Van oktober 2015 tot september 2016 werden in West-Vlaanderen in vergelijking met de 12 maanden voordien 47% meer vergunningen voor nieuwe flats toegekend en 18% meer vergunningen voor nieuwe huizen. Dat is goed nieuws na de forse achteruitgang van het aantal vergunningen voor nieuwe huizen en flats in 2015 in vergelijking met 2014 en is trouwens een trend die we voor gans Vlaanderen hebben kunnen vaststellen. Van oktober 2015 tot september 2016 lagen de vergunningen voor nieuwe flats voor gans Vlaanderen 39% hoger dan tijdens de twaalf maanden voordien en de vergunningen voor nieuwe huizen 12% hoger. Deze opstoot in 2016 heeft wel grotendeels te maken met de verdere verstrenging van het maximale E-peil voor nieuwe woningen tot E50 vanaf begin 2016. Dat heeft nogal wat opdrachtgevers ertoe aangezet om hun vergunning versneld voor januari 2016 aan te vragen.
Eerst verdichting mogelijk maken
Op 30 november 2016 heeft de Vlaamse regering het witboek Beleidsplan Ruimte Vlaanderen goedgekeurd. Dit plan streeft twee belangrijke doelstellingen na: meer verdichting en minder beslag op de ruimte. Tijdens de laatste vijf jaren is het ruimtebeslag in West-Vlaanderen per dag met ongeveer 1,1 hectare toegenomen. Dit zogenaamde ‘extra ruimtebeslag’ is te wijten aan diverse ingrepen: niet alleen aan extra woningen maar ook aan bijkomende bedrijven, infrastructuur en zelfs tuinen en parken. Het extra ruimtebeslag zou volgens het witboek tegen 2040 moeten dalen tot nul.De Confederatie Bouw is niet gekant tegen verdichting. Integendeel. In West-Vlaanderen worden nu bijna 60% van de vergunningen ingediend door vennootschappen in plaats van door particulieren. Dit percentage ligt hoger dan in andere provincies. Het kan daarbij gaan om sleutelopdedeurbedrijven, project- en brownfieldontwikkelaars. Vaak delen zij grotere terreinen op in kleinere percelen die betaalbaar zijn voor de gemiddelde West-Vlaming. Van private kant worden dus wel degelijk inspanningen geleverd om compacter te bouwen. Daardoor is het extra ruimtebeslag per dag de laatste twee decennia al meer dan gehalveerd.
Maar bij de gemeentebesturen stelt de Confederatie Bouw heel wat meer terughoudendheid ten aan zien van verdichting vast. Nogal wat gemeentebesturen zijn niet geneigd om meer bouwlagen toe te staan of remmen appartementsbouw af of stellen te hoge voorwaarden aan het opsplitsen van bestaande woningen of kanten zich tegen kleinere percelen met kleinere tuinen.
Minimaal tornen aan bestemd woongebied
Een maatregel die zij wel gemakkelijker nemen, is het schrappen van woon- en woonuitbreidingsgebieden die nog niet bebouwd zijn. De Confederatie Bouw vreest dat gemeenten te snel naar dit instrument gaan grijpen onder invloed van de onrealistische prognoses uit het witboek. Die gaan ervan uit dat als de gemeenten niet ingrijpen, West-Vlaanderen zal worden volgebouwd.De realiteit is dat in West-Vlaanderen maar 12% van de oppervlakte voor wonen is bestemd. Een ongebreidelde uitbreiding van de woongebieden is daardoor juridisch onmogelijk. De Confederatie Bouw is bovendien van oordeel dat de toekomstige bevolkingsgroei binnen die 12% kan worden opgevangen. Daar moet niets bijkomen maar daar mag ook zo weinig mogelijk van afgaan. Ook als die 12% grotendeels met woningen zal zijn ingevuld, zal West-Vlaanderen een zeer groene provincie blijven, zoals blijkt uit de kaart met de gewestplannen.
Grondige renovatie van oudere flatgebouwen versnellen
Wat betreft het status-quo op het vlak van woningrenovaties, wijst de Confederatie Bouw specifiek op de problematiek van de flatgebouwen in mede-eigendom. In West-Vlaanderen dateren maar liefst 12.285 flatgebouwen van voor 1981.Om mede-eigenaars ertoe aan te zetten deze appartementen grondig aan te pakken bestaan er momenteel twee hinderpalen: enerzijds de 3/4de meerderheid die daarvoor nodig is in de algemene vergadering van mede-eigenaars en anderzijds het gebrek aan financiële instrumenten waarover de mede-eigenaars beschikken om die investeringen te laten uitvoeren. Een bijkomend probleem voor de renovatie van flatgebouwen in vergelijking met die van huizen is de grotere technische complexiteit. Zo vereist de omslag van een decentraal naar een centraal systeem voor verwarming en ventilatie een aanpassing van de dimensies van de kanalen doorheen zowel private als gemeenschappelijke delen.
