Nieuwbouw

Betonstop: burgemeesters pleiten voor gemeentelijke bevoegdheden

Geef steden en gemeenten de bevoegdheid om de gewestplannen te hertekenen. Daartoe roept Koen T’Sjien, burgemeester van de Antwerpse gemeente Boechout, op in het tijdschrift Knack. Om het landschap niet verder te laten versnipperen en van de beloofde betonstop een succes te maken, moeten gemeenten meer inspraak krijgen in het ruimtelijk beleid, aldus T’Sjien.

“Platteland niet platverkavelen”

Burgemeester Koen T’Sjien (PRO Boechout&Vremde) ziet naar eigen zeggen met lede ogen aan hoe zijn landelijke gemeente versnipperd raakt. “Vlaanderen is vandaag voor een derde volgebouwd. Als we tegen dit tempo voortbouwen, is tegen 2050 de helft van Vlaanderen onder het beton verdwenen. Dat is geen nieuwe visie; het zijn de wijze woorden van de nieuwe Vlaams Bouwmeester Leo Van Broeck”, schrijft T’Sjien. “Terecht oppert Van Broeck dat de verdere versnippering van de ruimtelijke ordening moet stoppen en dat we moeten wonen op een manier die minder open ruimte inneemt. Centraliseren dus, het liefst dicht bij het openbaar vervoer. Mensen moeten opnieuw te voet naar de bakker of de winkel kunnen gaan. En het platteland moet vooral platteland blijven en niet platverkaveld worden.”

Gewestplannen bijsturen

Maar hoe graag T’Sjien en de andere burgemeesters daar ook wat aan willen doen, ze hebben er de nodige bevoegdheden niet voor. “Ik mag dan wel burgervader zijn, ik heb nauwelijks de mogelijkheid om de ruimtelijke versnippering van mijn gemeente tegen te gaan,” aldus T’Sjien. “Nog steeds liggen er woonzones en woonuitbreidingsgebieden klaar om de typische, traditionele Vlaamse verkavelingswijken verder te laten uitdijen in het buitengebied.”

De gewestplannen van de jaren 70 voorzien namelijk te veel woonzones, gericht op een verouderde manier van wonen waar anno 2016 onvoldoende plaats voor is. Om het ruimtelijke beleid te verduurzamen, moeten de gewestplannen eraan geloven, zeggen T’Sjien en veel stadsplanologen met hem. Omdat de Vlaamse regering de plannen niet actualiseert, moeten steden en gemeenten zélf die kans krijgen.

Tijdelijke bouwstop afkondigen

Koen T’Sjien: “Waarom laat de Vlaamse overheid ons niet toe om in onze eigen gemeente bepaalde woonzones en woonuitbreidingsgebieden in de gewestplannen te schrappen of om in bepaalde zones een bouwstop voor 20 of 30 jaar in te voeren? En nee, dat hoeft de woonnood helemaal niet te schaden. En ja, zo'n beleid geeft positieve impulsen voor bijvoorbeeld een andere mobiliteit.”

T’Sjiens pleidooi is bijzonder actueel. Ook Vlaams minister voor Ruimtelijke Ordening Joke Schauvliege (CD&V) heeft plannen om onze ruimtelijke ordening groener te maken. Zo kondigde ze in het voorjaar aan werk te willen maken van een Vlaamse betonstop. Tegen 2050 mag er geen extra open ruimte ingenomen worden. Vraag blijft natuurlijk hoe veel groen er tot dan nog mag verdwijnen.

Ook interessant