeling. Bovendien houdt het ontwerp van de campus rekening met de belangrijkste kwaliteitskenmerken voor het welzijnsonthaal: algemeen en breed toegankelijk, bekend, bereikbaar, beschikbaar, bruikbaar, betaalbaar, betrouwbaar.

Pop-upproject De Academie

Om aan het einde van wandeling de dorstige kelen te lessen, serveert architect Luc Vanhout nog een aparte plek: het pop-upproject De Academie, gevestigd in de oude Academie, is de nieuwe informele place to be. Ontwikkelaar Heem kocht het gebouw en volgens het eerste ontwerp worden zo’n 15 à 20 lofts en appartementen, met één, twee of drie slaapkamers, ondergebracht. Die zullen worden ingericht op een manier die aansluit bij de grandeur van het gebouw.

Ook interessant