Thermisch verduurzaamd hout: volkomen milieuvriendelijk

Hout is eeuwenoud en tegelijk zeer actueel. Dat is enerzijds te danken aan het feit dat hout een natuurlijk, ecologisch verantwoord en mooi materiaal is, en anderzijds aan nieuwe ontwikkelingen zoals de thermische modificatie, ook wel thermische verduurzaming of hittebehandeling genoemd.

Hittebehandeling is een verduurzamingsmethode die gebruik maakt van hitte om de duurzaamheid van houtsoorten die van nature niet of weinig duurzaam zijn en daardoor enkel geschikt voor binnentoepassingen, te verhogen en het hout vormstabieler te maken. Hittebehandeling is een volkomen milieuvriendelijke verduurzamingsmethode waaraan geen chemische stoffen te pas komen.

Tijdens de thermische verduurzaming wordt het hout verhit boven de 180 °C in afwezigheid van zuurstof. Naargelang het toegepaste procedé variëren de temperatuur, de duur van de verhitting en de atmosferische omstandigheden (zoals bijvoorbeeld de toevoeging van stoom) en daardoor ook de duurzaamheid en eigenschappen van hittebehandeld hout.

Door de verhitting treden er chemische wijzigingen op. Zo bevat thermisch verduurzaamd hout geen suikers en zetmeel meer, waardoor het hout niet langer een voedingsbron is voor insecten en schimmels.


© Architectenburo Loots³

Ruimere mogelijkheden

Houtsoorten van duurzaamheidsklasse IV of V zijn enkel geschikt voor binnentoepassingen. Dankzij een thermische verduurzaming komen deze houtsoorten ook in aanmerking voor buitentoepassingen zoals tuin, terras, gevelbekleding, etc.

Essenhout bijvoorbeeld behoort tot duurzaamheidsklasse V en komt daardoor van nature enkel in aanmerking voor binnentoepassingen zoals wanden, vloeren en trappen. Essenhout kan thermisch verduurzaamd worden tot het duurzaamheidsniveau van een houtsoort van duurzaamheidsklasse I, wat het hout geschikt maakt voor buitentoepassingen zoals gevelbekleding en terrassen.

Naast essenhout zijn op de Belgische markt ook thermisch verduurzaamd dennenhout, grenen, vurenhout, populierenhout, eikenhout, berkenhout, fraké, ayous, radiata pine verkrijgbaar als terrashout, tuinhout, gevelbekleding, parket…– al dan niet met ecolabel.

Hittebehandeld hout kan als structuurhout gebruikt worden mits de afmetingen (breedte en dikte) vooraf correct berekend worden.


© Foré

Minder ‘werken’

De thermische verduurzaming heeft ook invloed op de vormstabiliteit van het hout. Dankzij de hittebehandeling neemt het hout minder vocht op, waardoor het minder ‘werkt’ (zwelt en krimpt). Dat zorgt voor een hogere dimensionele stabiliteit (vormstabiliteit), wat een pluspunt is voor toepassingen zoals gevel- en terrasbekleding.

Thermisch verduurzaamd hout heeft een warme(re), donker(der)e kleur. De diepte van de kleur hangt af van de temperatuur en de duur van de blootstelling. Hoe hoger de temperatuur en hoe langer het hout aan hitte wordt blootgesteld, hoe intenser de kleur.

De voor hittebehandeld hout kenmerkende diepe kleur blijft behouden mits afwerking met een gepigmenteerde olie, beits of lazuur. Zonder bijkomende afwerking treedt na verloop van tijd een natuurlijke en egale vergrijzing op.

Thermisch verduurzaamd hout vraagt geen extra onderhoud. Kan je het niet laten, gebruik dan een borstel met zachte haren. Onthoud vooral dat een hogedrukreiniger en hout niet de beste vrienden zijn: de waterstraal beschadigt de houtvezels onherstelbaar.

Natuurlijke duurzaamheidsklassen

Om van duurzaam houtgebruik te kunnen spreken, moet voor elke toepassing een geschikte houtsoort gebruikt worden én moet de plaatsing volgens de regels van de kunst zijn uitgevoerd.

Houtsoorten worden ingedeeld in duurzaamheidsklassen van I tot V. De indeling gebeurt op basis van de mate waarin het kernhout van een houtsoort bestand is tegen houtrot en schimmels. Dit wordt getest door palen van 50 x 50 mm in de grond te steken. Hoe lager het cijfer van de duurzaamheidsklasse, hoe hoger de natuurlijke duurzaamheid van de houtsoort.

De 5 duurzaamheidsklassen zijn:
Klasse I: zeer duurzaam, een levensduur van meer dan 25 jaar.
Klasse II: duurzaam, een levensduur van 15 tot 25 jaar.
Klasse III: matig duurzaam, een levensduur van 10 tot 15 jaar.
Klasse IV: weinig duurzaam, een levensduur van 5 tot 10 jaar.
Klasse V: niet duurzaam, een levensduur van minder dan 5 jaar.

Advies inwinnen

Tot slot nog een tip van het Houtinformatiecentrum: de term ‘hittebehandeld’ of ‘thermisch verduurzaamd’ zegt niets over de kwaliteit van de verduurzaming of over het niveau van duurzaamheid van het hittebehandelde hout.

Kies je voor thermisch verduurzaamd hout, vraag dan steeds naar de duurzaamheid en het bijbehorende certificaat. Zo weet je of het hout geschikt is voor de toepassing die je in gedachten hebt.

Je kan informatie inwinnen op www.hout.be of bellen naar de houtinformatielijn van Belgian Woodforum op het nummer 02 219 28 32, elke werkdag tussen 10u en 12u.