Duurzaam Bouwen

Groendaken een handig wapen tegen overstromingen

De afgelopen weken kregen heel wat Vlaamse gemeenten te maken met hevige stortbuien en bijhorende wateroverlast. Tijdens deze hevige stortbuien zijn de waterafvoeren in sommige streken vaak oververzadigd. “Het vergroten van de oppervlakte groendaken kan hierbij een oplossing bieden”, aldus Leon Peters, voorzitter van Bouwunie Limburg.

Tot eind 2013 kon men in Limburg via Infrax genieten van een subsidie van 31 euro per m² voor de aanleg van een groendak met een maximum van 7500 euro per adres op voorwaarde dat o.a. het groendak een buffering had van 50l water per m2. Sinds begin dit jaar is deze premie echter afgeschaft! “In plaats van het nemen van maatregelen op het niveau van het waterlopenstelsel of op vlak van het rioleringsstelsel zouden overheden beter meer investeren in groendaken”, aldus Peters.

Een groendak: 70 tot 95% minder rioolbelasting!

Bij regenval wordt het hemelwater op een klassiek platdak immers onmiddellijk afgevoerd naar de dakafvoeren en doorgevoerd naar de afvoerbuizen. Onderzoek heeft aangetoond dat een groendak ongeveer 50% van het regenwater kan opnemen en terug afgeven in de atmosfeer. Dit zorgt voor een aanzienlijke ontlasting van het rioleringsstelsel (d.i. 70 tot 95% minder rioolbelasting), waardoor het overstromingsgevaar en de belasting van de waterzuivering vermindert. Indien we er van uitgaan dat de oppervlakte van groendaken sterk toeneemt, kunnen zij in de toekomst dan ook een handig wapen worden tegen overstromingen.

Groendaken een handig wapen tegen overstromingen

Naast de opname van regenwater heeft een groendak uiteraard ook nog andere voordelen:

Levensduur:

Een groendak verhoogt de levensduur van de dakbedekking. Het schadelijke effect van het directe zonlicht en de regen wordt weggenomen en de temperatuurschommeling van het dak verkleint.

Een groendak gaat twee tot drie keer langer mee dan een gewone dakbedekking. De gelaagde opbouw beschermt de dakbedekking namelijk tegen schadelijke effecten van direct zonlicht en de regen, verkleint temperatuurschommelingen van het dak en beschermt tegen beschadiging door hagel of wind.

Warmte-isolatie: energiebesparing

Uit onderzoek blijkt dat een extensief groendak als goede isolatie dient in winter en zomer. Op een vlak dak zonder groen kan de temperatuur ’s zomers oplopen tot 70⁰C. Met een groendak blijft de temperatuur geborgd op circa 37ºC door de beplanting die evaporeert of “zweet”. De planten zijn net mensen…!

Een groendak vermindert duidelijk de behoefte aan airconditioning in de zomer en biedt isolatie in de winter. De isolatie in de winter is afhankelijk van de mate van vochtigheid van de verschillende opbouwlagen. In de zomer is de isolatie optimaal, omdat de lagen droog zijn en hierdoor ook de warmte goed weerkaatst. Door een lagere behoefte aan airconditioning in de zomer en minder stookkosten in de winter, levert een groendak een belangrijke energiebesparing. Met de huidige stijgingen van energieprijzen wordt een groendak steeds aantrekkelijker!

Kantoor bespaart > 23% energie per jaar

Een gemiddeld kantoor gebruikt jaarlijks circa 1250 MJ (megajoule) per m². De verwarming van een gebouw neemt daarvan 39% voor zijn rekening. De verkoeling door airconditioning nog eens voor 4% van de totale energielast. Dat is 538 MJ per jaar. Een groendak levert een reductie van 23% minder energieverbruik voor verwarming en 75% minder verbruik voor airconditioning op. Dit betekent dat een groendak 150 MJ per jaar bespaart. 1 MJ staat gelijk aan 0,0316 m³ gas. Conclusie: op een gemiddeld kantoor bespaart een groendak ongeveer 4,74 m³ gas per jaar.

Groendaken en gezondheid:

Rondvliegende stofdeeltjes worden opgevangen en door de productie van zuurstof wordt de lucht gezuiverd. Het werkt luchtzuiverend voor onzichtbare luchtpollen en stofdeeltjes. Water wordt gezuiverd door de beplanting en daardoor kan het gebruikt worden voor huishoudelijke en industriële doeleinden. Bovendien is het algemeen bekend dat groen rustgevend en stressverlagend werkt. Meer groen zorgt voor een beter leefmilieu.

Opname fijnstof: schonere lucht

Fijnstof in de lucht is een van de grootste gevaren voor de volksgezondheid. Het veroorzaakt hartproblemen en verergerd longziektes. Het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) heeft berekend dat jaarlijks 18.000 mensen in Nederland voortijdig overlijden door korte termijn blootstelling aan fijnstof.

Elementen in de natuur kunnen fijnstof afvangen, waardoor het fijnstof samen met het regenwater in het riool spoelt. Extensieve groendaken nemen naar schatting 1,5 kilo fijnstof per hectare op. Dit komt min of meer overeen met de vangstcapaciteit van één volwassen boom. Een groendak vangt dus meer fijnstof af dan een glad bitumen dak zonder sedum. Dit komt door de onregelmatige structuur van de oppervlakte. Hoe onregelmatiger, hoe meer fijnstof wordt afgevangen.

In de stad, waar veel uitlaatgassen zijn, is een groendak zeer bevorderlijk voor de luchtkwaliteit en vermindering van de fijnstof in de lucht. Een stijging van 10-20% van het aantal groene daken in een stad zal een wezenlijke bijdrage leveren aan de gezondheid van de inwoners.

Opname CO2

CO2 is een gasvormige stof die voornamelijk ontstaat door de verbranding van fossiele brandstoffen. De laatste eeuw is de hoeveelheid CO2 in de lucht sterk toegenomen. De toename van CO2 wordt gezien als een van de belangrijkste oorzaken van de opwarming van de aarde. Het is algemeen bekend dat planten CO2 absorberen. Helaas is de toename van CO2 niet gelijk opgegaan en gecompenseerd door een gelijkmatig groeiende hoeveelheid bomen en planten. Momenteel is nog niet duidelijk hoeveel CO2 sedum precies kan opnemen, maar door de grote hoeveelheid vetplantjes per m2 is de verwachting dat dat aanzienlijk zal zijn. Door het plaatsen van een groendak, levert u een bijdrage aan het verminderen van CO2 in de lucht en het terugdringen van het opwarmen van de aarde.

Groen en biodiversiteit

Een groendak compenseert het gebrek aan groen in de stad, ziet er mooi uit (bloemetjes, geuren en kleuren) en verbetert de biodiversiteit, een groendak kan bijdragen tot de verhoging van de verscheidenheid aan plant- en diersoorten. Groendaken ruimte kunnen bieden aan zeldzame insectensoorten Een sedumdak is de voedselvoorziening voor nuttige insecten. Sedum is een drachtplant voor bijen en vlinders: sedum biedt nectar en stuifmeel.

Een bijkomend voordeel van een groendak is de waardeverhoging van het gebouw zelf en van de omringende gebouwen.

De planten moeten bestand zijn tegen droge en warme omstandigheden. Mossen, vetplanten, grassen en kruiden zijn hiervoor uitermate geschikt. Men kan kiezen voor een mengeling van planten of zich beperken tot één soort. Bij het gebruik van vetplanten spreekt men van een sedumdak, bij de aanplant van grassoorten van een grasdak. Door de keuze voor de juiste hoeveelheid substraat en een grote variëteit aan planten, wordt de biodiversiteit gestimuleerd.

Ook interessant