Architectuur

Twee nieuwe passiefscholen met sterke architectuur in Antwerpen

Twee nieuwe passiefscholen met sterke architectuur in Antwerpen
Stedelijk Lyceum Topsport
De stad Antwerpen is 2 nieuwe passiefscholen rijker: Stedelijk Lyceum Topsport in Wilrijk en stedelijke basisschool De Beren in Berendrecht. De scholen zijn op 1 september in gebruik genomen. AG VESPA (Autonoom Gemeentebedrijf voor Vastgoed en Stadsprojecten in Antwerpen) stond als gedelegeerd bouwheer in voor de volledige projectbegeleiding en is trots op het resultaat: 2 passiefbouwen met een sterk architecturaal concept en multifunctioneel gebruik. AG VESPA was gedelegeerd bouwheer in opdracht van AG Stedelijk Onderwijs (AG SO).

Stedelijk Lyceum Topsport

Op de site van Fort VI in Wilrijk beginnen zo’n 190 leerlingen op 1 september 2016 hun eerste schooldag in het Stedelijk Lyceum Topsport. Een gloednieuw gebouw met uitgebreide sport- en schoolinfrastructuur.

Doordacht ontwerp

Het ambitieuze programma en de centrale positie in een groene site vroeg om een doordacht ontwerp. Via een Open Oproep van de Vlaamse Bouwmeester werd gekozen voor het ontwerp van Compagnie O Architecten. Het architectenbureau ontwierp een gebouw van 5600 m² met een betonnen sokkel; de sportfaciliteiten met daarop een vlakke schijf; de topsportschool.
  • In de betonnen sokkel van het gebouw is de sporthal, de judo- en taekwondo zaal en de bijhorende ruimtes zoals fitness en refter ondergebracht. Het zijn eerder gesloten, afgeschermde ruimtes uit beton, waar de topsporters zich helemaal kunnen focussen op hun atletische prestaties. De sokkel is 8,5 m hoog en ongeveer 54 x 57 m breed en werd ter plaatse gestort, een technische uitdaging. De schuine wanden ‘in groen beton’ worden overgelaten aan de natuur zodat mossen en planten er kunnen groeien.

  • In de bovenste schijf bevinden zich de leslokalen van de school achter een volledig, verdiepingshoge beglaasde gevel met centraal in de schijf een patio. De wijzigende samenstelling van het glas zorgt voor een variërende gevel, soms licht transparant tot volledig spiegelend. De schijf bestaat uit een ‘lichte’ staalstructuur met een lengte van 50 m.

Stedelijk Lyceum Topsport

Bouw met uitdagingen

In opdracht van AG Stedelijk Onderwijs stond AG VESPA als gedelegeerd bouwheer in voor de volledige projectbegeleiding. Het uitgebreide sport- en schoolprogramma en de complexe randvoorwaarden zoals de hoge grondwaterstand, de donkere corridor voor vleermuizen en het militair erfgoed vroegen om een uitgebreid vergunningstraject en permanent overleg met vele instanties.

In februari 2014 werden de werken opgestart door algemeen aannemer Democo.
De topsportschool heeft verrassende materialen en kleuren, zoals geglazuurde groene tegelpannen in de spelersgang, roze kleedkamers en gele sanitaire ruimtes.

Duurzame infrastructuur

De school is volgens de passiefhuisstandaard gebouwd en zeer energiezuinig. Er wordt ingezet op regenwaterrecuperatie, warmterecuperatie uit het afgevoerde douchewater en energiezuinige verlichting. De beglazing is driedubbel. Op de luifel van de overdekte speelplaats zijn zonnepanelen geplaatst. Met de nieuwe topsportschool investeert Antwerpen verder in een duurzame scholeninfrastructuur.

Basisschool De Beren

Ook de nieuwe stedelijke kleuter- en lagere school ‘De Beren’ op de Antwerpsebaan in Berendrecht is klaar. In de nieuwe basisschool is plaats voor 6 kleuterklassen en 10 lagere schoolklassen.

Samen en apart

De school is ingebed in campus Berendrecht en deelt samen met het stedelijk kinderdagverblijf Neuze Neuze (geopend op 17 mei) hetzelfde gebouw. MORGEN architectuur ontwierp een gebouw van 5258 m². Basisschool en kinderdagverblijf hebben elk hun eigen ruimtes, maar komen met elkaar in contact door visuele verbindingen. Zo kunnen de peuters van het kinderdagverblijf al kennis maken met de kleuterschool en de kleuters met de lagere school. De campus is ingericht als brede school. De wijkafdeling van de stedelijke Academie Ekeren en Kind en Gezin gebruiken een aantal school- en leslokalen. Centraal in het gebouw liggen een grote sporthal en een polyvalente kleuterruimte met in- en doorzichten vanuit verschillende hoeken. De sporthal wordt ook opengesteld voor sport- en buurtverenigingen.

Basisschool De Beren

Een mooi staaltje van multifunctionaliteit vind je in de grote gang van de lagere school. Door grote open nissen te creëren, werden er alternatieve werkplekken voorzien om te werken in kleine groep, in het zicht maar toch buiten de klas.

Basisschool De Beren

Sneller en energiezuinig bouwen

AG VESPA startte op 1 december 2014 de werken. Brebuild was de aannemer. De nieuwbouw werd opgetrokken met betonskeletbouw waarbij kant en klare houten gevelpanelen tegen een skelet van geprefabriceerde betonnen elementen werden geplaatst. Dat leverde een kostenefficiënter en korter bouwproces op.

Ook dit project gaat voor de passiefnorm, met een gebouwschil die zeer geïsoleerd en luchtdicht is. De daken zijn voorzien van een groendak dat isolerend en bufferend werkt. Opdat regenwater op het terrein zelf zo veel mogelijk kan infiltreren, en niet via de riolering moet afgevoerd worden, werden infiltratiebekkens geplaatst. Bijkomend wordt overtollig regenwater opgevangen door regenwaterputten voor hergebruik.

Bij de verlichting werd rekening gehouden met het beschikbare natuurlijke licht, energiezuinige armaturen en aanwezigheidsturing. Zo kan het elektrisch verbruik in het gebouw zo laag mogelijk gehouden worden.

Verder gebruikt het gebouw mechanische ventilatie met warmterecuperatie, maar doet het ook beroep op natuurlijke nachtventilatie. Deze nachtventilatie zorgt ervoor dat de structuur van het gebouw bij warm weer wordt afgekoeld met koele nachtlucht via gestuurde opengaande ramen.

Ook interessant