Het jaar 2019 verliep voor de bouw minder positief dan het jaar voordien. Zo blijkt uit de statistieken voor de eerste tien maanden. In West-Vlaanderen daalde het aantal vergunningen voor nieuwe flats met 30% en op Vlaams niveau met 21%. 2018 was dan ook een topjaar, onder meer omdat eind 2017 op grote schaal vergunningen werden ingediend om te ontsnappen aan een aantal verstrengde energie-eisen vanaf januari 2018 (van E50 naar E40 en S-peil in plaats van K-peil).
De daling trof minder het aantal vergunningen voor nieuwe huizen. Dat daalde in Vlaanderen in 2019 maar met 4% en in West-Vlaanderen met 8%. Toch blijft bij de nieuwbouw het aandeel van de flats tegenover dat van de huizen overwegen. In West-Vlaanderen bedroeg het aandeel van de appartementsgebouwen in de nieuwbouw in 2019 nog altijd 61%.
De daling in 2019 neemt niet weg dat de vergunningen die werden afgeleverd in de voorbije twee jaren, voor een belangrijke voorraad aan bestellingen zorgden. De bouwactiviteit daalt licht maar blijft op een hoog niveau. Het recentste conjunctuurverloop bevestigt deze tendens. Maar voor de toekomst dreigt de conjunctuurcurve verder te dalen.
Marc Dillen, directeur-generaal van de Vlaamse Confederatie Bouw: “We zijn enerzijds beducht voor de nakende verstrenging van de eis voor de bouwschil (het zogenaamde S-peil) vanaf 2021. Die strengere peileis dreigt de bouwkost aanzienlijk te verhogen terwijl zij voor eigenaars en bewoners geen reële energiebesparing zal teweegbrengen. Een andere kostprijsverhogende factor is de almaar schaarsere ruimte om nog te kunnen bouwen. Met name in de provincie West-Vlaanderen is het potentieel woonaanbod (de nog beschikbare onbebouwde bouwpercelen) het kleinst in vergelijking met de andere provincies”.
Nijpend tekort aan arbeidskrachten
Door de nog relatief gunstige bouwconjunctuur en tegelijk de toenemende vergrijzing van de bouwarbeiders blijft de Vlaamse en West-Vlaamse bouw nog altijd kampen met een acuut tekort aan arbeidskrachten. Uit de nieuwste knelpuntberoepenlijst die vandaag werd bekend gemaakt, blijkt dat nog altijd een 40-tal van de 188 knelpuntberoepen met de bouw te maken hebben. Een 15-tal bouwberoepen behoren zelfs tot de zogenaamde zware knelpuntberoepen: van werfleider/conducteur en calculator, bekister-ijzervlechter, tegelzetter, stukadoor, monteur en technicus van verwarmingsinstallaties tot de technicus van communicatienetwerken en de monteur van staalbouwelementen. Opvallend is dat twee beroepen uit de top 10 van de knelpuntberoepenlijst van de VDAB bouwbediendefuncties zijn: werfleider en calculator.Weliswaar daalde het aantal vacatures in de bouw in vergelijking met de piekjaren 2017 en 2018. Maar het ging in 2019 voor de West-Vlaamse bouw toch nog altijd over 4.287 vacatures. Dat is dubbel zoveel als vijf jaar geleden. De bouwsector staat bij de vacatures in West-Vlaanderen op de derde plaats, na maatschappelijke dienstverlening, groot- en kleinhandel. Het aantal bouwarbeiders blijft de laatste jaren rond 20.500 schommelen terwijl het aantal bedienden in de West-Vlaamse bouw gestaag toeneemt.
Werken aan beter imago van de bouw
De bouw speelt nochtans in op belangrijke maatschappelijke uitdagingen. Eric Vandewiele, voorzitter van de Confederatie Bouw West-Vlaanderen: “Op de Nacht van de Bouw van vandaag zal Marc Dillen toelichten hoe innovatief de bouw momenteel is. Ik ben ervan overtuigd dat onze aannemers nu die kansen moeten grijpen en nog meer moeten innoveren om zo een belangrijke bijdrage te leveren aan duurzame ontwikkeling, minder energieverbruik, minder grondstofverbruik en een spaarzaam ruimteverbruik. Zo dragen we niet alleen bij tot economische groei als dusdanig maar ook tot duurzame groei.Tegelijk stel ik vast dat de jongere generatie meer oog heeft voor alles wat lokaal, natuurlijk en ethisch verantwoord is. Dat uit zich ook in het spaarzaam omgaan met water en de alomtegenwoordige aanwezigheid van groen en planten, zelfs op daken en wanden. Dit zijn belangrijke tendensen. Daar moeten wij op inspelen om het imago van de bouw bij de jongeren te verbeteren.”
De bouw is ook aantrekkelijk omdat de sector veel variatie, doorgroei- en leermogelijkheden biedt. Ook daar speelt de Confederatie Bouw West-Vlaanderen op in. Met haar opleidingsaanbod bereikte zij in 2019 een record van bijna 10.000 cursisten.
